Της Μαρίνας Οικονομίδου
«Τώρα αντιλαμβάνεστε ότι η ψήφιση για διάλυση της Βουλής και διεξαγωγή πρόωρων εκλογών δεν ήταν μπλόφα» επαναλάμβαναν το πρωί της Τρίτης συναγερμικά στελέχη, δυσφορώντας για όσα διαμείβονται το τελευταίο διάστημα, που καταδεικνύουν πως ο τόπος οδηγείται σε ακυβερνησία.
Το αν όσα λένε οι συναγερμικοί στα πηγαδάκια και στα τηλεοπτικά πάνελ και ο πρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος από το βήμα της Βουλής αποτελούν κινδυνολογία ή πραγματική αποτίμηση της κατάστασης είναι ένα ζήτημα που τυγχάνει διαφόρων ερμηνειών. Το σίγουρο, πάντως, είναι πως ο φετινός προϋπολογισμός δεν θυμίζει σε τίποτα τη διαδικαστικού τύπου συζήτηση άλλων ετών. Είναι ένας προϋπολογισμός καθαρά πολιτικός, με εντάσεις, διαφωνίες και εκκλήσεις που καταδεικνύει πως ο προεκλογικός έχει ήδη αρχίσει και πως ο προϋπολογισμός θα εξαρτηθεί στην ψήφο.
Το ΕΛΑΜ έκανε την έκπληξη και έδωσε χέρι βοηθείας στην κυβέρνηση, υπερψηφίζοντας τον προϋπολογισμό, ενώ η ΕΔΕΚ και η Συμμαχία Πολιτών –των οποίων η ψήφος θεωρείτο ρυθμιστική– δεν έχουν ακόμη ξεκαθαρίσει τι θα κάνουν. Σαφή απάντηση για το αν θα στηρίξουν ή όχι τον προϋπολογισμό δεν έδωσαν ούτε η Αλληλεγγύη, αλλά ούτε και η Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων, ασχέτως έστω κι αν στο παρασκήνιο θεωρούνται για την κυβερνώσα παράταξη δεδομένοι.
Τα κρούσματα και οι εκπλήξεις
Η πανδημία, βεβαίως, ανέτρεψε και ισορροπίες εντός της Βουλής. Μέχρι και το βράδυ της Δευτέρας, υπήρχε στο παρασκήνιο η συζήτηση για το ενδεχόμενο αναβολής της Ολομέλειας, μετά και τον αυτοπεριορισμό των Νικόλα Παπαδόπουλου και Μαρίνου Μουσιούττα. Ένα σενάριο που απέκλεισαν αμέσως και το ΔΗΚΟ και το ΑΚΕΛ. Πέραν, όμως, των δύο «αυτοπεριορισμένων» βουλευτών, ανατροπές ενδεχομένως να προκαλέσει και το ατύχημα του Νίκου Κέττηρου, ο οποίος θα απέχει μάλλον από την ψηφοφορία την προσεχή Πέμπτη. Με αυτά τα δεδομένα τον προϋπολογισμό στηρίζει μέχρι σήμερα ο ΔΗΣΥ (18) το ΕΛΑΜ (2) η Αλληλεγγύη (2) και η Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων (2). Η Αλληλεγγύη είχε το πρωί της Τρίτης συνάντηση με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας και εκεί φαίνεται πως συζητήθηκαν εκτενέστερα επιφυλάξεις και διεκδικήσεις του κόμματος γύρω από τον προϋπολογισμό. Η κα Θεοχάρους έδειξε βεβαίως σε συνέντευξή της στον «Φιλελεύθερο» πως η τάση του κόμματος είναι υπέρ του προϋπολογισμού. Η Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων αναφέρει πως έχουν ικανοποιηθεί κάποια από τα αιτήματά τους, ωστόσο, η τελική απόφαση θα ληφθεί μετά από «poll», στο οποίο θα ερωτηθούν τα μέλη της Κίνησης. Όπως λένε, η απόφαση δεν θα καθυστερήσει να ληφθεί και θα ανακοινωθεί την Τετάρτη.
