Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Τη θέση πως, μια θεμελιώδης διαφορά της τρέχουσας κρίσης με αυτήν που αντιμετωπίστηκε πριν από μια δεκαετία είναι ότι το κυπριακό τραπεζικό σύστημα δεν είναι μέρος του προβλήματος τώρα, αλλά μπορεί και πρέπει να είναι μέρος της λύσης, εξέφρασε ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, Κωνσταντίνος Ηροδότου.
Κατά την ομιλία του σε συνέδριο με καλεσμένη την Πρόεδρο της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, τόνισε πως ο κυπριακός τραπεζικός τομέας έχει τα αποθέματα ασφαλείας για να απορροφήσει απροσδόκητους κραδασμούς, τόσο από άποψη φερεγγυότητας όσο και από άποψη ρευστότητας. Οι βασικοί ρυθμιστικοί δείκτες των Κυπριακών Τραπεζών είπε πως, συγκρίνονται καλά με τους Ευρωπαίους ομολόγους μας, παρέχοντας στις τράπεζές μας τη δυνατότητα να απορροφούν ζημίες και να χρηματοδοτούν την πραγματική οικονομία μέσω πιστωτικών γραμμών τόσο σε βιώσιμες επιχειρήσεις όσο και σε νοικοκυριά και να είναι διευκολυντικές για τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής.
Σε αυτό το συνεχώς μεταβαλλόμενο παγκόσμιο έδαφος, ο κ. Ηροδότου τόνισε ότι, δεν θα είμαστε ούτε αισιόδοξοι ούτε απαισιόδοξοι. "Αντίθετα, θα δράσουμε. και θα ενεργούμε με υπεύθυνο τρόπο με ρεαλισμό και ειλικρίνεια. Οι πολίτες της Ευρώπης πρέπει να γνωρίζουν τις προκλήσεις και τις δυσκολίες. Ένας καλά ενημερωμένος πολίτης ενεργεί πιο υπεύθυνα. Και αυτή είναι η καλύτερη απάντηση σε κάθε πρόκληση. Εμείς, εδώ στην Κύπρο, γνωρίζουμε τι είναι πρόκληση και πώς να την ξεπεράσουμε. Μια χώρα στην άκρη της Μεσογείου, κατάφερε να τοποθετηθεί στον πολιτικό και οικονομικό πυρήνα της ευρωπαϊκής ηπείρου. Ένα μικρό νησί με ένα μέρος του υπό κατοχή, ευδοκιμεί χάρη στην εξωστρέφειά του και τους ανθρώπους του, που παρόλο που δοκιμάστηκαν τόσες φορές στο παρελθόν, δεν σταμάτησαν ποτέ να δημιουργούν, να εξελίσσονται και να προχωρούν. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι μαζί με τους Ευρωπαίους εταίρους μας θα λάβουμε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για να ξεπεράσουμε και αυτή την πρόκληση, με γνώμονα τις κοινές βασικές αξίες και αρχές μας", είπε εμφατικά ο κ. Ηροδότου.
Ο κ. Ηροδότου σημείωσε ότι, όταν απηύθυνε την πρόσκληση στην κ. Λαγκάρντ να επισκεφθεί την Κύπρο πριν από λίγους μήνες, δεν μπορούσε να φανταστεί πόσο πιο περίπλοκη θα ήταν η κατάσταση σήμερα. Στην αρχή του έτους η οικονομική εμπιστοσύνη βελτιωνόταν και ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ ανέκαμψε γρήγορα, σημείωσε. Ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλαξε τα πάντα, είπε, με πρώτον και κύριον να έχει προκαλέσει μια ανθρωπιστική τραγωδία, την οποία μπορούμε ως Κύπριοι να σχετιστούμε, καθώς έχουμε περάσει μια παρόμοια κατάσταση με την τουρκική εισβολή το 1974. Διαμόρφωσε επίσης ένα οικονομικό τοπίο υψηλότερων κινδύνων και αβεβαιοτήτων, συμπλήρωσε, ενώ είπε πως, η κατάσταση απαιτεί μια στρατηγική που υπερβαίνει κατά πολύ τη χρηματοοικονομική τεχνική σφαίρα, αγγίζοντας τον πυρήνα των ευρωπαϊκών μας αξιών.
