Kathimerini.gr
Κατερίνα Καπερναράκου
H επιδείνωση των ακραίων φαινομένων, όπως της ξηρασίας, των δασικών πυρκαγιών και των πλημμυρών, ως απόρροια του φαινομένου του θερμοκηπίου και της κλιματικής αλλαγής, αλλά και η εμφάνιση φυσικών καταστροφών, όπως σεισμών, σημαίνει ότι διογκώνεται και το κόστος αποκατάστασης των ζημιών σε όλο τον κόσμο, αλλά και η ασφάλιση των περιουσιών που πλήττονται. Βάσει των τελευταίων στοιχείων της μεγάλης αντασφαλιστικής εταιρείας Munich Re, το πρώτο εξάμηνο του 2023 οι αθροιστικές ζημίες από σεισμούς, θύελλες, πλημμύρες και πυρκαγιές αποτιμώνται στα 110 δισ. δολάρια, υπερβαίνοντας τον μέσο όρο δεκαετίας των 98 δισ. δολαρίων – πάντως, από αυτές λιγότερο από το 40% είχαν καλυφθεί ασφαλιστικά.
Συνεχίζεται, βέβαια, η αυξητική τάση των τελευταίων ετών, αν και τα 110 δισ. δολάρια είναι μειωμένα έναντι των 120 δισ. δολαρίων των ζημιών το πρώτο εξάμηνο του 2022. Από αυτά, ασφαλιστική κάλυψη είχαν τα 43 δισ. δολάρια έναντι μέσου όρου δεκαετίας στα 34 δισ. δολάρια. Η διόγκωση των ζημιών φέτος αποδίδεται στον μεγάλο σεισμό της Τουρκίας και της Συρίας, αλλά και στις ακραίες καταιγίδες, στο χαλάζι και τους ανεμοστρόβιλους των ΗΠΑ, που αντιστοιχούν στο ένα τρίτο των συνολικών απωλειών. Οι ζημίες στην Τουρκία και τη Συρία ανέρχονται σχεδόν σε 40 δισ. δολάρια, αποτελώντας τις σοβαρότερες καταστροφές του πρώτου εξαμήνου, και στις ΗΠΑ στα 35 δισ. δολάρια και πλέον.
Πάντως οι Ηνωμένες Πολιτείες, λόγω συχνών τυφώνων και κυκλώνων, αλλά και πλημμυρών εδώ και δεκαετίες, ίσως να δείχνουν πιο προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν τα συμβάντα αυτά. Ωστόσο, λόγω της συνεχούς όξυνσης και της ολοένα και μεγαλύτερης κλίμακάς τους, ορισμένες εταιρείες αρνούνται να ασφαλίσουν συγκεκριμένες πολιτείες, όπως η Φλόριντα ή η Καλιφόρνια, μεταξύ άλλων, που δοκιμάζονται συχνά από τις καταστροφές, όπως αναφέρει το CNBC. Σε άλλες περιστάσεις τα ασφάλιστρα αυξάνονται κατακόρυφα, ενώ στην Ευρώπη, η οποία βρίσκεται ενώπιον ακραίων φαινομένων όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται σοβαρό κενό.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο ιστολόγιο της ΕΚΤ, στην Ε.Ε. μόνο το 25% των ζημιών λόγω κλιματικής αλλαγής έχουν κάλυψη, ενώ σε ορισμένες χώρες, όπως η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ιταλία, η Λετονία και ορισμένες βαλκανικές, το ποσοστό είναι χαμηλότερο του 5%. Κι όπως επισημαίνεται στο άρθρο, όσο κλιμακώνονται οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής τόσο η ασφαλιστική προστασία θα συρρικνώνεται, διότι τα επαυξημένα ασφάλιστρα θα μειώνουν τη ζήτηση και προβλέπεται πως οι εταιρείες θα παύουν να δραστηριοποιούνται σε ευάλωτες περιοχές.
Είναι χαρακτηριστικό στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως αναφέρεται σε άρθρο της www.bankrate.com, ότι ακόμη και εντός της ίδιας πολιτείας τα ασφάλιστρα διαφοροποιούνται αναλόγως του πόσο εκτεθειμένες είναι οι περιφέρειές της σε ακραία φαινόμενα. Συνήθως μια τυπική ασφάλιση κατοικίας, λόγου χάριν, δεν εμπεριέχει την αποζημίωση ιδιοκτητών από σεισμούς, πλημμύρες, τσουνάμι και καθίζηση εδάφους. Οι βασικοί παράγοντες που επιβαρύνουν το κόστος για τους ιδιοκτήτες είναι οι τροπικοί κυκλώνες, οι δασικές πυρκαγιές, οι ανεμοστρόβιλοι, οι πλημμύρες, οι σεισμοί και οι σφοδρές ανεμοθύελλες. Παραδείγματος χάριν, στο Τέξας επί συμβολαίου για ασφάλιση κατοικίας αξίας 250.000 δολαρίων, ο μέσος όρος ασφαλίστρων σε ετήσια βάση είναι 1.967 δολάρια, ενώ ειδικά στην εξαιρετικά ευάλωτη πόλη του Ντίαρ Παρκ, που ταλανίζεται από ανεμοστροβίλους, φωτιές και τυφώνες στη νοτιοανατολική πλευρά της πολιτείας, το τίμημα φθάνει τα 2.166 δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία των Εθνικών Κέντρων Περιβαλλοντικής Πληροφόρησης στις ΗΠΑ. Στην Καλιφόρνια ο μέσος όρος φθάνει ετησίως τα 1.225 δολάρια, ενώ η περιοχή στη λίμνη Αροουχεντ στα νοτιοδυτικά έχει ασφάλιστρα 1.428 δολ. λόγω έκθεσής της σε σεισμούς και φωτιές.
Βέβαια, όπως επισημαίνει σε ρεπορτάζ το CNBC, όσο τα καιρικά φαινόμενα που σχετίζονται με τις κλιματικές μεταβολές πληθαίνουν, διαμορφώνεται νέο καθεστώς εκτιμήσεων για νυν και δυνάμει ιδιοκτήτες ακινήτων. Στις ΗΠΑ από τον Μάιο του 2021 έως τον Μάιο του 2022 οι 9 στους 10 ασφαλισμένους είχαν αυξήσεις στα ετήσια κόστη, που κατά μέσον όρο ξεπερνούσαν τα 130 δολάρια, βάσει της ψηφιακής πλατφόρμας ασφάλισης Policygenius. Καθώς οι πυρκαγιές, οι καταιγίδες, οι τυφώνες και οι πλημμύρες πολλαπλασιάζονται, «οι ασφαλιστικοί όμιλοι επανεξετάζουν τη συγκέντρωση κινδύνων αναφορικά με όλα αυτά τα συμβάντα», τονίζει ο Ντέιβιντ Σάμπσον, πρόεδρος και επικεφαλής της ένωσης ασφαλιστικών εταιρειών στον τομέα της περιουσίας. Η εταιρεία State Farm, λόγου χάριν, φέτος τον Μάιο ανακοίνωσε πως δεν δέχεται νέες αιτήσεις για ασφάλιση κατοικίας στην Καλιφόρνια, ενώ το ίδιο είχε κάνει το 2022 και η Allstate. Τέλος, τον Ιούνιο αποχώρησε ακόμη μια ασφαλιστική, η Farmers insurance, από τη Φλόριντα, μια αγορά με σοβαρά προβλήματα επί χρόνια.
