Money Review
«Το πάρτι τελείωσε» για τους κροίσους του Λονδίνου, δηλώνουν οι Sunday Times, καθώς η Rich List τους για το 2023 δείχνει ότι ο αριθμός των δισεκατομμυριούχων της Βρετανίας μειώθηκε φέτος, για πρώτη φορά από την χρηματοοικονομική κρίση του 2007-2008.
Παρόλα αυτά, από τη φετινή Rich List προκύπτει ότι οκτώ ελληνικής καταγωγής μεγιστάνες και οι οικογένειές τους, που έχουν την μόνιμη κατοικία τους στη Βρετανία, διατηρούν περιουσία μεγαλύτερη από εκείνη του Βασιλιά Καρόλου.
Ο πλουσιότερος από τους Έλληνες του Λονδίνου, αλλά και ένας από τους κερδισμένους της χρονιάς είναι ο Άλκης Δαυίδ και η οικογένεια Λεβέντη της Coca Cola. Σύμφωνα με τους Times, η περιουσία τους αυξήθηκε κατά 593 εκατ. στερλίνες, φτάνοντας στα 2,786 δισ. στερλίνες, με αποτέλεσμα να βρεθούν στην 63η θέση ανάμεσα στους πλουσιότερους της χώρας, από την 80η θέση πέρυσι.
Ακολουθεί η οικογένεια Λαζαρή, που δραστηριοποιείται στα ακίνητα, μέσω της Lazari Investments, και είδε την περιουσία της να αυξάνεται κατά 375 εκατ. στερλίνες, στα 2,5 δισ. στερλίνες (στην 72 θέση φέτος, από την 81η πέρυσι). Ο Χρήστος Λαζαρής μετανάστευσε από την Κύπρο στο Λονδίνο σε ηλικία 16 ετών, με 20 λίρες στην τσέπη. «Ένιωθα πάντα ότι το χορτάρι είναι πιο πράσινο κάπου αλλού και ήμουν πολύ νέος για να το καλοσκεφτώ», είχε πει κάποτε. Ξεκίνησε πλένοντας πιάτα σε εστιατόρια, ενώ ταυτόχρονα μάζευε χρήματα για να σπουδάσει σχέδιο. Το brand γυναικείων ρούχων που δημιούργησε γνώρισε μεγάλη επιτυχία, όμως το 1978 ο Λαζαρής αποφάσισε να στραφεί στο real estate. Μετά το θάνατό του, η οικογενειακή επιχείρηση, η οποία έχει εξελιχθεί σε μία αυτοκρατορία των ακινήτων στο Λονδίνο, πέρασε στα χέρια των τριών παιδιών του, του Λεν (Λεωνίδα), του Νικόλα και της Άντρη.
Από τα ακίνητα έχει βγάλει την ύψους 2,45 δισ. στερλινών περιουσία του (η οποία μάλιστα αυξήθηκε κατά 100 εκατ. στερλίνες τον τελευταίο χρόνο) και ο Τζον Χριστοδούλου, στην 74η θέση. Ο Χριστοδούλου ήταν εννέα ετών όταν η οικογένειά του μετανάστευσε στη Βρετανία, μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Εγκατέλειψε το σχολείο σε ηλικία 16 ετών και έκανε τα πρώτα του βήματα στην κοσμηματοποιία, όμως σήμερα είναι ένας από τους μεγαλύτερους ιδιοκτήτες real estate στο Canary Wharf του Λονδίνου, έχοντας στην ιδιοκτησία του, μεταξύ άλλων, δύο πεντάστερα ξενοδοχεία.
Ο Τέλης Μυστακίδης είδε την περιουσία του να μειώνεται κατά 91 εκατ. στερλίνες, στα 2,422 δισ. στερλίνες, με αποτέλεσμα να πέσει στην 75η θέση της λίστας, από την 71η που ήταν πέρυσι. Ο Θεσσαλονικιός πρώην «βασιλιάς του χαλκού» μπορεί να έχει αποχωρήσει από την Glencore, διατηρεί όμως ένα ποσοστό στο μετοχικό κεφάλαιο του γίγαντα των εμπορευμάτων.
Ο Κρις Ρόκος, ιδρυτής της εταιρείας hedge funds Rokos Capital, αύξησε την περιουσία του κατά 250 εκατ. στερλίνες, στα 2 δισ. στερλίνες και βελτίωσε τη θέση του στην κατάταξη (86ος από 104ο πέρυσι). Ο ελληνικής καταγωγής αλλά γεννημένος στη Βρετανία διαχειριστής ήταν, το 2002, ανάμεσα στα ιδρυτικά στελέχη της Brevan Howard Asset Management, η οποία πήρε το όνομά της από τα αρχικά των επιθέτων τους. Αφότου έβγαλε δισεκατομμύρια δολάρια για τους πελάτες της Brevan Howard στα δέκα χρόνια που παρέμεινε στο hedge fund, το 2015 ίδρυσε τη δική του εταιρεία.
Οι Sunday Times φέρνουν τον Στέλιο Χατζηιωάννου σαν ένα παράδειγμα δισεκατομμυριούχου που έπεσε μέσα στη χρονιά. Πάντως, ο Ελληνοκύπριος ιδρυτής της EasyJet έχασε μόνο 68 εκατ. στερλίνες μέσα στη χρονιά, με την περιουσία των 1,741 δισ. στερλινών να τον διατηρεί σταθερό στην 101η θέση της λίστας.
