Του Γιάννη Ιωάννου
Δεν ήταν μόνο η υψηλών τόνων ανταλλαγή ανακοινώσεων μεταξύ κυβέρνησης κι ΑΚΕΛ με αφορμή τα χρυσά διαβατήρια και το βίντεο του Al Jazeera που ανεβάζει τους τόνους στον προεκλογικό. Αλλά και η έκτακτη, «μετακαλοκαιρινή», σύγκληση της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλης, στην οποία την επομένη της Έκθεσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ενέγραψε, εκ νέου, το ζήτημα της κατάχρησης του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος στη δημόσια συζήτηση.
Σε αυτή ξεχωρίζει η παρέμβαση του ίδιου του Γενικού Ελεγκτή, Οδυσσέα Μιχαηλίδη, που χαρακτήρισε ως ποινικό αδίκημα την πρακτική δικηγόροι να υπογράφουν ως γνώριμοι επενδυτών για να εγγυηθούν τον καλό χαρακτήρα τους, σε περιπτώσεις στις οποίες υπήρχε αμφισβήτηση του κριτηρίου καλού χαρακτήρα για την πολιτογράφησή τους στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Κι ενώ το ζήτημα δείχνει να ανεβάζει τους τόνους -μιας και ο Σεπτέμβριος σηματοδοτεί την επιστροφή στον προεκλογικό για τις Προεδρικές του 2023 σε πλήρεις ρυθμούς- μεταξύ βουλευτών, κομμάτων και προεδρικών επιτελείων το μεγάλο ερώτημα -που εκτείνεται πέραν της πολιτικής- και δείχνει να απασχολεί τα ευρήματα της Έκθεσης του Γενικού Ελεγκτή ως προς την διάσταση του ΦΠΑ εδράζεται σε τρεις άξονες:
• Πόσες τελικά υποθέσεις παραχώρησης κυπριακών διαβατηρίων, ιδίως μετά από δύο πορίσματα (σ.σ. Νικολάτου και Καλογήρου) και μια Έκθεση της ΕΥ, θα καταλήξουν στα δικαστήρια ως προς τις ποινικές κι άλλες προεκτάσεις τους -προκειμένου τελικά να υπάρξει απόδοση ευθυνών για ένα πρόγραμμα, όπως το ΚΕΠ, το οποίο ξεκίνησε και συνέχισε -όπως αποδεικνύεται, με προβληματικό τρόπο
• Πως και πόσα διαβατήρια, πρακτικά, θα ανακληθούν προκειμένου η ευρωπαϊκή διάσταση της πολιτότητας να μην παραμένει στα χέρια προσώπων που εκθέτουν τη Κύπρο διεθνώς, ιδίως όταν το ζήτημα του κυπριακού ΚΕΠ απασχολεί και την ίδια την ΕΕ και
• Πως γίνεται η ίδια η συζήτηση για τον ΦΠΑ τόσο σε κοινοβουλευτικό επίπεδο όσο κι αναφορικά με την εφαρμογή των επιμέρους πολιτικών για αυτό -σε μια συγκυρία που τόσα τα διαφεύγοντα κέρδη της ΚΔ, από το ΚΕΠ, εξοργίζουν την κοινή γνώμη όσο και σε σχέση με την ίδια την συζήτηση για την κοινωνική πολιτική στη Κύπρο, δεδομένων και των δύσκολων συνθηκών -οικονομικά- που εισερχόμαστε (σ.σ. και σε ευρωπαϊκό επίπεδο λόγω του πολέμου στην Ουκρανία)
Ανεβάζει τους τόνους
Η διάσταση που πλέον έχει γίνει αντιληπτή από όλους σε σχέση με τα «χρυσά διαβατήρια» είναι πως τόσο το Υπουργικό Συμβούλιο ήταν ενήμερο για την απόκλιση των κριτηρίων του ΚΕΠ και παρόλα αυτά ενέκρινε σχετικές αιτήσεις όσο και πως τα υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών απόκρυβαν από το Υπουργικό Συμβούλιο και την Βουλή των Αντιπροσώπων τυχόν ευρήματα των λειτουργών.
Οι εν λόγω διαστάσεις εισέρχονται, αναπόφευκτα, στον προεκλογικό δεδομένων των δύο υποψηφιοτήτων που προέρχονται από την τρέχουσα κυβέρνηση (πρόεδρος κόμματος από το οποίο προέρχεται η τρέχουσα κυβέρνηση και ενεργό στέλεχος της κυβέρνησης και υπουργός την περίοδο 2018-2021, αμφότεροι υποψήφιοι) αλλά και του γνωστού αποκαλυπτικού βίντεο του δικτύου al Jazeera -στο οποίο υπάρχει στέλεχος και βουλευτής του ΑΚΕΛ. Συνεπώς, τα «χρυσά διαβατήρια» ως κομμάτι της ατζέντας του προεκλογικού -και πέραν των τριών βασικών υποψηφίων, κκ Νεοφύτου, Μαυρογιάννη και Χριστοδουλίδη- εγγράφονται ως:
• Πτυχή της συζήτησης, και εντός του προεκλογικού, για την διαφθορά στη Κύπρο
• Εργαλείο πόλωσης, μικροπολιτικής ή επιμέρους αφηγημάτων στα πλαίσια αυτού του προεκλογικού
• Πεδίο περαιτέρω αποκαλύψεων ή και δυνητικής αμηχανίας για τον τρόπο που διεξάγεται ο προεκλογικός σε σχέση με το ζήτημα