Το παρασκήνιο του δείπνου... ο μαγκωμένος Τατάρ και ο «άνετος» Χριστοδουλίδης

Η ολοκλήρωση του κρίσιμου άτυπου δείπνου στη Νέα Υόρκη, αν και ήρθε σε μια πολιτισμένη ώρα για τα δεδομένα του Κυπριακού, λίγο πριν τις 21:00 τοπική ώρα, συνοψιζόταν στη στάση, τη γλώσσα του σώματος και τον αέρα του κάθε συμμετέχοντα καθώς αναχωρούσε.

Ο Τ/κ ηγέτης έκανε πρώτος μια άβολη γενική τοποθέτηση στην οποία αναφέρθηκε πρώτος στη διεύρυνση των άτυπων προσπαθειών και στην προσπάθεια για νέα οδοφράγματα, ο ΓΓ του ΟΗΕ αναχώρησε ευδιάθετος λέγοντας απλά στους δημοσιογράφους πως ήταν μια καλή συνάντηση, και ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ήταν πιο χαλαρός αξιοποιώντας το μικρό βήμα που έγινε την Τρίτη το βράδυ για να προβάλει τη θετική στάση της Ε/κ πλευράς η οποία προς το παρόν λόγω της στάσης Τατάρ δεν τον δεσμεύει για συγκεκριμένα βήματα και δύσκολες αποφάσεις.

Η μπάλα περνά ουσιαστικά στα πόδια της Ελλάδας και της Τουρκίας, με τη δεύτερη ειδικά να καλείται να επιδείξει εφόσον προχωρήσουν οι άτυπες συναντήσεις κατά πόσο μπορεί να μετακινηθεί στα θέματα εγγυήσεων, ταυτόχρονα ενδεχομένως από όσα αναμένει να ακούσει η τ/κ πλευρά από την ε/κ πλευρά για τη διακυβέρνηση που να δικαιολογούν κάμψη της θέσης για την κυριαρχική ισότητα (ή τον τετραγωνισμό του κύκλου).

Ο Τ/κ ηγέτης Ερσίν Τατάρ κατέβηκε στην έξοδο του κτηρίου των Ηνωμένων Εθνών μαγκωμένος, έχοντας μπροστά του κυρίως ανταποκριτές και απεσταλμένους ε/κ ΜΜΕ μαζί με την ανταποκρίτρια του Anadolu, επανέλαβε τις θέσεις του, αλλά με δυσκολία αναφέρθηκε πρώτος στα δύο κύρια αποτελέσματα της συνάντησης, αφήνοντας τις όμως για το τέλος των δηλώσεων του.

Όσον αφορά τη διεύρυνση των άτυπων επαφών, είπε αρχικά απλά πως θα είναι επίσης εκεί η Ελλάδα και η Τουρκία (παραπέμποντας στο αίτημα της τ/κ πλευράς για μη επανάληψη της πενταμερούς), για να διευκρινίσει μετά απαντώντας σε σχετική ερώτηση για τυχόν συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου πως ο ΓΓ του ΟΗΕ θα κάνει τις σχετικές επαφές.

Ήταν προφανές πως ο κ. Τατάρ δεν θα ήθελε να ήταν εκεί, και πως δεν προσδοκεί ιδιαίτερα να αντιμετωπίσει τις επικρίσεις στο εσωτερικό της τ/κ κοινότητας, εκτός από την αντιπολίτευση, ενδεχομένως και από όσους επηρεάζονται από τις διώξεις κατά συμφερόντων που καταχρώνται Ε/κ περιουσιών στον βορρά.

Ο ΓΓ του ΟΗΕ φαίνεται να πέτυχε αυτό που ήθελε - το να ριχτεί μια γέφυρα προς τη γέφυρα προς την προσπάθεια επανέναρξης των διαπραγματεύσεων, μετά και την μερική μετατόπιση της Τουρκίας που μέχρι πρόσφατα διεμήνυε πως δεν υπήρχε δυνατότητα συνέχισης της προσπάθειας. Κι αυτό σε μια περίοδο περιφερειακών κρίσεων, όπου το να μπουν οι βάσεις για να ξεπαγώσει το Κυπριακό μπορεί να θεωρηθεί ένα μικρό κέρδος για τα ΗΕ.

