Του Παύλου Νεοφύτου
Όταν πρόσφατα, στο πλαίσιο της προετοιμασίας της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, το υπουργείο Εσωτερικών ανέτρεξε στις εκκρεμούσες πολεοδομικές και οικοδομικές άδειες διαπίστωσε ότι αυτές βρίσκονται στον απογοητευτικό αριθμό 20.000 παγκύπρια. Με βάση τα σημερινά δεδομένα χρειάζεται περίπου ένας χρόνος για την εξέταση και των δύο αδειών, όπως παραπονιούνται επαγγελματίες του κλάδου των οικοδομών, αλλά και ο μέσος πολίτης. Ο στόχος του υπουργείου είναι μετά από έξι μήνες, με την εφαρμογή της μεταρρύθμισης, η εικόνα αυτή να αλλάξει άρδην. Στο μεσοδιάστημα θα γίνουν οι προσλήψεις προσωπικού, η εκπαίδευσή τους, η θέσπιση ομοιόμορφης πολιτικής ελέγχου αδειών και η παράκαμψη Δημοτικών Συμβουλίων κατά τη διαδικασία της έγκρισης. Θέματα τα οποία, μεταξύ άλλων, συζητήθηκαν στον κύκλο συναντήσεων που πραγματοποίησε τις τελευταίες εβδομάδες ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, με τα προσωρινά συντονιστικά συμβούλια των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ) όλων των Επαρχιών. «Την 1η Ιουλίου οι υπάλληλοι στις αδειοδοτούσες αρχές, θα πρέπει να είναι σε θέση να βγάζουν πλέον τις άδειες έγκαιρα», δήλωσε στην «Κ» ο προϊστάμενος διεύθυνσης Τοπικής Αυτοδιοίκησης του υπουργείου Εσωτερικών, Αντώνης Οικονομίδης, διαβεβαιώνοντας ότι το «έγκαιρα» μπορεί να σημαίνει ένας με δύο μήνες, και όχι δύο χρόνια, όπως έκανε ένας Δήμος.
Για το υπουργείο Εσωτερικών η μεταφορά των αδειοδοτήσεων των αναπτύξεων στους ΕΟΑ είναι στην παρούσα φάση το πιο κρίσιμο σημείο της όλης προσπάθειας, διότι, πρώτον, είναι κάτι καινούργιο, αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι οι αρμοδιότητες 46 αδειοδοτούσων αρχών που λειτουργούν σήμερα παγκύπρια (10 πολεοδομικές και 36 οικοδομικές) θα μεταφερθούν στους νέους πέντε ΕΟΑ. Δεύτερον, είναι πολύ υποσχόμενο, διότι η λογική θέλει το νέο ξεκίνημα να γίνει χωρίς τα βαρίδια που ισχύουν μέχρι σήμερα και έχουν να κάνουν με τις μεγάλες καθυστερήσεις στις εκδόσεις πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών.
Δρομολογούνται οι 105 προσλήψεις προσωπικού, η θέσπιση ομοιόμορφης πολιτικής ελέγχου αδειών και η παράκαμψη Δημοτικών Συμβουλίων κατά τη διαδικασία της έγκρισης.
105 προσλήψεις
Η διαπίστωση του υπουργείου είναι ότι σήμερα οι αδειοδοτούσες αρχές λειτουργούν με το μισό από το απαιτούμενο προσωπικό. Γι’ αυτόν τον λόγο τον προσεχή Ιανουάριο θα προσληφθούν 105 έκτακτοι υπάλληλοι, με στόχο να ενισχυθούν οι νέοι πέντε ΕΟΑ με το απαιτούμενο προσωπικό, ένα μείγμα παλιών και νέων υπαλλήλων. Σύμφωνα με τον κ. Οικονομίδη, στις 2 Ιανουαρίου θα προσληφθούν 67 έκτακτοι υπάλληλοι για τον δημόσιο τομέα, συγκεκριμένα 45 θα ενισχύσουν το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως και 22 τις Επαρχιακές Διοικήσεις. Ακολούθως, στα μέσα με τέλη Ιανουαρίου θα προσληφθούν 38 έκτακτοι υπάλληλοι για τους δήμους και η κατανομή τους θα γίνει με βάση τον αριθμό των εκκρεμουσών αιτήσεων. Σε αυτό το σημείο ο κ. Οικονομίδης εξήγησε ότι στόχος είναι πριν από την εφαρμογή της μεταρρύθμισης να μειωθεί σημαντικά ο αριθμός αυτός, ώστε να μη μεταφερθεί μεγάλος όγκος στους ΕΟΑ την 1η Ιουλίου.
Μετά τις προσλήψεις, το δεύτερο βήμα θα είναι η εκπαίδευση των νέων υπαλλήλων, ώστε από την 1η Ιουλίου να αρχίσουν όχι μόνο να διαχειρίζονται παλιές αιτήσεις αλλά και να είναι σε θέση να εκδίδουν πλέον τις άδειες έγκαιρα, σε διάστημα ενός με δύο μηνών. Οι εκπαιδεύσεις τους σε τεχνικά ζητήματα θα γίνουν από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, σε συνεργασία με τις Τεχνικές Υπηρεσίες του υπουργείου Εσωτερικών και το ΕΤΕΚ. Μεταξύ άλλων, θα γίνουν και εκπαιδευτικά σεμινάρια για το μηχανογραφικό σύστημα «Ιππόδαμος», που χρησιμοποιεί η Πολεοδομία.
