Του Γιώργου Κακούρη
Στον αέρα παρέμεναν το βράδυ της Τρίτης οι διαδικασίες για την ανάδειξη της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς αν και επρόκειτο για την ημέρα ολοκλήρωσης των ακροάσεων των υποψηφίων ενώπιον των αρμόδιων επιτροπών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι πολιτικές ομάδες είχαν αποφασίσει να αναβάλουν τις αποφάσεις τους για το αν θα ανάψουν το πράσινο φως για τους έξι υποψήφιους αντιπροέδρους που απομένουν.
Στόχος της προέδρου της Επιτροπής είναι να κλείσει η διαδικασία των ακροάσεων χωρίς απώλειες, ώστε να μπορέσει να ξεκινήσει τη δεύτερή της θητεία την 1η Δεκεμβρίου.
Ενδεικτική των διεργασιών σε εξέλιξη (καθώς οι πολιτικές ομάδες, κυρίως Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, Σοσιαλδημοκράτες (S&D) και φιλελεύθεροι (Renew) βρίσκονταν σε Mexican stand-off κρατώντας δυνητικά η κάθε μια όμηρο τους υποψήφιους των άλλων), ήταν η άφιξη αργά το απόγευμα στο Κοινοβούλιο της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία σύμφωνα με τα όσα μεταδόθηκαν συναντήθηκε με την ηγεσία των S&D και των Renew.
Στόχος της προέδρου της Επιτροπής είναι να κλείσει η διαδικασία των ακροάσεων χωρίς απώλειες, ώστε να μπορέσει να ξεκινήσει τη δεύτερή της θητεία την 1η Δεκεμβρίου, ενώ στόχος αρκετών ευρωβουλευτών (πέραν του ΕΛΚ) είναι να ασκήσουν αποτελεσματικά την πίεση στην Κομισιόν την οποία έχουν στα χέρια τους μόνο μια φορά στα πέντε χρόνια.
Τα ονόματα που εκκρεμούν είναι αυτά του Ιταλού Ραφαέλε Φίτο, ο οποίος ανήκει στους Συντηρητικούς (ECR) και στο κόμμα της Τζόρτζια Μελόνι και αποτελεί αιτία πολέμου για αρκετούς στο S&D, τους Renew και τους Πράσινους, ενώ εκκρεμεί και η υποψηφιότητα της Κάγια Κάλας, που προέρχεται από την ομάδα Renew. Μαζί τους αναμένεται να μπουν στο ίδιο «πακέτο» και οι άλλοι τέσσερις αντιπρόεδροι των οποίων οι ακροάσεις βρίσκονταν σε εξέλιξη αργά το απόγευμα και το βράδυ χθες: η Ρουμάνα Ροξάνα Μινζάτου (δεξιότητες και ετοιμότητα, S&D), ο Γάλλος Στεφάν Σεζουρνέ (ευημερία και βιομηχανική στρατηγική, σχετίζεται με Renew), η Ισπανίδα Τερέζα Ριμπέρα (καθαρή μετάβαση, S&D) και η Φινλανδή Χένα Βίρκουνεν (τεχνολογική κυριαρχία και ασφάλεια, ΕΛΚ).
Το ΕΛΚ μπορεί να μην έχει ισχυρές αντιπροεδρίες να υπερασπιστεί, και να έχει κλειδώσει τους επιτρόπους του κατά την πρώτη εβδομάδα των ακροάσεων, όμως στηρίζει την επιλογή Φίτο, διατηρώντας ανοιχτή την απειλή καταψήφισης της κ. Ριμπέρα. Εφόσον αναλάβει τη θέση της αντιπροέδρου για θέματα πράσινης μετάβασης αλλά και θεμάτων ανταγωνιστικότητας, η Ισπανίδα πολιτικός θεωρείται πως θα είναι το δεύτερο πιο ισχυρό πρόσωπο μετά την κ. Φον ντερ Λάιεν και σημαντική νίκη για τους Σοσιαλδημοκράτες. Για τους ίδιους ωστόσο λόγους, η κ. Ριμπέρα αποτελεί στόχο των Ισπανών κεντροδεξιών (για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους) αλλά και άλλων δεξιών και συντηρητικών ευρωβουλευτών που θέλουν να δουν μετριασμό των «πράσινων» φιλοδοξιών της Επιτροπής.
Ανοιχτή αναβολή
Το σήμα για αναβολή δόθηκε λίγο μετά την ολοκλήρωση των ακροάσεων για την υποψήφια νέα ύπατη εκπρόσωπο και αντιπρόεδρο, Κάγια Κάλας, και για τον υποψήφιο αντιπρόεδρο για θέματα Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, Ραφαέλε Φίτο, σε αντίθεση με τις ακροάσεις της προηγούμενης εβδομάδας όπου οι κοινοβουλευτικές επιτροπές είχαν ξεκαθαρίσει τις προθέσεις τους για τους 19 από τους 20 επιτρόπους μερικές ώρες μόλις μετά την ολοκλήρωση των ακροάσεων.
Όπως ανακοινώθηκε, οι συντονιστές των πολιτικών ομάδων που συμμετέχουν στις επιτροπές Εξωτερικών Υποθέσεων (AFET) και Περιφερειακής Ανάπτυξης (REGI) αφού συναντήθηκαν, συμφώνησαν να αναβάλουν τις τελικές αποφάσεις για τους δύο υποψήφιους, χωρίς όμως να ξεκαθαρίζεται αν αυτές θα λαμβάνονταν το βράδυ της Τρίτης, την Τετάρτη ή ακόμα και την επόμενη εβδομάδα. Πληροφορίες θέλουν διαφορετικές πολιτικές ομάδες από διαφορετικές χώρες να προσβλέπουν σε διαφορετικές ημερομηνίες.