Κλειστά χαρτιά, πάντως, επέλεξαν να κρατήσουν τόσο η Συμμαχία Πολιτών όσο και η ΕΔΕΚ. Ούτε ο Μαρίνος Σιζόπουλος ούτε και ο Γιώργος Λιλλήκας είχαν ξεκαθαρίσει κατά την ομιλία τους αν θα υπερψηφίσουν ή όχι τον προϋπολογισμό. Το αν όλο αυτό αποτελεί σκέψη λόγω της κρισιμότητας των στιγμών ή προσπάθεια για παζάρι, παραμένει ζήτημα ανοικτό. Το σίγουρο είναι ότι ο πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών Γιώργος Λιλλήκας έθεσε συγκεκριμένες προϋποθέσεις για στήριξη του προϋπολογισμού, όπως εφαρμογή κατώτατου μισθού, έστω και από την 1.1.2022 και εφαρμογή κατώτατης σύνταξης. Αν κάτι τέτοιο διευθετηθεί, έστω και μεταχρονολογημένα, δίνει την ευκαιρία στον Γιώργο Λιλλήκα να στηρίξει το πώς μπορεί για πρώτη –και τελευταία φορά δεδομένου ότι αποχωρεί από το κοινοβούλιο– να στηρίξει προϋπολογισμό της κυβέρνησης Αναστασιάδη. Στο ίδιο πλαίσιο και η ΕΔΕΚ. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου μέσω της ομιλίας του αύξησε την πίεση στον Μαρίνο Σιζόπουλο ότι τα πάντα εξαρτώνται από τον ίδιο και ότι η ΕΔΕΚ αποτελεί πλέον το ρυθμιστικό κόμμα. Απ’ όσα είπε από το βήμα της Βουλής ο Μαρίνος Σιζόπουλος, πάντως, δεν διαφαίνεται τέτοια πρόθεση, αφού σύμφωνα με τα λεγόμενά του, τίποτα από τα όσα έχουν προτείνει δεν άλλαξε. Το Πολιτικό Γραφείο του κόμματος, πάντως, τον εξουσιοδότησε να κρίνει ο ίδιος και να αποφασίσει πώς θα κινηθεί το κόμμα, μέχρι και την Πέμπτη.
Στο στόχαστρο το ΔΗΚΟ
Όπως ήταν αναμενόμενο το ΔΗΚΟ και ο πρόεδρος του Νικόλας Παπαδόπουλος δέχτηκαν τις περισσότερες επιθέσεις. Ο Νικόλας Παπαδόπουλος ύψωσε τον αντιπολιτευτικό τόνο όλες αυτές τις μέρες γύρω από τον προϋπολογισμό, όμως, η απουσία του από το κοινοβούλιο δεν είχε την αναμενόμενη ένταση. Άλλο είναι άλλωστε να είναι ο ίδιος παρών και να απαντά, άλλο το να διαβάζει ένα άλλο στέλεχος την ομιλία του. Πέραν όμως τούτου, ο Νικόλας Παπαδόπουλος και το ΔΗΚΟ δέχτηκαν κριτική από τον ΔΗΣΥ και το ΕΛΑΜ. Καθόλου τυχαία η αναφορά του Αβέρωφ Νεοφύτου για τη στροφή Νικόλα Παπαδόπουλου. «Ο αγαπητός Νικόλας που συνεργάστηκε μαζί μου από το 2008, που το 2019, οι αιτήσεις επενδυτών έφτασαν τις 7.000 και τους ψήφισε, φέτος θα τους καταψηφίσει ωσάν και όσα –καταδικαστέα– συνέβησαν είναι αποτέλεσμα των τελευταίων μηνών» είπε χαρακτηριστικά. Και το ΕΛΑΜ, βεβαίως, φρόντισε προτού ξεκαθαρίσει ότι θα υπερψηφίσει τον προϋπολογισμό να ρίξει τα βέλη του στο ΔΗΚΟ. «Δυνάμεις της αντιπολίτευσης είναι πρόθυμες να θυματοποιήσουν κόσμο για να εξυπηρετήσουν τα κομματικά τους συμφέροντα» σημείωσε ο Χρίστος Χρίστου, σημειώνοντας πως τόσα χρόνια ήταν επίσημα ή ανεπίσημα συγκυβέρνηση. «Μήπως τώρα εμφανίστηκε η διαφθορά;», διερωτήθηκε.