Εγχειρίδια ελέγχου
Σύμφωνα με τον κ. Οικονομίδη, μέρος της εκπαίδευσης, τόσο των παλιών όσο και των νέων υπαλλήλων, θα είναι και μία νέα πολιτική επίσπευσης των πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών η οποία αφορά τον ομοιόμορφο έλεγχό τους από τις πέντε νέες αδειοδοτούσες αρχές που θα προκύψουν. «Γι’ αυτόν τον σκοπό ετοιμάζονται εγχειρίδια, και από την Πολεοδομία και από τις Τεχνικές Υπηρεσίες του υπουργείου Εσωτερικών», ανέφερε, για να εξηγήσει ότι «για παράδειγμα, μέχρι σήμερα κάθε δήμος ζητούσε διαφορετικά έγγραφα και στοιχεία από έναν αιτητή πολεοδομικής ή οικοδομικής άδειας. Ζητούσε διαφορετικά πράγματα, αλλά αυτό δημιουργούσε και υπέρμετρες καθυστερήσεις σε κάποιους δήμους, διότι έκριναν ότι έπρεπε να κάνουν διαφορετική μορφή ελέγχου. Άλλος δήμος εξέταζε πιο συνοπτικά αυτά που ζητούσε, άλλος πιο εξονυχιστικά. Τώρα ετοιμάζουμε εγχειρίδια, με ομοιόμορφες απαιτήσεις. Πλέον ο έλεγχος θα είναι σε καλούπια».
Παράκαμψη των Δημοτικών Συμβουλίων
Ένας άλλος σημαντικός λόγος, για τον οποίο στις περιπτώσεις των δήμων καθυστερούν μέχρι σήμερα οι αδειοδοτήσεις, έχει να κάνει με το γεγονός ότι απαιτείται η τελική έγκριση από τα Δημοτικά Συμβούλια τα οποία, όπως αξίζει να σημειωθεί, συνεδριάζουν μία φορά τον μήνα. Από την 1η Ιουλίου αυτή η πρακτική σε μεγάλο βαθμό θα τερματιστεί, πρώτιστα για όλες τις οικοδομικές, αλλά και για ένα μεγάλο μέρος των πολεοδομικών αδειών, καθώς θα εγκρίνονται σε τελικό στάδιο στο επίπεδο του τεχνοκράτη. «Ο τεχνοκράτης θα είναι ο διευθυντής αδειοδοτήσεων του ΕΟΑ. Πλέον για τις εκδόσεις αδειών για μία οικία ή μία πολυκατοικία δεν θα απαιτείται η έγκριση από τα Δημοτικά Συμβούλια. Μόνο οι μεγάλες αναπτύξεις θα πηγαίνουν στους ΕΟΑ και ακολούθως στα Δημοτικά Συμβούλια», εξήγησε ο κ. Οικονομίδης.
Ύδρευση – αποχέτευση
Το δεύτερο κρίσιμο θέμα που αφορά τις αρμοδιότητες των ΕΟΑ και εξετάστηκε στην ανασκόπηση του υπουργού Εσωτερικών κατά τον κύκλο επαφών που είχε τις τελευταίες εβδομάδες με τα προσωρινά συντονιστικά συμβούλια των ΕΟΑ όλων των επαρχιών, είναι η υδατοπροµήθεια και η αποχέτευση. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται αφορούν τις επαρχίες Πάφου και Αμμοχώστου, διότι οι άλλες επαρχίες έχουν ήδη στημένες υποδομές ύδρευσης και αποχέτευσης. Στη μεν ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου σήμερα υπάρχουν τρία Συμβούλια Αποχέτευσης (Παραλιμνίου, Αγίας Νάπας, Κοκκινοχωρίων), τα οποία θα πρέπει να συνενωθούν σε έναν φορέα, μία διαδικασία δύσκολη. Την ίδια ώρα δεν υπάρχει Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας, καθώς οι υδροδοτούσες Αρχές είναι οι δήμοι και οι κοινότητες, οι οποίες και πάλι θα πρέπει να ενωθούν σε έναν φορέα. Στην Πάφο τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα καθώς μπορεί να υπάρχει Συμβούλιο Αποχέτευσης, όμως δεν υπάρχει Συμβούλιο Υδατοπρομήθειας. Επιπλέον πονοκέφαλο προκαλεί, μετά από ψήφιση της Βουλής, η ένταξη 23 κοινοτήτων –πολλές από τις οποίες μικρές– στους νέους δήμους της Επαρχίας, και συνεπώς θα ενταχθούν στον νέο επαρχιακό οργανισμό υδροδότησης. Σύμφωνα με τον κ. Οικονομίδη, για την Πάφο θα υπάρξουν μεταβατικές ρυθμίσεις, καθώς για κάποιο χρονικό διάστημα μετά την εφαρμογή της μεταρρύθμισης, θα υπάρχει ένα μεικτό σύστημα, όπου ο ΕΟΑ Πάφου θα συνεργάζεται με τις υφιστάμενες υδροδοτούσες αρχές (δήμοι και κοινότητες), οι οποίες θα εξακολουθούν να λειτουργούν, μέχρι να αναλάβει πλήρως το συγκεκριμένο έργο, με προσλήψεις και εκπαιδεύσεις προσωπικού.