Kathimerini.gr
Οταν πέρασε τα 40, η δρ Βόντα Ράιτ, ορθοπεδικός χειρουργός, συμμετείχε ακόμη σε ημιμαραθωνίους. Στα 47 της, όμως, όταν μπήκε στην περιεμμηνόπαυση, άρχισε ξαφνικά να δυσκολεύεται να περπατήσει ακόμη και μικρές αποστάσεις, καθώς την παρέλυαν οι πόνοι στις αρθρώσεις και στους μυς. «Ημουν στην καλύτερη φυσική μου κατάσταση», λέει, και ξαφνικά «δυσκολευόμουν ακόμη και να σηκωθώ από το κρεβάτι».
Στο ιατρείο της άκουγε παρόμοιες ιστορίες από γυναίκες που περνούσαν την εμμηνόπαυση, ακόμη και από αθλήτριες με μακρά πορεία, οι οποίες τώρα δυσκολεύονταν να κινηθούν με άνεση.
Οι γιατροί γνωρίζουν εδώ και χρόνια ότι η εμμηνόπαυση επηρεάζει την υγεία των οστών, αλλά η δρ Ράιτ και άλλοι συνάδελφοί της εκτιμούν πλέον ότι η μετάβαση σε αυτήν επηρεάζει και την υγεία των μυών και των αρθρώσεων. Σε μια δημοσίευσή της τον Ιούλιο η δρ Ράιτ έδωσε σε αυτό το φαινόμενο ένα όνομα: μυοσκελετικό σύνδρομο της εμμηνόπαυσης.
Ο όρος περιγράφει ένα σύνολο καταστάσεων και συμπτωμάτων που γίνονται πιο έντονα κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης και συνεχίζονται μετά από αυτήν, όπως, μεταξύ άλλων, πόνοι στις αρθρώσεις, «παγωμένος ώμος», απώλεια μυϊκής μάζας και οστικής πυκνότητας, καθώς και επιδείνωση της οστεοαρθρίτιδας. Οι έρευνες δείχνουν ότι πάνω από τις μισές γυναίκες στην εμμηνόπαυση ίσως εμφανίσουν μυοσκελετικά συμπτώματα, κάποια από τα οποία μπορεί να είναι τόσο σοβαρά ώστε να επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινότητά τους. Ωστόσο, αυτά τα προβλήματα συχνά παραβλέπονται από τους επαγγελματίες υγείας, οι οποίοι τα αποδίδουν στις αναπόφευκτες συνέπειες της γήρανσης. Η δρ Ράιτ περιγράφει έναν φαύλο κύκλο: κατά τη μετάβαση στην εμμηνόπαυση, πολλές γυναίκες υιοθετούν έναν πιο καθιστικό τρόπο ζωής λόγω του πόνου που αντιμετωπίζουν. Οσο λιγότερο κινούνται, τόσο μειώνεται η ικανότητά τους να κινηθούν – και τόσο πιο ευάλωτες γίνονται όσον αφορά την καρδιαγγειακή υγεία αλλά και τους μυς και τα οστά. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο για πτώσεις και κατάγματα, ενώ συχνά δυσκολεύει τις χειρουργικές επεμβάσεις και την αποκατάσταση.
Στην πρόσφατη δημοσίευσή της η δρ Ράιτ υποστηρίζει ότι το μυοσκελετικό σύνδρομο της εμμηνόπαυσης σχετίζεται με τη μείωση των οιστρογόνων, εν μέρει λόγω του ρόλου τους στην καταπολέμηση της φλεγμονής. Ως εκ τούτου προτείνει την ορμονοθεραπεία με οιστρογόνα ως μια πιθανή θεραπευτική επιλογή (η ίδια αναφέρει ότι έχει ωφεληθεί προσωπικά από αυτή τη θεραπεία).