Αγορές περιουσιακών στοιχείων 6,86 δισ. ευρώ
Ο Διοικητής της ΚΤΚ υπογράμμισε ότι, η ΕΚΤ ενίσχυσε το Πρόγραμμα Αγοράς Περιουσιακών Στοιχείων (APP) με την εισαγωγή του Πανδημικού Προγράμματος Έκτακτης Αγοράς, γνωστό ως PEPP, το μέγεθος του οποίου ήταν 1,85 τρισεκατομμύρια ευρώ προκειμένου να μειωθεί το κόστος δανεισμού και να αποκατασταθούν ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης εντός της Ευρωζώνης. Εστιάζοντας στην Κύπρο, το συνολικό ποσό των καθαρών αγορών περιουσιακών στοιχείων σε κρατικά ομόλογα είπε πως ανήλθε στα €6,86 δισ. ευρώ στο τέλος Φεβρουαρίου, το 90% των οποίων αγοράστηκε από την ΚΤΚ. Η απόδοση του κυπριακού 10ετούς κρατικού ομολόγου αυξήθηκε στο 2,21%, ενώ μέσα στο ένα τέταρτο αυτών οι αγορές ομολόγων του Ευρωσυστήματος μειώθηκαν κατά 1,25% (φτάνοντας το 0,96% τον Ιούνιο), ως παράδειγμα οφέλη από αυτά τα προγράμματα αγορών. Επιπλέον, το κυπριακό τραπεζικό σύστημα επωφελήθηκε από τη χρήση του TLTRO III, καθώς και από τη χαλάρωση των μακροπροληπτικών μέτρων, προκειμένου να υποστηριχθεί η πρόσβαση σε πιστώσεις.
Μετριασμός προσδοκιών
"Όσον αφορά την τρέχουσα πρόκληση που αντιμετωπίζουμε, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει μετριάσει τις προσδοκίες για συνεχιζόμενη ισχυρή επέκταση του ΑΕΠ στην Ευρωζώνη και την Κύπρο, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα", σημείωσε,
Υπάρχει αυξημένη αβεβαιότητα, εξήγησε, σχετικά με τον οικονομικό αντίκτυπο, λόγω του μήκους και του εύρους της σύγκρουσης, του βαθμού σοβαρότητας των κυρώσεων που έχουν θεσπιστεί επί του παρόντος και της έκτασης των πιθανών οικονομικών αντιποίνων από τη Ρωσία. Σε αυτό το πλαίσιο, η παγκόσμια οικονομία υφίσταται διπλό πλήγμα από περίπλοκους κλυδωνισμούς προσφοράς και ζήτησης. Ο οικονομικός αντίκτυπος στην Κύπρο αναμένεται να διοχετευθεί μέσω της προβλεπόμενης αύξησης των τιμών του πετρελαίου, του εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών, όπως ορυκτά πετρελαίου και καυσίμων, δημητριακά, τουρισμός, μεταφορές και υπηρεσίες πληροφορικής, και αρνητικές επιπτώσεις σε ένα συγκεκριμένο μέρος των επαγγελματικών υπηρεσιών (δικηγόροι και λογιστές).
Σε εσωτερικά σενάρια που αναλύθηκαν από την ΚΤΚ υποδεικνύουν μια καθοδική επίδραση στην αύξηση του ΑΕΠ και μια ανοδική επίδραση στον πληθωρισμό το 2022. Σύμφωνα με ένα βασικό σενάριο, υποθέτοντας ότι η σύγκρουση δεν θα παραταθεί, δηλαδή ομαλοποίηση της κατάστασης μέχρι το τέλος του 2022, η αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 2,7% το 2022 (έναντι 3,6% πριν από το ξέσπασμα του πολέμου), με ισχυρή ανάκαμψη μεσοπρόθεσμα περίπου 3,7%.
Πληθωρισμός πιο ψηλά
"Το 2021, ο εγχώριος πληθωρισμός βάσει του ΕνΔΤΚ κατέγραψε σημαντική άνοδο, παρόμοια με τις εξελίξεις του πληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ, φθάνοντας, κατά μέσο όρο, στο 2,3%. Γενικά, η εξέλιξη αυτή οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στην άνοδο των τιμών του πετρελαίου, στις ανοδικές επιδράσεις της βάσης και σε άλλους παράγοντες που σχετίζονται με την πανδημία, καθώς και στην ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας. Οι πρόσφατες εξελίξεις μετά τον πόλεμο θα ωθήσουν τον πληθωρισμό υψηλότερα το 2022, με αρνητικές συνέπειες στην αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και στις επενδυτικές αποφάσεις των επιχειρήσεων. Για το λόγο αυτό, έχουμε αρχίσει να προσαρμόζουμε ανάλογα τη νομισματική πολιτική. Όταν πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις, όπως ορίστηκαν κατά την πρόσφατη αναθεώρηση της στρατηγικής μας για τη νομισματική πολιτική, μπορούμε να λάβουμε πρόσθετα βήματα προς την εξομάλυνση της πολιτικής, λαμβάνοντας πάντα υπόψη την υψηλή αβεβαιότητα και τους υποκείμενους κινδύνους που προκαλούνται από τον πόλεμο", κατέληξε.
