
Γιάννης Παπαδόπουλος
Οι διαπραγματεύσεις κρατούσαν καιρό. Οι αρχαιοκάπηλοι προσπαθούσαν να πουλήσουν ένα χρυσό στεφάνι. Δεν μοιράζονταν, όμως, πολλές λεπτομέρειες για αυτό ή την προέλευσή του. Φέρεται να υποστήριζαν ότι το σπάνιο εύρημά τους είχε λαθρανασκαφεί στα εδάφη της Μακεδονίας και απαιτούσαν αμοιβή πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ για να το αποχωριστούν. Μιλούσαν εν αγνοία τους με έναν μυστικό αστυνομικό, ο οποίος παρίστανε τον μεσάζοντα κάποιου επίδοξου αγοραστή. Σε καμία από τις συναντήσεις δεν μετέφεραν το πολύτιμο αντικείμενο, επιδείκνυαν όμως φωτογραφίες του. Η συμφωνία έμοιαζε να οδεύει προς κλείσιμο, το ραντεβού για τη συναλλαγή δόθηκε στην Κρήτη.
Η συνάντηση του υποτιθέμενου μεσάζοντος με τους αρχαιοκάπηλους έγινε το μεσημέρι της περασμένης Τετάρτης σε σπίτι στο χωριό Ατσιπάδες. Ενας από τους εμπλεκόμενους στο κύκλωμα είχε ταξιδέψει στο νησί από τη Χαλκίδα για την περίσταση. Αντί για το στεφάνι, όμως, παρουσίασαν στον μυστικό αστυνομικό 46 αντικείμενα. Υποστήριξαν ότι είναι αρχαία και ζήτησαν 600.000 ευρώ αμοιβή. Κατά μία εκδοχή μπορεί από την πλευρά τους να επρόκειτο για μια δοκιμασία, να έπρεπε δηλαδή ο μεσάζων να αγοράσει πρώτα αυτά τα αντικείμενα για να δοκιμαστεί η αξιοπιστία του, προτού προχωρήσουν τελικά στην πώληση και του στεφανιού.
Τα αντικείμενα
Μεταξύ των δεκάδων αντικειμένων βρίσκονταν κυκλαδικά ειδώλια, λυχνάρια, τμήματα αγγείων, μια μαρμάρινη παιδική κεφαλή. Το σπίτι όπου γινόταν το ραντεβού βρισκόταν υπό αστυνομική παρακολούθηση. Κλιμάκιο αστυνομικών της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος, με τη συνδρομή αστυνομικών υπηρεσιών της Κρήτης συνέλαβαν επ’ αυτοφώρω έξι άτομα. Ορισμένοι εξ αυτών είναι σεσημασμένοι για άλλα ποινικά αδικήματα, όχι για αρχαιοκαπηλία. Δεν αποκλείεται, όμως, το ενδεχόμενο, σύμφωνα με αστυνομικές πηγές, να δραστηριοποιούνται πολλά χρόνια στη διακίνηση αρχαίων αντικειμένων. Μεταξύ των συλληφθέντων βρίσκεται και υψηλόβαθμο στέλεχος δημόσιας υπηρεσίας στο Ηράκλειο Κρήτης. Στο σπίτι άλλου μέλους του κυκλώματος βρέθηκαν και συσκευές ανίχνευσης μετάλλων. Αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου εξέτασε τα κατασχεθέντα και γνωμάτευσε ότι περισσότερα από 30 αντικείμενα εμπίπτουν στις προστατευτικές διατάξεις της νομοθεσίας, καθώς και ότι άλλα οκτώ χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης. Την έρευνα για την υπόθεση ξεκίνησε προ μηνών, έπειτα από πληροφορίες που είχε λάβει, το Τμήμα Προστασίας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Αρχαιοτήτων.
Ενας εκ των συλληφθέντων, στον οποίο αποδίδεται κομβικός ρόλος στην υπόθεση, υποστήριξε ότι το χρυσό στεφάνι δεν βρίσκεται στην Κρήτη, αλλά στη Ρόδο. Φέρεται μάλιστα να κατονόμασε το άτομο που του είχε στείλει τη φωτογραφία του συγκεκριμένου αντικειμένου. Από τους αστυνομικούς ζητήθηκε η συνδρομή των συναδέλφων τους στην Υποδιεύθυνση Δίωξης και Εξιχνίασης Εγκλημάτων Ρόδου και πραγματοποιήθηκε έφοδος στο σπίτι του ατόμου που είχε υποδειχθεί. Το μόνο εύρημα εκεί, όμως, ήταν ένα περίστροφο.
Ο κούρος
Από αντίστοιχες υποθέσεις που έχουν εξιχνιασθεί στο παρελθόν φαίνεται ότι είναι συνηθισμένη πρακτική των κυκλωμάτων να πλασάρουν σε επίδοξους αγοραστές άλλα αντικείμενα, ενώ παράλληλα διαπραγματεύονται την πώληση κάποιας πιο πολύτιμης αρχαιότητας. Αυτό είχε συμβεί και πέρυσι, όταν ένας μεσάζων σε συνάντηση που είχε με μυστικό αστυνομικό για την πώληση ενός χρυσού στατήρα αξίωνε και 800.000 ευρώ για να του διαθέσει τον κορμό ενός κούρου. Είχε δείξει το επίμαχο αντικείμενο μόνο σε φωτογραφίες.
Τελικά ο κορμός του κούρου εντοπίστηκε σε ένα υπόγειο. Στη μαρμάρινη επιφάνειά του διακρίνονταν εύκολα με το μάτι οι τσαπιές, πιθανά σημάδια κάποιας αξίνας από τη λαθρανασκαφή που το είχε φέρει στο φως.