«Κατηφόρισαν» στα προ του πολέμου επίπεδα οι τιμές των καυσίμων

Μετά από μία χρονιά με «τιμές ρεκόρ» στα καύσιμα που ο πόλεμος στην Ουκρανία από τη Ρωσία λειτούργησε καταλυτικά στις όλες αυξήσεις, οι τιμές επέστρεψαν στα προ του Ουκρανικού επίπεδα. Από την περίοδο δε, που τα πετρελαιοειδή στην Κύπρο έφτασαν στα υψηλότερά τους επίπεδα, οι σημερινές τιμές είναι περίπου 40 σεντ του ευρώ πιο φθηνές. Οι ανοδικές τάσεις συνεχίστηκαν από το ξέσπασμα του πολέμου μέσα στο καλοκαίρι και ναι μεν συνέχισαν τα πετρελαιοειδή να βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα και το φθινόπωρο, αλλά ευτυχώς οι τιμές είχαν μια «καλή κατηφόρα». Οι φόβοι για βενζίνη 95 οκτανίων πέραν των 2 ευρώ δεν επιβεβαιώθηκαν, παρόλο που «φλέρταραν» με το 1,90 σεντ του ευρώ. Διότι ναι μεν δεν είδαμε μέση τιμή στη βενζίνη 95 οκτανίων στα 1,90, αλλά μεγάλο ρόλο έπαιξε το γεγονός ότι το κράτος απορρόφησε και συνεχίζει να απορροφά κάποιο από το κόστος της. Οι πολίτες σε όλο το περιβάλλον της ακρίβειας και του πληθωρισμού είχαν ένα ακόμα μεγάλο πονοκέφαλο, αυτό των τιμών των καυσίμων. Ιδίως σε μια χώρα που οι εναλλακτικές για μετακίνηση είναι περιορισμένες.

Στις 19/12/22 η αμόλυβδη βενζίνη 95 οκτανίων έφτασε στη μέση τιμή της στο νησί τα 1,44 ευρώ όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Τιμών του Υπουργείου Εμπορίου, περίπου ίδια επίπεδα με την τιμή που είχε όταν ξέσπασε ο πόλεμος της 24^ης Φεβρουαρίου 2022 στην Ουκρανία. Το Φεβρουάριο και το Μάρτιο του 2022 οι τιμές μετά φόρων της αμόλυβδης βενζίνης 95 οκτανίων κυμαινόταν στα 1,40 – 1,45 ευρώ ανά λίτρο. Συγκεκριμένα, ένα μήνα μετά από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, στις 21 Μαρτίου 2022, η μέση τιμή της αμόλυβδης 95 οκτανίων ήταν στα 1,41 ευρώ ανά λίτρο. Μέσα στον Ιούλιο δε, η μέση τιμή της βενζίνης 95 οκτανίων είχε εκτοξευθεί στα 1,81 ευρώ ανά λίτρο, 40 περίπου σεντ του ευρώ περισσότερο από την τρέχουσα μέση τιμή της βενζίνης 95 οκτανίων. Για του λόγου το αληθές, η τρέχουσα μέση τιμή για βενζίνη 95 οκτανίων στη Λευκωσία την 27^η Δεκεμβρίου ήταν 1,41 ευρώ ανά λίτρο.

Αντίστοιχα μεγέθη υπάρχουν κατ’ αναλογία και για το πετρέλαιο κίνησης. Στις 19/12/22 το πετρέλαιο κίνησης έφτασε στη μέση τιμή του στο νησί τα 1,67 ευρώ ανά λίτρο, την 21η Μαρτίου ήταν στα 1,68 ευρώ, το Φεβρουάριο του 2022 κυμαινόταν στο 1,65 ευρώ ανά λίτρο και η τρέχουσα τιμή του την 27^η Δεκεμβρίου 2022 στη Λευκωσία ήταν στα 1,63 ευρώ ανά λίτρο.