Είτε κυρίως με βάση τις εισηγήσεις της Μαρία Άνγκελα Ολγκίν είτε σε συνδυασμό με τις δικές του ιδέες, φαίνεται σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες να θεωρεί πως αν και από διαφορετικές αφετηρίες, μπορεί σταδιακά να υπάρξει μια χρήσιμη συζήτηση, με προτεραιότητα στη διακυβέρνηση, τα στρατεύματα και τις εγγυήσεις.

Αν και ο κ. Τατάρ «έκοψε» την συνέχιση του ρόλου της προσωπικής του απεσταλμένης, οι διευρυμένες άτυπες επαφές θα γίνουν υπό την αιγίδα του ΓΓ του ΟΗΕ, και για αυτό θα πρέπει να συντονιστούν από κάποιο πρόσωπο που μάλλον θα είναι η βοηθός ΓΓ Ρόζμαρι ΝτιΚάρλο.

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τέλος κατέβηκε τελευταίος με κάποια καθυστέρηση και εμφανίστηκε πιο άνετος, χαιρετίζοντας τη συνέχιση των άτυπων συναντήσεων που με τη σύνθεσή τους, «όπως γινόταν στο παρελθόν» όπως είπε, παραπέμπουν στις πενταμερείς και την προηγούμενη διαδικασία, ενώ για την επικείμενη συζήτηση για τα οδοφράγματα φρόντισε να παραπέμψει σε εισηγήσεις της ε/κ πλευράς στις οποίες είπε δεν υπήρξε απάντηση.

Σε άλλο σημείο αναφέρθηκε μεν σε εισηγήσεις του ΓΓ του ΟΗΕ που δεν έγιναν αποδεκτές από τον κ. Τατάρ, φροντίζοντας να σημειώσει πως δεν θα μπει σε παιχνίδι επίρριψης ευθυνών, παρά το γεγονός πως η αναφορά αυτή στέλνει έμμεσα το μήνυμα για το οποίο άλλωστε στη συνέχεια ενημερώθηκαν άτυπα πιο ενδελεχώς οι απεσταλμένοι των ε/κ ΜΜΕ.

Επίσης, ο κ. Χριστοδουλίδης μπόρεσε να μιλήσει για μια πραγματικά θετική εξέλιξη, η οποία όμως προς το παρόν δεν αφορά πρόοδο επί της ουσίας ούτε δύσκολες συζητήσεις, λόγω της ανικανότητας του κ. Τατάρ να προχωρήσει πέρα από το πολύ συγκεκριμένο ρεπερτόριο του.

Η γέφυρα προς την γέφυρα της προσπάθειας επανέναρξης επηρεάζεται πάντως από τον παράγοντα χρόνο. Τα κατεχόμενα βρίσκονται εν μέσω πολιτικής αστάθειας και ο κ. Τατάρ απειλείται με παρατεταμένη προεκλογική όχι μόνο λόγω των επικείμενων «προεδρικών» του 2025 (όπου η τ/κ κοινότητα βάσει μετρήσεων αλλά και η Άγκυρα βάσει πληροφοριών θα προτιμούσαν η πρώτη έναν πιο διαλλακτικό και η δεύτερη έναν λιγότερο άκαμπτο Τ/κ ηγέτη στο πρόσωπο του Τ. Ερχιουρμάν), αλλά και των αντιδράσεων σε οικονομικά συμφέροντα που προκαλούν οι δικαστικές υποθέσεις κατά σφετεριστών, και της αδυναμίας της μη αναγνωρισμένης βουλής να εκλέξει τον επικεφαλής της.

Δεν αποκλείεται λοιπόν ο χρόνος να πλησιάζει για να διαφανεί αν η ε/κ πλευρά μπορεί να φέρει τη διαδικασία πίσω σε κάτι που θυμίζει Κραν Μοντανά, και αν μπορεί να συμβάλει στο να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις που κλειδώσουν τις συγκλίσεις που υπήρξαν και θα προχωρήσουν σε εφαρμογή μιας διευθέτησης για το Κυπριακό. Το δείπνο στη Νέα Υόρκη είναι το πρώτο βήμα, όμως το στοίχημα είναι κατά πόσο θα αποτελέσει το έναυσμα για την πραγματικά τελική φάση του Κυπριακού, ή ακόμα μια παράταση μέχρι τον επόμενο εκλογικό κύκλο.