Του Απόστολου Τομαρά
Η ταυτόχρονη ανακοίνωση ENI και Λευκωσίας για την ποσότητα Φυσικού Αερίου που εντόπισε το γεωτρύπανο στο στόχο Cronos-1 του τεμαχίου 6, έρχεται να δώσει νέα πνοή στο ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας σε μια ιδιάζουσα περίοδο. Τα 2,5 τρις κ.π που εντόπισε το τρυπάνι της ιταλικής ΕΝΙ, διαχειρίστριας εταιρείας του τεμαχίου 6 της κυπριακής ΑΟΖ, δεν ήταν μεν τα αναμενόμενα, ωστόσο η εξέλιξη δημιούργησε θετικό κλίμα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός πως είναι η τρίτη καλύτερη επίδοση της κυπριακής ΑΟΖ μετά τα 5 έως 8 tcf που ανακοινώθηκαν επίσημα από την αμερικάνικη ExxonMobil για τον στόχο Γλαύκος του τεμαχίου 10 και τα 4,5 tcf του κοιτάσματος Αφροδίτη στο τεμάχιο 12. Οι εντοπισμένες ποσότητες ενδεχομένως να διαφοροποιηθούν όταν θα ανακοινωθούν και τα αποτελέσματα της επιβεβαιωτικής γεώτρησης που πραγματοποίησε αρχές του 2022 η ExxonMobil στο στόχο Γλαύκος. Ένα δεύτερο στοιχείο που συνέβαλε στην ανάπτυξη θετικού κλίματος είναι πως ο εντοπισμός στήλης ΦΑ 260 μέτρων σε καλή έως άριστη κατάσταση έρχεται να προστεθεί στην ανακάλυψη, με τα ίδια περίπου χαρακτηριστικά, στο στόχο Καλυψώ το 2018. Αθροιστικά η ποσότητα ΦΑ που έχει εντοπιστεί στο τεμάχιο 6 μόνο αμελητέα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί μιας και στην ουσία πρόκειται για ένα δεύτερο κοίτασμα ισάξιο με αυτό του Αφροδίτη, χωρίς να υπολογίζονται επί του παρόντος πιθανές νέες ποσότητες που ενδεχομένως να εντοπιστούν στο στόχο«Zeus-1» , όπου ξεκίνησε ήδη νέα γεώτρηση η εταιρεία ΕΝΙ.
Η νέα γεώτρηση θα πραγματοποιηθεί στο στόχο «Zeus-1» που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το στόχο Cronos-1 στον οποίο εντοπίσθηκε η νέα ποσότητα ΦΑ.
Η νέα ανακάλυψη
Η ευφορία που ακολούθησε των επίσημων ανακοινώσεων επεκτάθηκε πέραν της Κύπρου. Στην Ιταλία ο αντίκτυπος της νέας ανακάλυψης ήταν ενδεικτικός, με μεγάλα ιταλικά μέσα να κάνουν λόγο για ένα μεγάλο κοίτασμα ΦΑ στο τεμάχιο 6 με προοπτικές να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες της Ιταλίας αλλά και της Ευρώπης. Πρόκειται για εξέλιξη που αξιοποιεί η κυπριακή κυβέρνηση προκειμένου να πετύχει την ευρωπαϊκή θωράκιση του ενεργειακού της προγράμματος έναντι των τουρκικών προκλήσεων εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Όπως ανακοινώθηκε επίσημα από το Υπουργείο Ενέργειας στη Λευκωσία, το γεωτρύπανο «Tungsten Explorer» έχει μετακινηθεί ήδη σε νέο στόχο με την ονομασία «Zeus-1» προκειμένου να εκτιμηθούν με μεγαλύτερη ακρίβεια οι ποσότητες ΦΑ του τεμαχίου 6. Αν ληφθούν υπόψη οι πληροφορίες που υπήρχαν για τον σχεδιασμό του αρχικού προγράμματος εργασιών, μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα πως η γεώτρηση στον «Zeus-1» δεν ήταν προγραμματισμένη και αποφασίσθηκε από τα δεδομένα της γεώτρησης στο στόχο Cronos-1. Στη Λευκωσία ακόμα και αν δεν διαφοροποιηθούν τα σημερινά δεδομένα από πλευράς ποσοτήτων, θεωρείται πως η κυπριακή ΑΟΖ αναπτύσσει μια δυναμική που μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο ενεργειακό ισοζύγιο της Ευρώπης.
Ο τουρκικός παράγοντας
Μέχρι και τη Δευτέρα το βράδυ υπήρχε προβληματισμός στη Λευκωσία για τις ανακοινώσεις που θα έπρεπε να γίνουν ταυτόχρονα με τις ανακοινώσεις της την ιταλική ΕΝΙ. Ο προβληματισμός πήγαζε από τον παράγοντα Τουρκία και το ενδεχόμενο μετακίνησης του τουρκικού γεωτρύπανου «Αμπντούλ Χαμίτ Χαν» προς τα βόρεια τεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ, τα οποία η Άγκυρα, παράνομα και προκλητικά, ισχυρίζεται ότι βρίσκονται εντός των ορίων της τουρκικής υφαλοκρηπίδας. Ο προβληματισμός διευθετήθηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε στη θερινή κατοικία του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Τρόοδος. Το σημείο όπου ανακαλύφθηκαν τα 2,5 tcf ΦΑ βρίσκεται στο νότιο σημείο του τεμαχίου 6 και σε μεγάλη απόσταση από τις παράνομες τουρκικές διεκδικήσεις. Όλα αυτά υπό το πρίσμα ότι η Άγκυρα δε θα αναθεωρήσει το εύρος των προκλητικών διεκδικήσεών της, και δε θα επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις πως ο επόμενος στόχος του «Αμπντούλ Χαμίτ Χαν» θα είναι η κυπριακή ΑΟΖ και το τεμάχιο 6.