Στήριξη για καύσιμα

Όταν το Μάρτιο του 2022 άρχισε η αυξητική τάση στις τιμές και οι ειδικοί προέβλεπαν τις αλματώδεις αυξήσεις που ακολούθησαν, το κράτος αποφάσισε –όπως όλα σχεδόν τα κράτη στην Ευρώπη- να προχωρήσει στη μείωση του φόρου κατανάλωσης μέσω νομοσχεδίου. Αυτή η μείωση του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα θα κρατήσει -όπως φαίνεται μέχρι στιγμής- 10 μήνες και συγκεκριμένα μέχρι και τις 15 Ιανουαρίου 2023. Από το Μάρτιο του 2022 τα καύσιμα στην Κύπρο έχουν μειωθεί κατά 7 σεντ στη βενζίνη και το πετρέλαιο, ενώ με τον ΦΠΑ συνυπολογιζόμενο, φτάνει τα 8,3 σεντ το λίτρο. Όσον αφορά στο φόρο κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης, έχει μειωθεί κατά 6,4 σεντ του ευρώ συνυπολογίζοντας τον ΦΠΑ. Ερωτηματικά γεννώνται εάν το κράτος αποφασίσει να «κόψει» αυτό το μέτρο μετά την 15^η Ιανουαρίου του 2023 και ποια ροπή θα λάβουν οι διεθνείς τάσεις τιμών των πετρελαιοειδών. Η επενδυτική τράπεζα Goldman Sachs, πάντως, προβλέπει πως η τιμή του βαρελιού του πετρελαίου το 2023 θα κυμανθεί στα 110 δολάρια το 2023, άρα και οι τιμές της ενέργειας θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα και το νέο έτος. Μην ξεχνάμε πως ναι μεν οι τιμές των πετρελαιοειδών άγγιξαν περίπου τα ίδια επίπεδα με αυτά που υπήρχαν προ του Ουκρανικού, ωστόσο οι τιμές ήταν ήδη αυξημένες.

Συμπαρέσυραν τιμές

Οι τιμές των καυσίμων, όπως είναι λογικό, συμπαρέσυραν όλες τις τιμές των αγαθών προς τα πάνω, ακρίβεια που την βιώνουν όλοι οι Κύπριοι. Όπως αναφέρει η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου στο δελτίο των μακροοικονομικών προβλέψεων για την Κυπριακή οικονομία που δημοσιεύτηκε το Δεκέμβριο, παρά τη συνεχιζόμενη μείωση των τιμών ενέργειας, οι διαταραχές στην αλυσίδα προσφοράς πρώτων υλών και αγαθών εξακολουθούν να επηρεάζουν την οικονομική δραστηριότητα και να συμβάλλουν στην άνοδο των τιμών. Σύμφωνα με την ΚΤΚ, ο πληθωρισμός προβλέπεται να αυξηθεί σημαντικά το 2022 στο 8,1% από 2,3% το 2021. Όπως και στις προηγούμενες προβλέψεις, σταδιακή εξομάλυνση των πληθωριστικών πιέσεων προβλέπεται την περίοδο 2023-2025, με τον πληθωρισμό να ανέρχεται στο 3,3%, στο 1,7% και στο 1,8%, αντίστοιχα, στα πλαίσια των μικρότερων μεν αλλά συνεχιζόμενων προβλημάτων στις αλυσίδες εφοδιασμού και στην καταγραφείσα στενότητα στην αγορά εργασίας. Η επιβράδυνση του δείκτη του πληθωρισμού τα επόμενα έτη αντικατοπτρίζει επίσης την σταθερότητα των μακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό (longer-term inflation expectations), σύμφωνα με την Κεντρική. Η προς τα κάτω αναθεώρηση για τα έτη 2023 και 2024 οφείλεται, κυρίως, στις χαμηλότερες από τις αρχικά προβλεπόμενες τιμές της ενέργειας, σύμφωνα και με τις αναθεωρημένες προβλέψεις για την πορεία των τιμών πετρελαίου.