Το ερώτημα είναι κατά πόσο η επίθεση ΔΗΣΥ-ΕΛΑΜ θα βοηθήσει πολιτικά το κόμμα, ή αν με την μετατροπή της ΕΔΕΚ σε ρυθμιστικό κόμμα σε αυτή την περίπτωση, το ΔΗΚΟ θα υποστεί ζημιά. Αν δηλαδή θα αρχίσει η διαρροή ψήφων προς τη ΔΗΠΑ, μετά και από αυτή την εξέλιξη, ή αν θα ενισχυθεί με ψήφους από τα υπόλοιπα κόμματα του κέντρου. Πάντως, ο Νικόλας Παπαδόπουλος φρόντισε να ξεκαθαρίσει τη θέση και να ανεπιτεθεί στο ΕΛΑΜ. «Η απόφασή μας να μην ψηφίσουμε τους κρατικούς προϋπολογισμούς, αν δεν δοθούν οι φάκελοι των πολιτογραφήσεων στην Ελεγκτική Υπηρεσία, αποτελεί υποχρέωση και όχι εκβιασμό. Είναι πράξη υπευθυνότητας. Είναι πράξη προστασίας του κράτους. Εκβιασμό ασκεί κάποιος που ζητάει κάτι παράνομο, κάτι αντίθετο με την ηθική, κάτι διαφορετικό από αυτό που θέλει η κοινωνία. Εμείς, απαιτούμε αυτό που θα έπρεπε να έχει ήδη γίνει, χωρίς να το ζητήσει κανείς. Αυτό που επιβάλλει η ηθική. Αυτό που ζητά και θέλει η κοινωνία. Η κυβέρνηση οφείλει να επιτρέψει τον έλεγχο από την Ελεγκτική Υπηρεσία. Από πότε το αίτημα για νομιμότητα, έλεγχο και κάθαρση, συνιστά εκβιασμό; Είναι η κυβέρνηση του ΔΗΣΥ που εκβιάζει. Που δεν θέλει να αποκαλυφθούν οι ευθύνες της» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τη σύμπλευση ΔΗΣΥ-ΕΛΑΜ φρόντισε να υπερτονίσει για πρώτη φορά ο γ.γ. του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού. Όπως είπε «το αίμα νερό δεν γίνεται εκτός αν κρύβεται κάτι άλλο» πίσω από τη στήριξη του ΕΛΑΜ. Χαρακτήρισε το κόμμα της Ακροδεξιάς κομμάτι του ΔΗΣΥ, ενώ απαντώντας στα περί διαφθοράς που έθιξε ο Χρίστος Χρίστου, ότι εμπλέκονται τα υπόλοιπα κόμματα, σημείωσε πως το μητρικό του κόμμα (η Χρυσή Αυγή) θεωρείται πλέον εγκληματική οργάνωση. Ο Άντρος Κυπριανού ήταν για πρώτη φορά ιδιαίτερα επικριτικός στον τρόπο που διαχειρίστηκε η κυβέρνηση την πανδημία, σημειώνοντας την ανακολουθία των μέτρων. Δεν παρέλειψε να πει ακόμα μία φορά mea culpa για την περίπτωση Τζιοβάνη. Όπως είπε το κόμμα της Αριστεράς παραδέχεται ότι έχει ζητήματα, όμως τα προβλήματά του, σε αντίθεση με άλλους, επιλέγει να τα λύσει μέσα σε λίγες ώρες.
ΔΗΣΥ-ΕΛΑΜ και οι συνειρμοί
Η σύμπλευση, πάντως, ΔΗΣΥ-ΕΛΑΜ βοηθάει το ΑΚΕΛικό ακροατήριο, όμως ερώτημα είναι πόσο καλό είναι για το κυβερνών κόμμα να αναγάγει το ΕΛΑΜ σε υπεύθυνο και ρυθμιστικό κόμμα. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου απέφυγε να κάνει οποιαδήποτε ιδιαίτερη μνεία στην κίνηση ΕΛΑΜ, ωστόσο, δεν θα πρέπει να αγνοείται ότι το ΕΛΑΜ ξεκαθάρισε πως θα καταψηφίσουν ό,τι αφορά δαπάνες σε αιτητές πολιτικού ασύλου, συντήρηση και διάνοιξη οδοφραγμάτων και κονδύλια για Τ/κ ούτως ώστε να φοιτούν σε σχολές στις ελεύθερες περιοχές. Όλο αυτό έχει τη δική του σημασία. Αν δηλαδή θα ικανοποιήσει το ακροατήριό του ή όχι η υπερψήφιση. Δεν πρέπει να αγνοείται πως το ΕΛΑΜ φρόντισε να υπερθεματίσει υπέρ της λειτουργίας των εκκλησιών αλλά και να θέσει ζητήματα για τον εμβολιασμό.
Αβέρωφ προς συναίνεση;
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου, εκτός από τις μπηχτές που έριξε στον Νικόλα Παπαδόπουλο, ξεκαθάρισε πως είναι έτοιμος να σταματήσει τις πολεμικές ανακοινώσεις σε μία προσπάθεια να καμφθεί το τοξικό κλίμα. Μιλώντας για τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη που όπως είπε γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα και του οποίου εξήρε το ήθος, πρότεινε να πάει στο Ανώτατο Δικαστήριο και όποια κι αν είναι η απόφασή του ο ίδιος θα τη στηρίξει και θα είναι μαζί με τα υπόλοιπα κόμματα και εναντίον της κυβέρνησης, αν η απόφαση είναι να δοθούν οι φάκελοι. Έβαλε πίεση προς τον Μαρίνο Σιζόπουλο πως αποτελεί πλέον το ρυθμιστικό κόμμα σε αυτή την εξίσωση για να μην οδηγηθεί όπως είπε η χώρα σε αχαρτογράφητα νερά. Δήλωσε έτοιμος να αναλάβει πρωτοβουλία διεργασιών σήμερα με τα κόμματα για άρση του αδιεξόδου, ενώ δεν παρέλειψε να κάνει ιδιαίτερη αναφορά στον υπουργό Οικονομικών Κωνσταντίνο Πετρίδη, ο οποίος, όπως είπε, χωρίς τη δική του ευθύνη, ενδεχομένως να δει τον προϋπολογισμό του να καταψηφίζεται για πρώτη φορά από το 1960 από Ε/κ.
