Money Review
19 Ιανουαρίου 1983
Η Apple κυκλοφορεί έναν νέο τύπο προσωπικού υπολογιστή, που έμελλε να αλλάξει τον κόσμο για πάντα. Ήταν μάλλον η καλύτερη αποτυχία του κολοσσού της τεχνολογίας, γιατί δύο χρόνια αργότερα, αυτός ο υπολογιστής είχε σχεδόν ξεχαστεί.
Ο Apple Lisa ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του. Είχε μια λευκή οθόνη, ένα λευκό πληκτρολόγιο, ένα τετράγωνο ποντίκι και μια διπλή μονάδα δισκέτας (floppy drive). Εκτός από όλα αυτά, βέβαια, είχε και μια δυσθεώρητη τιμή: Στα 9.995 δολάρια (περίπου 25.000 δολάρια σε σημερινά χρήματα), ο Lisa ήταν καταδικασμένος να αποτύχει.
Όπως και έγινε. Μπροστά στην εμπορική αποτυχία του υπολογιστή, η Apple απομάκρυνε τον Steve Jobs από την ομάδα που δούλευε και τον τοποθέτησε στην ομάδα του Macintosh. Χωρίς τον Lisa, ο Macintosh –ίσως και τα Windows της Microsoft- ίσως να μην είχαν υπάρξει ποτέ.
Γιατί πριν από την κυκλοφορία του, οι χρήστες των προσωπικών υπολογιστών μπορούσαν να επικοινωνήσουν μαζί τους μόνο μέσω λειτουργικών συστημάτων όπως τα CP/M και MS/DOS, όπου αναγκάζονταν να γράφουν ολόκληρε σειρές από περίπλοκες εντολές.
Τελικά, μετά την αποτυχία του Lisa, η Apple κυκλοφόρησε τον –λιγότερο ακριβό αλλά και λιγότερο τεχνολογικά προηγμένο- Mac το 1984.
Ο Lisa και η Lisa
Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή της Apple, το όνομα Lisa σήμαινε «Local Integrated Software Architecture». Όμως από την εποχή εκείνη κιόλας, όλοι υποψιάζονταν ότι ο υπολογιστής είχε πάρει το όνομά του από τη μεγαλύτερη κόρη του Steve Jobs, την Lisa Brennan-Jobs. Ο ίδιος ο συνιδρυτής της Apple, πάντως, θα το αρνούνταν για 27 ολόκληρα χρόνια.
Ο Jobs είχε μια σχέση με αρκετά σκαμπανεβάσματα με την Chrisann Brennan όταν και οι δυο τους ήταν μαθητές στο λύκειο του Κουπερτίνο. Όμως όταν η Brennan έμεινε έγκυος, οι δυο τους απομακρύνθηκαν οριστικά.
Ο Jobs είχε μόλις ιδρύσει την Apple μαζί με τον Steve Wozniak και δούλευε πάνω στον υπολογιστή που θα άλλαζε τον κόσμο. Ξεκάθαρα, το να γίνει πατέρας δεν ταίριαζε με τα σχέδιά του.
φωτ.: AP
Έτσι, όταν η Lisa γεννήθηκε, εκείνος αρνήθηκε πεισματικά ότι ήταν ο πατέρας της. Και όταν έδωσε το όνομά της στον υπολογιστή του, επέμενε ότι επρόκειτο απλά για μία σύμπτωση.
Ήταν μία από τις άπειρε φορές που ο Steve Jobs απαρνήθηκε την κόρη του. Όταν αναγκάστηκε να κάνει τεστ DNA, εκείνος αμφισβήτησε τα αποτελέσματα και το 1982, όταν η Lisa ήταν πέντε ετών, είπε σε έναν δημοσιογράφο του Time: «Το 28% του ανδρικού πληθυσμού των Ηνωμένων Πολιτειών θα μπορούσε να είναι ο πατέρας».
Στα χρόνια που ακολούθησαν, η Lisa ανέπτυξε κάποια σχέση με τον πατέρα της, όμως όπως περιγράφει και στο βιβλίο της, Small Fry, ήταν συχνά μία δύσκολη σχέση.
Η Brennan-Jobs θυμάται τις συναντήσεις που είχε μαζί του όταν εκείνη ήταν ακόμα μαθήτρια δημοτικού και εκείνος είχε γίνει επιτυχημένος και πολυτεκατομμυριούχος, μετά την είσοδο της Apple στο χρηματιστήριο.
Την έπαιρνε από το σπίτι της μητέρας –η οποία την μεγάλωσε με μεγάλες οικονομικές δυσκολίες- με την γυαλιστερή μαύρη Porsche του. Όπως κυκλοφορούσε την εποχή εκείνη, ο Jobs αγόραζε μια νέα Porsche κάθε φορά που το αυτοκίνητό του πάθαινε κάποια μικρή γρατζουνιά.
Έτσι, σε κάποια από τις συναντήσεις τους, η 9χρονη τότε Lisa τον ρώτησε, αφελώς, εάν μπορούσε να της χαρίσει την Porsche του όταν δεν θα ήταν ήθελε άλλο.
«Δεν θα πάρεις τίποτα», της απάντησε απότομα εκείνος. «Καταλαβαίνεις; Τίποτα. Δεν θα πάρεις τίποτα».
«Μιλούσε για το αυτοκίνητο ή για κάτι άλλο, μεγαλύτερο; Δεν ήξερα. Η φωνή –απότομη- μου προκαλούσε έναν πόνο στο στήθος», θα έγραφε στο βιβλίο της.
Πολλά χρόνια αργότερα, μαθήτρια λυκείου πια, τον ρώτησε για τον Apple Lisa. «Ξέρεις εκείνον τον υπολογιστή, τον Lisa… Πήρε το όνομά του από εμένα;», του είπε, ελπίζοντας για την επιβεβαίωση που περίμενε τόσο καιρό.
«Μπα. Συγνώμη, μικρή», της απάντησε εκείνος.
Όμως στα 27 της, κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού με τον Jobs και την οικογένειά του στη Μεσόγειο, βρέθηκε στο σπίτι του Bono. Κατά τη διάρκεια του γεύματος, ο τραγουδιστής των U2 ρώτησε τον πατέρα της για τα πρώτα χρόνια της Apple και πώς ένιωθε κάνοντας κάτι που θα άλλαζε τον κόσμο.
«Λοιπόν, ο υπολογιστής Lisa πήρε το όνομά του από εκείνη;», τον ρώτησε.
Ο Jobs δίστασε για μια στιγμή, αλλά για πρώτη φορά το παραδέχθηκε: «Ναι, το πήρε».