
Kathimerini.gr
Εξι μήνες μετά την επανεκλογή Ανδρουλάκη, το ΠΑΣΟΚ βλέπει δημοσκοπικά την πλάτη της Ζωής Κωνσταντοπούλου, αλλά και τις σκιές της εσωκομματικής γκρίνιας να κάνουν ξανά την εμφάνισή τους. Ο ΣΥΡΙΖΑ διακηρύττει ότι έχει πατήσει το κουμπί της επανεκκίνησης, αλλά μοιάζει ακόμα πνιγμένος στα απόνερα του annus horribilis 2023, ενώ στη Νέα Αριστερά η «γραμμή» του προέδρου για τις συνεργασίες ηττάται από εκείνη του γραμματέα.
Λίγο πριν συμπληρωθούν δύο χρόνια από την εκλογική τομή του 2023, τα κόμματα της Κεντροαριστεράς ετοιμάζονται να γιορτάσουν το Πάσχα με κοινή ευχή τις υπερβάσεις και τη δημοσκοπική ανάκαμψη.
ΠΑΣΟΚ: Κάμψη και διλήμματα
Οσον αφορά τη Χαριλάου Τρικούπη, η διαγραφή της Κατερίνας Μπατζελή, κατά πολλούς, λειτούργησε ως ανάγλυφη αντανάκλαση των εσωκομματικών αντιθέσεων του ΠΑΣΟΚ. Η πειθαρχική ποινή στην πρώην υπουργό είχε, άλλωστε, αφορμή μια επί της ουσίας «φιλοσυριζαϊκή» δήλωσή της. Είχε χαρακτηρίσει «τοξική και λανθασμένη» την επιλογή του χαρακτηρισμού 13-0 για τον Νίκο Παππά σε ανακοίνωση του κόμματος. Την απόφαση του Πειθαρχικού έσπευσε να επικρίνει ο Χάρης Δούκας, ο οποίος διακριτικά διατηρεί τον ρόλο του μεγαλύτερου εσωκομματικού ανταγωνιστή του Νίκου Ανδρουλάκη.
Κάποιοι εκτιμούν ότι μέσω της διαγραφής Μπατζελή ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ υιοθετεί το αφήγημα των εκ των έσω «υπονομευτών». Αλλοι αναλύουν την εξέλιξη σε αμιγώς πολιτική βάση· ως μια κίνηση πολιτικής πυγμής του προέδρου προς όσους λοξοκοιτάζουν για συνεργασίες αριστερόστροφα, κόντρα στη γραμμή της αυτόνομης πορείας.
Την ίδια στιγμή, η δημοσκοπική κάμψη του ΠΑΣΟΚ τείνει να παγιωθεί. Η υποχώρηση στην τρίτη θέση –η οποία εκλαμβάνεται από την ηγεσία ακόμη και σήμερα ως σύμπτωμα της όξυνσης των προηγούμενων μηνών για τα Τέμπη– εμπεδώνεται όπως και ο προβληματισμός ότι οι θέσεις και ο προγραμματικός λόγος του ΠΑΣΟΚ δεν «περνούν» στην κοινωνία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η εκδήλωση παρουσίασης των προτάσεων του ΠΑΣΟΚ για τη στεγαστική κρίση που ενώ κατά γενική ομολογία ικανοποίησε τους παροικούντες τη Χαριλάου Τρικούπη, δεν διαχύθηκε στην κοινωνία στον αναμενόμενο βαθμό.
Ενδεικτική είνα η φράση της Αννας Διαμαντοπούλου σε ραδιοφωνική συνέντευξη στον 9,84: «Είναι μια σειρά θεμάτων, που πρέπει να συζητήσουμε και μετά το Πάσχα θέλουμε ένα καινούργιο πρόγραμμα για το ΠΑΣΟΚ σε όλα τα επίπεδα».