Μεγαλύτερες ήταν οι απώλειες του μεγιστάνα των Duty Free Robert Miller και της κόρης του, Marie-Chantal, η οποία είναι παντρεμένη με τον Παύλο Γλύξμπουργκ. Η περιουσία της οικογένειας μειώθηκε κατά 617 εκατ. στερλίνες, στα 1,583 δισ., με αποτέλεσμα να βρεθούν στην 116η θέση της λίστας, από την 79η πέρυσι.
Σταθερή, στα 660 εκατ. στερλίνες έμεινε η περιουσία της οικογένειας Λογοθέτη. Με συμφέροντα στη ναυτιλία, τα ακίνητα και τις αερομεταφορές, μεταξύ άλλων, η οικογένεια βρέθηκε στην 251η από την 246η θέση της λίστας που ήταν πέρυσι.
Όλοι τους, πάντως, είναι πλουσιότεροι από τον Βασιλιά Κάρολο της Αγγλίας, που σύμφωνα με τους Times διαθέτει περιουσία 600 εκατ. στερλινών και βρίσκεται στην 263η θέση της λίστας.
Λίγο πιο κάτω, στην 286η θέση της λίστας, η οικογένεια Ζοχώνη μπήκε και πάλι στην Rich List, καθώς διαθέτει περιουσία 500 εκατ. στερλινών, από την εισηγμένη εταιρεία PZ Cussons, που παράγει μεταξύ άλλων τα σαπούνια Imperial Leather και Carex.
Το τέλος μιας χρυσής εποχής
Σύμφωνα με τους Sunday Times, φέτος υπάρχουν 171 δισεκατομμυριούχοι στη Βρετανία, δηλαδή έξι λιγότεροι σε σχέση με πέρυσι. Ο συνολικός τους πλούτος αυξήθηκε κατά 30.734 στερλίνες, στα 683,856 δισ. στερλίνες, όμως σε μία εποχή που ο πληθωρισμός στη χώρα τρέχει με 4,5%, είναι σαφές ότι σε πραγματικούς όρους, οι κροίσοι του Λονδίνου έγιναν κάπως φτωχότεροι.
Πρόκειται για μία σημαντική αλλαγή έπειτα από μία και πλέον δεκαετία, η οποία αποτέλεσε την χρυσή εποχή του πλούτου στη Βρετανία. Στο διάστημα αυτό, το κλαμπ των δισεκατομμυριούχων της χώρας διευρυνόταν και οι περιουσίες τους αυξάνονταν όλο και υψηλότερα. «Το ερώτημα δεν ήταν εάν το μπουμ θα τελείωνε, αλλά πότε – και τι θα σήμαινε για τους υπόλοιπους από εμάς», σημειώνουν οι Times. «Αυτή η ώρα ήρθε. Το πάρτι τελείωσε και είναι ώρα να ξεμεθύσουμε».
«Τα χρόνια με φθηνό, φθηνό χρήμα φούσκωσαν την αξία των εταιρειών μας και έκαναν ευκολότερη την επέκταση», είπε στην εφημερίδα ένας δισεκατομμυριούχος του λιανεμπορίου, που προτίμησε να κρατήσει την ανωνυμία του, αλλά είδε την περιουσία του στη Rich List να μειώνεται. «Πολλοί από εμάς έβγαλαν πολλά από αυτό. Η ύφεση δεν εμφανίστηκε ποτέ και δεν πιστεύω ότι θα εμφανιστεί. Είναι ώρα να επιστρέψουμε στη δουλειά, να βάλουμε τα κεφάλια κάτω και ειλικρινά, να είμαστε λίγο πιο συνετοί», πρόσθεσε.
Πρόκειται για ένα νέο περιβάλλον, το οποίο διαμορφώνεται από το τέλος των πολύ χαμηλών επιτοκίων, το σκάσιμο μιας δεύτερης τεχνολογικής φούσκας και τις ανησυχίες για τον τραπεζικό κλάδο.
Και ενώ η είδηση της μείωσης του πλούτου των δισεκατομμυριούχων ίσως να ευχαριστεί κάποιους στον καιρό των αυξανόμενων ανισοτήτων, οι Sunday Times θυμίζουν ότι ο «πόνος» των κροίσων έχει επιπτώσεις για όλους. «Τα μέλη της Rich List δεν λειτουργούν σε κενό: Επιφυλακτικοί δισεκατομμυριούχοι και πολυεκατομμυριούχοι είναι λιγότερο πιθανό να ιδρύσουν νέες επιχειρήσεις που δημιουργούν θέσεις εργασίας, βοηθούν να ενισχυθεί η ανάπτυξη και δίνουν ώθηση στα δημόσια οικονομικά», σημειώνει η εφημερίδα.
Και όταν οι μετοχές των εταιρειών των δισεκατομμυριούχων υποχωρούν, ασφαλιστικά ταμεία και άλλοι επενδυτές υφίστανται επίσης απώλειες.
Πάντως, ο πλουσιότερος στη Βρετανία για φέτος είναι ο Gopi Hinduja και η οικογένειά του. Έπειτα από τον θάνατο του μεγαλύτερου αδερφού του, Sri, προ ημερών, ο γεννημένος στην Ινδία Gopi είναι επικεφαλής της οικογενειακής επιχειρηματικής αυτοκρατορίας, που έχει συμφέροντα στη βιομηχανία, το finance, την ενέργεια και την πληροφορική.