Money Review
Η εξασφάλιση ενός νέου δανείου ύψους 5 δισ. δολαρίων από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) θα είχε διττό ρόλο για την Ουκρανία. Δεν είναι μόνο ότι θα ενίσχυε οικονομικά την εξαθλιωμένη από τον πόλεμο χώρα, αλλά θα καθησύχαζε και τους ξένους πιστωτές της Ουκρανίας ότι η μακροοικονομική κατάστασή της βρίσκεται υπό έλεγχο, σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομικό σύμβουλο του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Η νέα χρηματοδότηση από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για περίπου 18 μήνες θα μπορούσε να λειτουργήσει ως βάση για ένα μεγαλύτερο πακέτο 15 με 20 δισ. δολαρίων και το οποίο θα βοηθήσει την Ουκρανία να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση που έχει επιφέρει η εισβολή της Ρωσίας, δηλώνει στο Reuters ο οικονομικός σύμβουλος, Όλεγκ Ουστένκο.
Ουκρανοί αξιωματούχοι βρίσκονται σε επαφή με ομολόγους του του Ταμείου αναφορικά με το πιθανό αίτημα και όπως τόνισε ο Ουστένκο στόχος πρέπει να είναι να προχωρήσουν οι διαδικασίες όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
Τα σχόλιά του έρχονται μόλις δύο εβδομάδες αφότου ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Ουκρανίας, Κιρίλο Σεφτσένκο, δήλωσε στο Reuters ότι θα ζητήσει έως και 20 δισ. δολάρια από το ΔΝΤ για τα επόμενα δύο με τρία χρόνια -ένα ποσό που θα τοποθετούσε την Ουκρανία πολύ υψηλότερα από το «όριο πρόσβασης» του ταμείου για δανεισμό.
Το αίτημα αυτό έχει πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις στο ΔΝΤ, επειδή θα αναδυθούν επίσης ερωτήματα σχετικά με τη βιωσιμότητα του χρέους της Ουκρανίας.
Το αναθεωρημένο σχέδιο θα βασίζεται στο πακέτο χρηματοδότησης που συμφωνήθηκε το 2015, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην περιοχή της Κριμαίας και το οποίο περιελάμβανε χρηματοδότηση ύψους 17,5 δισ. δολαρίων από το ΔΝΤ. Ωστόσο το πακέτο εκείνο βοήθησε στη μόχλευση συνολικής χρηματοδότησης 40 δισ. δολαρίων.
«Το πρόγραμμα του ΔΝΤ ύψους 5 δισ. δολαρίων θα είναι παρόμοιο με τα προηγούμενα επίπεδα χρηματοδότησης και θα μπορούσε να λειτουργήσει ως καταλύτης για χρηματοδότηση από άλλες πηγές, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών και άλλες μεμονωμένες χώρες», τόνισε ο Ουστένκο στο Reuters.
Το προηγούμενο δανειοδοτικό πρόγραμμα της Ουκρανίας ύψους 5 δισ. δολαρίων ακυρώθηκε τον περασμένο Μάρτιο, όταν τις πρώτες εβδομάδες της εισβολής της Ρωσίας το ΔΝΤ ενέκρινε 1,4 δισ. δολάρια ως έκτακτη χρηματοδότηση με ελάχιστους όρους.
Οι ουκρανικές αρχές έχουν δεσμευθεί να συνεργαστούν με το Ταμείο για να σχεδιάσουν ένα νέο οικονομικό πρόγραμμα «με στόχο την αποκατάσταση και την ανάπτυξη, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν».
Η οικονομία «βουλιάζει»
Η κυβέρνηση καταβάλει προσπάθειες να συγκεντρώσει πόρους για να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις στην ενέργεια, τον αυξανόμενο πληθωρισμό και την επιδείνωση της ανθρωπιστικής κρίσης καθώς πλησιάζει ο χειμώνας. Η συρρίκνωση της οικονομίας υπολογίζεται το 2022 να φθάσει στο -35% με -45% το 2022, καθώς το δημοσιονομικό έλλειμμα ανά μήνα ανέρχεται στα 5 δισ. δολάρια. Από την άλλη οι οικονομολόγοι επισημαίνουν ότι μόνο το ένα τρίτο των σχεδόν 29 δισ. δολαρίων της βοήθειας της Δύσης έχει χρησιμοποιηθεί μέχρι στιγμής.
Νωρίτερα στη διάρκεια της τρέχουσας εβδομάδας, οι ξένοι πιστωτές της Ουκρανίας δέχθηκαν το αίτημά της για διετές πάγωμα των πληρωμών στα ομόλογα στις διεθνείς αγορές η συνολική αξία των οποίων ανέρχεται σε σχεδόν 20 δισ. δολαρίων. Όμως η χώρα πρέπει έως τα μέσα Σεπτεμβρίου να καταβάλει 635 εκατομμύρια δολάρια τα οποία αφορούν προηγούμενα δάνεια του ΔΝΤ.
Ο Ουστένκο εξέφρασε επίσης την ελπίδα ότι η Ουκρανία θα προχωρήσει άμεσα σε διαπραγματεύσεις με το ΔΝΤ, με στόχο την επίτευξη μιας προκαταρκτικής συμφωνίας πριν από την προθεσμία καταβολής αυτών των πληρωμών.
Υποστηρικτές και «πολέμιοι»
Οι υποστηρικτές του νέου προγράμματος, θεωρούν ότι πριν από τον πόλεμο η Ουκρανία είχε σημειώσει πρόοδο αναφορικά με τη διαχείριση των ελλειμμάτων αλλά και την αντιμετώπιση της διαφθοράς και ο νέος δανεισμός θα της επιτρέψει να σταθεροποιήσει την οικονομία της. Από τη μεριά τους, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι ένα νέο μεγάλο δάνειο εμπεριέχει κίνδυνο για το ΔΝΤ, σε περίπτωση που η Ρωσία κερδίσει τον πόλεμο και αρνηθεί να καλύψει τα χρέη της Ουκρανίας.
Ο Μαρκ Σόμπελ, πρόεδρος του think tank OMFIF και πρώην ανώτερος αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, σημειώνει ότι το ΔΝΤ ιδρύθηκε για να «να ανταποκρίνεται πρώτο στις σοβαρές συστημικές παγκόσμιες οικονομικές κρίσεις» και θα πρέπει να δράσει προκειμένου να βοηθήσει την Ουκρανία να πληρώσει συντάξεις και άλλες υποχρεώσεις.
Ο Μάρτιν Μιουεχλέισεν, πρώην επικεφαλής στρατηγικής του ΔΝΤ και ο οποίος επί του παρόντος σχετίζεται με το Ατλαντικό Συμβούλιο, είπε ότι ακόμη και ένα δάνειο ύψους 5 δισ. δολαρίων θα εγείρει ερωτήματα για τη βιωσιμότητα του χρέους εν μέσω του πολέμου και θα αναδεξει ανησυχίες.
«Το ΔΝΤ χρησιμοποιήθηκε από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους για στρατηγικούς σκοπούς κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Το να έρθει πιο κοντά στους πολιτικούς στόχους της Δύσης μπορεί και πάλι να συμβεί, ωστόσο είναι αντίθετο με την εντολή του ΔΝΤ ως ένας πραγματικά παγκόσμιος οργανισμός», υποστηρίζει Μιουεχλέισεν.
moneyreview.gr με πληροφορίες από Reuters