Η κεντρική γραμμή στη Χαριλάου Τρικούπη είναι «προχωράμε αυτόνομα», με στόχο να κοπάσει άμεσα η σκόνη που σηκώθηκε από την υπόθεση Μπατζελή. Σε πολιτικό επίπεδο, το μήνυμα δεν φαίνεται να αλλάζει: θεσμική, και προγραμματική αντιπολίτευση. Το μονοπάτι δηλαδή που, κατά τον Νίκο Ανδρουλάκη, καθιστά το ΠΑΣΟΚ μια δυνάμει κυβερνητική δύναμη, σε αντίθεση, όπως λένε, με τη «μονοθεματική επιλογή οργής» που εκφράζει η Πλεύση Ελευθερίας.
Η εκτίμηση, πάντως, κορυφαίου στελέχους του κόμματος στην «Κ» λίγο πριν από την υποδοχή του νέου έτους ότι το ΠΑΣΟΚ νομοτελειακά θα αποτελέσει τον μεγάλο πόλο στη νέα πολιτική γεωγραφία, τέσσερις μήνες μετά «δοκιμάζεται».
ΣΥΡΙΖΑ: Το «κολλημένο» κουμπί της επανεκκίνησης
Στην Κουμουνδούρου άπαντες ήλπιζαν το 2025 να είναι η χρονιά του μεγάλου «restart». Οι δημοσκοπήσεις προς ώρας δεν δικαιώνουν αυτήν την προσδοκία. Οπως, όμως, σχολιάζουν καλά γνωρίζοντες του εσωκομματικού παρασκηνίου στον ΣΥΡΙΖΑ, δεν είναι μόνο οι δημοσκοπήσεις ο «πονοκέφαλος» του Σωκράτη Φάμελλου και της ηγετικής ομάδας.
Το κόμμα, έπειτα από δύο διασπάσεις, εμφανίζει παρατεταμένη εικόνα οργανωτικής και στελεχιακής αποδυνάμωσης. Οι προσδοκίες μαζικών επιστροφών απογοητευμένων μελών που την περίοδο Κασσελάκη είχαν αποστασιοποιηθεί έχουν διαψευστεί, ενώ τελευταίο «χτύπημα» ήταν το μπλόκο από την Κ.Ε. της Νέας Αριστεράς στο ενδεχόμενο μιας κοινοβουλευτικής συνεργασίας των δύο κομμάτων που θα επανέφερε τον «όλο» ΣΥΡΙΖΑ στα έδρανα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Οι πιο αισιόδοξοι θεωρούν ότι η επιμονή στη στρατηγική των συνεργασιών και του διαλόγου θα ανταμείψει τον ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος με συνέπεια εμμένει σε αυτή τη γραμμή. Παράλληλα, υποστηρίζουν ότι «η επιλογή της Νέας Αριστεράς να περιχαρακωθεί», θα ευνοήσει δημοσκοπικά την Κουμουνδούρου. Οι πιο απαισιόδοξοι από την άλλη, δεν κλείνουν τα μάτια μπροστά στην αδυναμία υπέρβασης της παρατεταμένης φθοράς που ταλανίζει το κόμμα από τις εκλογές του 2023. Το συνέδριο του Ιουνίου είναι μεν μια σημαντική καμπή, λένε, αλλά δεν αρκεί η εσωκομματική αναδιάταξη ώστε ο ΣΥΡΙΖΑ να αποτελέσει ξανά κυβερνητική επιλογή. Εκτός αυτού, άλλωστε, δεν αποκλείεται η επικείμενη συνεδριακή διαδικασία να έχει συγκρουσιακά χαρακτηριστικά, δεδομένου ότι ο Παύλος Πολάκης έχει εσχάτως πυκνώσει τις δημόσιες παρεμβάσεις του. Το πολιτικό του μήνυμα: «δεν εκπέμπουμε με τρόπο λαϊκά κατανοητό τις πολιτικές μας θέσεις».