Αν και υπάρχουν πολλά επιστημονικά στοιχεία που δείχνουν ότι τα οιστρογόνα συμβάλλουν στη διατήρηση της ανθεκτικότητας των οστών και στην προστασία από την οστεοπόρωση, δεν διαθέτουμε ακόμη επαρκή δεδομένα για να καθορίσουμε με βεβαιότητα αν, ή σε ποιο βαθμό, η απώλεια των οιστρογόνων ευθύνεται για τους πόνους σε μυς και αρθρώσεις, λέει η δρ Στεφανί Φομπιόν, διευθύντρια ιατρός της Εταιρείας για την Εμμηνόπαυση, του κορυφαίου διοικητικού οργάνου για την ιατρική της εμμηνόπαυσης στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η εταιρεία υποστηρίζει, ωστόσο, την ορμονοθεραπεία για τις γυναίκες που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης.
Η δρ Ράιτ αναφέρει ότι οι γυναίκες μπορούν να ακολουθήσουν πρακτικά βήματα για να προλάβουν το μυοσκελετικό σύνδρομο της εμμηνόπαυσης και για να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα και τις παθήσεις που μπορεί να έχουν ήδη. Πρώτον, κάποιες απλές διατροφικές αλλαγές μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά, λέει η ίδια αλλά και άλλοι ειδικοί. Μια διατροφή πλούσια σε αντιφλεγμονώδη τρόφιμα, όπως η μεσογειακή, λέει, και ο περιορισμός των επεξεργασμένων τροφίμων και των πρόσθετων σακχάρων, τα οποία αυξάνουν τη φλεγμονή στον οργανισμό και επομένως τον πόνο σε μυς και αρθρώσεις. Επίσης, η αύξηση της πρόσληψης πρωτεϊνών μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση (ή ακόμη και στην αύξηση) της μυϊκής μάζας, η οποία μειώνεται με την ηλικία. Επίσης βεβαιωθείτε ότι λαμβάνετε αρκετό ασβέστιο για την προστασία των οστών.
Οι ειδικοί συνιστούν επίσης να λαμβάνετε τακτικά ένα συμπλήρωμα βιταμίνης D3, το οποίο μπορεί να βοηθήσει το σώμα σας να απορροφήσει το ασβέστιο καθώς μεγαλώνετε. Και αν έχετε οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης ή έχετε υψηλό κίνδυνο για άλλους λόγους, προγραμματίστε μια μέτρηση οστικής πυκνότητας νωρίς κατά τη μετάβαση στην εμμηνόπαυση, αν όχι νωρίτερα.
Η σωματική δραστηριότητα είναι επίσης απαραίτητη για την προστασία των μυών και των οστών καθώς μεγαλώνετε.
Γιατί ένας ειδικός όρος;
Αν και δεν υπάρχει ακόμη ιατρική ομοφωνία σχετικά με το εάν οι μυοσκελετικές παθήσεις της εμμηνόπαυσης μπορούν να ονομαστούν επισήμως «σύνδρομο», η δρ Ράιτ και οι συνεργάτες της ελπίζουν ότι, δίνοντάς τους ένα όνομα, οι επαγγελματίες υγείας θα μπορούν να αντιμετωπίζουν καλύτερα και ενδεχομένως να προλαμβάνουν αυτά τα προβλήματα. Ελπίζουν επίσης ότι αυτό θα εμπνεύσει μελλοντικές έρευνες.
Η ονομασία του φαινομένου μπορεί επίσης να βοηθήσει στην επικύρωση του πόνου των εμμηνοπαυσιακών γυναικών, ιδιαίτερα όταν οι εξετάσεις δεν δείχνουν άλλες αιτίες. «Στην ιστορία της σύγχρονης ιατρικής θεωρούσαμε τις γυναίκες λίγο υστερικές» όταν δεν υπήρχε προφανής ιατρική εξήγηση για τα συμπτώματά τους, εξηγεί η δρ Μερσέντες φον Ντεκ, ορθοπεδικός χειρουργός στο Cambridge Health Alliance. Αλλά «δεν μπορείς να θεραπεύσεις κάτι, αν δεν έχεις ένα όνομα γι’ αυτό».