Την ίδια στιγμή, για σήμερα Τετάρτη έχει παραπεμφθεί και η απόφαση που εκκρεμεί στις επιτροπές Περιβάλλοντος και Γεωργίας για τον Ούγγρο υποψήφιο επίτροπο Υγείας, Όλιβερ Βαρέλι. Παρά την εκούσια υποβάθμιση του κ. Βαρέλι λόγω των κακών σχέσεων Κομισιόν– Ουγγαρίας, ο απερχόμενος επίτροπος Διεύρυνσης είναι στόχος για τους ευρωβουλευτές, οι οποίοι ωστόσο ακόμα δεν έχει ξεκαθαρίσει αν θα τον απορρίψουν, καθώς κάτι τέτοιο θα έδινε στον Βίκτορ Ορμπάν τη δυνατότητα να προκαλέσει νέες καθυστερήσεις.
Υπενθυμίζεται πως η Διάσκεψη των Προέδρων έχει (προς το παρόν) προγραμματιστεί να κηρύξει ολοκλήρωση της διαδικασίας στις 21/11, εφόσον βέβαια όλες οι αρμόδιες επιτροπές καταλήξουν μέχρι τότε στη σύστασή τους για κάθε υποψήφιο, έτσι ώστε να οριστεί η ψηφοφορία για έγκριση της νέας Κομισιόν στην Ολομέλεια στις 25 - 28 Νοεμβρίου (ενδεχομένως στις 27/11).
Δεν ρωτήθηκε για Κυπριακό η Κάλας
Χωρίς ερωτήσεις για το Κυπριακό και το πώς επηρεάζει τη σχέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία, ούτε ευρύτερα για τις ευρωτουρκικές σχέσεις, κύλησε την Τρίτη το πρωί η ακρόαση της νέας ύπατης εκπροσώπου για την Εξωτερική Πολιτική, Κάγια Κάλας, αλλά και η ακρόαση του υποψήφιου αντιπροέδρου για θέματα Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, Ραφαέλε Φίτο, στο χαρτοφυλάκιο του οποίου περιλαμβάνεται η χρηματοδότηση των μέτρων στήριξης της τουρκοκυπριακής κοινότητας και της προετοιμασίας της επανένωσης.
Έχοντας επικοινωνήσει με Κύπριους ευρωβουλευτές που συμμετέχουν στην κοινοβουλευτική επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων (AFET), μακράν την πιο δημοφιλή μεταξύ των εκπροσώπων των Κυπρίων στο Κοινοβούλιο, η «Κ» αντιλαμβάνεται πως κάποιοι ζήτησαν να θέσουν ερώτηση κατά τη διάρκεια της ακρόασης της κ. Κάλας και άλλοι προτίμησαν να δώσουν προτεραιότητα στην ακρόαση της υποψήφιας επιτρόπου για τη Μεσόγειο, Ντουμπράβκα Σούιτσα (ή σε επιτροπές που αφορούν άλλα κρίσιμα ζητήματα που τους ενδιαφέρουν).
Όπως πληροφορείται η «Κ», σε συναντήσεις που είχε με ευρωβουλευτές των πολιτικών ομάδων η κ. Κάλας ρωτήθηκε πάντως για το Κυπριακό, για να απαντήσει πως η ΕΕ δεν ξεχνά το ζήτημα αυτό, αλλά πως των προσπαθειών ηγούνται τα Ηνωμένα Έθνη, επαναλαμβάνοντας δηλαδή επιγραμματικά την πάγια θέση της ΕΕ.
Στην ακρόασή της η Εσθονή πρώην πρωθυπουργός, η οποία έχει ιδιαίτερα έντονη θέση για την εισβολή του ρωσικού καθεστώτος στην Ουκρανία, κλήθηκε αρκετές φορές να υπερασπιστεί την πολιτική της ΕΕ για το θέμα, ενώ απέφυγε να μπει σε λεπτομέρειες όταν ρωτήθηκε για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, πέραν από την καθιερωμένη γραμμή της ΕΕ, η οποία εστιάζει στην ανθρωπιστική διάσταση και στην ανάγκη συντονισμού με τους εταίρους για ειρήνευση.
Γενικότερα, οι ακροάσεις των υποψήφιων επιτρόπων πέρασαν με λίγες αναφορές στην Κύπρο και τα ευρωτουρκικά. Η μόνη υποψήφια που συμπεριέλαβε το θέμα στις αρχικές παρεμβάσεις της ήταν η Σλοβένα υποψήφια επίτροπος για θέματα Διεύρυνσης, Μάρτα Κος, η οποία είχε σημειώσει την Πέμπτη 7/11 πως ο ρυθμός της προόδου των ευρωτουρκικών καθορίζεται από το Κυπριακό, ενώ απαντώντας σε ερώτηση ευρωβουλευτή των Συντηρητικών (ECR) επανέλαβε πως δεν θα υπάρξει πρόοδος στις σχέσεις με την Τουρκία χωρίς πρόοδο στο Κυπριακό.
Τρεις Κύπριοι ευρωβουλευτές που συμμετέχουν στην AFET (Λουκάς Φουρλάς, Γεάδης Γεάδη, Κώστας Μαυρίδης) επέλεξαν να θέσουν τα ερωτήματά τους στην κ. Σούιτσα, η οποία τόνισε τη στρατηγική θέση της Κύπρου στην περιοχή, και τον ρόλο της ως μέρος της λύσης για τη διαχείριση της μετανάστευσης, καθώς και το ότι η Τουρκία είναι στρατηγικός εταίρος της ΕΕ στην περιοχή, αν και όπως είπε η ΕΕ δεν συμφωνεί με τις ενέργειες στις οποίες είχε προχωρήσει η χώρα στην κυπριακή ΑΟΖ.