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, πολλά στελέχη παραδέχονται ότι έπειτα από δύο χρόνια συνεχούς περιδίνησης, διασπάσεων, αλλά και «ευτελισμού της εικόνας του κόμματος στη δημόσια σφαίρα», όπως λένε, δεν μπορεί η ανάκτηση της αξιοπιστίας να είναι ούτε εύκολη υπόθεση, ούτε καν κάτι δεδομένο. Οσον αφορά τον ρόλο του Αλέξη Τσίπρα, διακινείται μεταξύ στελεχών η προσδοκία ο πρώην πρωθυπουργός να εκφράσει με κάποια χειρονομία την έμπρακτη στήριξή του στο εγχείρημα ανασύνταξης του κόμματος. Για την ώρα, πάντως, οι παρεμβάσεις του ιστορικού ηγέτη του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται πως υποσκελίζουν –τουλάχιστον επικοινωνιακά– κάθε πρωτοβουλία της νυν ηγεσίας του κόμματος.
Νέα Αριστερά: «Να ακούμε ή να ακουγόμαστε;»
Στην Πατησίων ετοιμάζονται να κάνουν Ανάσταση σε μια ιδιότυπη πολιτική συνθήκη. Η εισήγηση του προέδρου της Νέας Αριστεράς, Αλέξη Χαρίτση, για επίσπευση του διαλόγου με τον ΣΥΡΙΖΑ, μειοψήφησε στην Κ.Ε. του περασμένου Σαββατοκύριακου. Η επικράτηση της «γραμμής» Σακελλαρίδη – Τσακαλώτου, ασχέτως των διατυπώσεων με τις οποίες συνοδεύτηκε, στην πράξη βάζει «πάγο» στον διάλογο με την Κουμουνδούρου για το λεγόμενο «Λαϊκό Μέτωπο» και διαμορφώνει μια άβολη συγκυρία στην Κοινοβουλευτική Ομάδα η οποία, κατά πληροφορίες, «καλόβλεπε» πλειοψηφικά την προοπτική κάποιας μορφής σύμπλευσης με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Οι «ανθενωτικοί» που επικράτησαν στην Κ.Ε. του Σαββατοκύριακου θεωρούν ότι η απόφαση αυτή αποτελεί ανάσα για το κόμμα. Κατά τους ίδιους, η Νέα Αριστερά αποκτά πλέον καθαρό ορίζοντα να χαράξει –τουλάχιστον μέχρι το ορόσημο του φθινοπώρου– αυτόνομα και συντεταγμένα τον δικό της πολιτικό δρόμο, απαλλαγμένη από τα αδιέξοδα και τις αντιφάσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Σε πολιτικό επίπεδο στηλιτεύουν την Κουμουνδούρου για «πολιτικές του μέσου όρου» που δεν έχουν σχέση με την Αριστερά σε κεντρικά ζητήματα (βλ. εξοπλιστικά). Επιπλέον, δεν είναι λίγοι εκείνοι από την Πατησίων που στρέφουν το βλέμμα τους αριστερότερα και συγκεκριμένα στο ΜέΡΑ 25, θεωρώντας πως το κόμμα θα πρέπει να πρωταγωνιστήσει στον διάλογο για την ανασυγκρότηση της ριζοσπαστικής Αριστεράς και όχι κατ’ ανάγκη της αποκαλούμενης Κεντροαριστεράς.
Η άλλη πλευρά που μειοψήφησε στην Κεντρική Επιτροπή επί της ουσίας θέτει το εξής δίλημμα: «Θέλουμε να είμαστε η Αριστερά που ακούει ή η Αριστερά που ακούγεται;». Ενδεικτική είναι η τοποθέτηση της Εφης Αχτσιόγλου η οποία εξέπεμψε το μήνυμα ότι «χρόνος δεν υπάρχει» και ότι «κανείς δεν μπορεί μόνος του». Ενδιαφέρον έχει και ο τρόπος που τοποθετούνται ορισμένοι «ενδιάμεσοι» που στη διάσπαση του 2023 αποχώρησαν μεν από τον ΣΥΡΙΖΑ χωρίς να προσχωρήσουν στη Νέα Αριστερά. Για αυτούς η επιλογή της Νέας Αριστεράς να κλείσει την πόρτα στις συνεργασίες, είναι αυτοκτονική και απομονώνει το κόμμα στην κατεύθυνση αναζήτησης μιας «μεταφυσικής ιδεολογικής καθαρότητας» Επόμενο ραντεβού για το κόμμα, το προγραμματικό συνέδριο του Ιουνίου.