Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
«Μάχη με το χρόνο» φαίνεται να δίνουν οι βουλευτές ώστε να το νομοσχέδιο που προβλέπει τον έλεγχο άμεσων ξένων επενδύσεων στην Κύπρο να οδηγηθεί στην Ολομέλεια την Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου για ψήφιση.
Η μέρα μόνο τυχαία δεν είναι, αφού μέχρι την βάσει των ιρλανδικών κανόνων το επενδυτικό ταμείο Lone Star Funds πρέπει μέχρι τις 17:00 της 30ης Σεπτεμβρίου είτε να ανακοινώσει την πρόθεσή του ξανά για απόκτηση της Τράπεζας Κύπρου, ή να γνωστοποιήσει ότι δεν προτίθεται να δώσει νέα προσφορά.
Αν και στην Επιτροπή Οικονομικών της 26ης Σεπτεμβρίου που εξέτασαν οι βουλευτές και τα εμπλεκόμενα μέρη το εν λόγω νομοσχέδιο δεν ακούστηκε στην αίθουσα οι λέξεις «Τράπεζα Κύπρου», ή «Lone Star», γίνεται εύκολα αντιληπτό γιατί «τρέχουν» οι βουλευτές να φτάσει το κείμενο του νομοσχεδίου στην τελική του μορφή και να οδηγηθεί στην Ολομέλεια την προσεχή Πέμπτη.
Το νομοσχέδιο βρίσκει πλειοψηφία και θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο πως θα περάσει από την Ολομέλεια
Η συνεδρία της Επιτροπής Οικονομικών έγινε στην αρχή της κεκλεισμένων των θυρών, ενώ έπειτα άνοιξε για το κοινό. Όπως διαφάνηκε, το νομοσχέδιο βρίσκει πλειοψηφία και θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο πως θα περάσει από την Ολομέλεια. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο το οποίο «πατά σε ράγες» ευρωπαϊκού εναρμονιστικού που όπως ειπώθηκε στην Επιτροπή Οικονομικών έπρεπε να έχει υιοθετηθεί από τον Οκτώβρη του 2020, δίνει το δικαίωμα στην Αρμόδια Αρχή του κάθε κράτους (στην περίπτωση της Κύπρου στο Υπουργείο Οικονομικών) να μπορεί αν θεωρήσει το ίδιο να «προστατεύσει» εξαγορές εταιρειών, οργανισμών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων από επενδυτές από άλλες χώρες.
Θα κάνει νέα;
Μετά από αυτό τον «ντόρο» που έχει δημιουργηθεί με την Lone Star και την προσπάθειά της επί τρεις φορές να αποκτήσει τον έλεγχο της Τράπεζας Κύπρου –με το αζημίωτο φυσικά- ερωτηματικά δημιουργούνται αν ακόμα θα θέλει να προχωρήσει σε μία επένδυση τόσων εκατομμυρίων σε ένα περιβάλλον που ναι μεν δεν έγινε δέκτης αρνητικών μηνυμάτων, αλλά ούτε και θετικών.
Την ίδια ώρα, ερωτηματικά δημιουργούνται κατά πόσο θα μπορεί το εν λόγω νομοσχέδιο να απορρίψει –εάν θελήσει η Αρμόδια Αρχή- την πρόταση εξαγοράς της Lone Star προς την Τράπεζα Κύπρου, όταν η Τράπεζα Κύπρου πρακτικά δεν είναι κυπριακή και η μητρική της είναι εταιρεία εγγεγραμμένη στην Ιρλανδία.
Στις 414 οι υποθέσεις
Σύμφωνα με τα δεδομένα που παρουσιάστηκαν στην Επιτροπή Οικονομικών για τον ευρωπαϊκό νόμο που έχουν όλες οι άλλες χώρες –πλην Βουλγαρίας και Κύπρου- και έχουν λόγο για τις ξένες άμεσες επενδύσεις, συνολικά 414 αναφορές έγιναν το 2021. Το 86% αυτών των αναφορών «έκλεισαν» με τη πρώτη φάση, 11% «έκλεισαν» στη δεύτερη και λιγότερο από 3% των περιπτώσεων για εξαγορές έφτασαν ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για γνώμη αν θα προχωρήσουν ή όχι.
Οι τομείς των εξαγορών που ήθελαν να γίνουν αφορούσαν το ICT, βιομηχανία, χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, χονδρικό και λιανικό εμπόριο.
Τι προνοεί ο νόμος
Το νομοσχέδιο αφορά παράγοντες που μπορεί να συνεκτιμηθούν από την Αρμόδια Αρχή κατά την αξιολόγηση του κατά πόσον μια άμεση ξένη επένδυση είναι πιθανό να θίξει την ασφάλεια ή τη δημόσια τάξη της Κυπριακής Δημοκρατίας περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
(α) κατά πόσο η επιχείρηση στην οποία προγραμματίζεται ή έχει πραγματοποιηθεί η άμεση ξένη επένδυση δραστηριοποιείται σε ιδιαίτερα ευαίσθητο τομέα ο οποίος αφορά υποδομές ζωτικής σημασίας, είτε φυσικές είτε εικονικές, συμπεριλαμβανομένων των υποδομών στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών, της ύδρευσης, της υγείας, των επικοινωνιών, των μέσων ενημέρωσης, της επεξεργασίας ή αποθήκευσης δεδομένων, της άμυνας, των εκλογικών ή των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών περιλαμβανομένων των συστημικών πιστωτικών ιδρυμάτων, εγκαταστάσεις ευαίσθητου χαρακτήρα, καθώς και σε γη και ακίνητα, καίριας σημασίας για τη χρήση αυτών των υποδομών.
(β) τις πιθανές συνέπειες της άμεσης ξένης επένδυσης όσον αφορά την πρόσβαση σε πληροφορίες ευαίσθητου χαρακτήρα, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ή τη δυνατότητα ελέγχου τέτοιων πληροφοριών.
(γ) την ελευθερία και πολυφωνία των μέσων ενημέρωσης.
Β. Προκειμένου να διαπιστώσει κατά πόσο μια άμεση ξένη επένδυση είναι πιθανό να θίξει την ασφάλεια ή τη δημόσια τάξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Αρμόδια Αρχή δύναται επιπρόσθετα να συνεκτιμήσει ειδικότερα:
(α) εάν ο ξένος επενδυτής ελέγχεται άμεσα ή έμμεσα από την κυβέρνηση τρίτης χώρας, συμπεριλαμβανομένων κρατικών φορέων ή ενόπλων δυνάμεων, μεταξύ άλλων μέσω της ιδιοκτησιακής δομής ή της παροχής σημαντικής χρηματοδότησης,
(β) εάν ο ξένος επενδυτής έχει ήδη εμπλακεί σε δραστηριότητες που θίγουν την ασφάλεια ή τη δημόσια τάξη ενός κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
(γ) εάν υπάρχει σοβαρός κίνδυνος ο ξένος επενδυτής να προβαίνει σε παράνομες ή εγκληματικές δραστηριότητες.
(δ) εάν με την υλοποίηση / εφαρμογή της υπό έλεγχο άμεσης ξένης επένδυσης διασφαλίζεται και/ή διατηρείται ικανοποιητική διασπορά της μετοχικής βάσης και/ή η δυνατότητα συμμετοχής και άλλων επενδυτών στην επιχείρηση στρατηγικής σημασίας και στα όργανα λήψης αποφάσεων αυτής.
