Του Βασίλη Νέδου
Στα περίπου 350 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα κυμαίνεται η πρώτη δόση για την προμήθεια των μαχητικών πέμπτης γενιάς F-35, έπειτα από την οριστικοποίηση της αφαίρεσης των αποκαλούμενων SSI από την τελική τιμή των αμερικανικής τεχνολογίας αεροσκαφών.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, παρά το γεγονός ότι ακόμη αναμένεται η απάντηση (Letter of Acceptance-LOA) από την αμερικανική πλευρά, οι εκτιμήσεις για το κόστος μπορεί να είναι σχετικά ακριβείς με βάση σταθερά χαρακτηριστικά, όπως ο αριθμός των συνολικά 20 F-35A που θα παραλάβει η Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) ανάμεσα σε 2028 και 2033.
Σε αυτά δεν πρέπει να υπολογίζεται το κόστος μετατροπής της 117 Πτέρυγας Μάχης στην Ανδραβίδα σε βάση των F-35, το οποίο μετά την κατάργηση των αποκαλούμενων SSI (συμφωνίες Βιομηχανικής Συνεργασίας και Ασφάλειας Εφοδιασμού), δεν είναι δυνατόν να υπολογιστεί επακριβώς.
Όπως η «Κ» έχει εγκαίρως μεταφέρει στους αναγνώστες της η αποπληρωμή των F-35 μπορεί να γίνει μέσω του προγράμματος χαμηλότοκου δανεισμού FMF (Foreign Military Funding). Αυτό σημαίνει ότι η Αθήνα μπορεί, μέσα από τη διακρατική σύμβαση που θα υπογραφεί μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, να δανειστεί με επιτόκιο το οποίο δεν μπορεί ξεπερνάει εκείνο με το οποίο δανείζεται και το αμερικανικό δημόσιο.
Ο ρόλος του αρχηγού ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνου Φλώρου για την εκ νέου – έπειτα από τριάντα χρόνια – δυνατότητα της Ελλάδας να ενταχθεί σε καθεστώς χώρας που δικαιούται FMF είναι γνωστός. Αν και στη παρούσα φάση η Ελλάδα βρίσκεται σε περίοδο υπηρεσιακής κυβέρνησης η οποία δεν έχει εκτελεστικές αρμοδιότητες (εκτός απροόπτου), ως εκ τούτου ούτε εξοπλιστικά μπορεί να συζητήσει, ούτε και συμβάσεις να υπογράψει.
Ένας από τους λόγους που η αμερικανική απάντηση αποδοχής (LOA) η οποία θα σημάνει και τη δυνατότητα έναρξης των διαπραγματεύσεων καθυστερεί, είναι ακριβώς αυτή η πολιτική εκκρεμότητα. Πάντως ήδη πριν από τις εκλογές για το πρόγραμμα των 20 F-35 (από την Ελλάδα έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον για συνολικά 40 στη μορφή 20+20 σε δεύτερο χρόνο), όπως άλλωστε και για άλλα σημαντικά εξοπλιστικά (κορβέτες για το Πολεμικό Ναυτικό), έχει ήδη εξασφαλιστεί ο απαραίτητος προϋπολογισμός.
Υπό αυτή την έννοια εκτιμάται ότι τα ερωτηματικά που υπάρχουν για τον τρόπο που θα χρηματοδοτηθούν οι υποδομές που θα φιλοξενήσουν τα F-35 (θα χτιστούν με βάση προδιαγραφές που θα δώσουν και θα υπαγορεύσουν οι Αμερικανοί) θα επιλυθούν σχετικά εύκολα, καθώς το κόστος δεν θεωρείται απαγορευτικό.
Σε κάθε περίπτωση, οι υποδομές αυτές θα πρέπει να είναι έτοιμες πριν το 2028 και να έχουν πιστοποιηθεί από την Αμερικανική Αεροπορία και, βεβαίως, την κατασκευάστρια εταιρεία Lockheed Martin. Μέρος της συζήτησης αφορά, επίσης, τον οπλισμό των F-35, οι οποίες θα διεξαχθούν όταν ξεκινήσουν οι συζητήσεις για τη προμήθεια του αεροσκάφους και διαμορφωθεί το τελικό κόστος που μπορεί να προκύψει ανά μονάδα.
