Money Review
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δίνουν μάχη για να αποκτήσουν οι άνθρωποί τους ρόλους που συνδέονται με τα οικονομικά του μπλοκ.
Είναι σαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να είναι ένα μοντέρνο νυχτερινό κέντρο διασκέδασης με μια μεγάλη ουρά από ανυπόμονα party animals που επιθυμούν απεγνωσμένα να γίνουν δεκτά. Μόνο λίγοι θα έχουν την ευκαιρία να βρεθούν σε μια θέση ευθύνης στην Επιτροπή για τα επόμενα πέντε χρόνια
«Τα χαρτοφυλάκια της βιομηχανικής πολιτικής και του προϋπολογισμού είναι τα σημαντικά τώρα», δήλωσε ο Guntram Wolff, οικονομολόγος και ανώτερος συνεργάτης της δεξαμενής σκέψης Bruegel με έδρα τις Βρυξέλλες. Συν τοις άλλοις, υπάρχουν ευκαιρίες που αφορούν σε θέσεις που είναι υπεύθυνες για τις περιφερειακές δαπάνες, τη δημοσιονομική ρύθμιση και τον έλεγχο των εθνικών δαπανών.
Η Von der Leyen έχει θέσει προθεσμία μέχρι τις 30 Αυγούστου για να αποδεχθεί όλες τις υποψηφιότητες. Θα τους πάρει συνέντευξη, θα προσπαθήσει να λύσει το παζλ και θα μοιράσει τις έδρες. Θα ληφθούν υπόψη πολλοί παράγοντες, όχι μόνο τα ατομικά προσόντα. Για παράδειγμα, η διασφάλιση της παρουσίας και των υπόλοιπων χωρών της ΕΕ στις πιο περιζήτητες θέσεις εργασίας.
Όλες οι κυβερνήσεις έχουν έναν εκπρόσωπο στην Επιτροπή. Tο POLITICO ρίχνει μια ματιά στους άνδρες -και είναι, σχεδόν αποκλειστικά, άνδρες, και κυρίως άνω των 50 ετών- που φιγουράρουν μπροστά στο πιθανό νέο αφεντικό τους με την ελπίδα ενός οικονομικού ρόλου.
Ο αθλητής
Αν η διαχείριση ενός ισχυρού οικονομικού χαρτοφυλακίου απαιτεί το σταθερό χέρι και το ανταγωνιστικό ένστικτο ενός παίκτη του τένις, τότε ο υποψήφιος της Αυστρίας θα ήταν η τέλεια επιλογή.
Ο 52χρονος Magnus Brunner, υπουργός Οικονομικών στη Βιέννη από τον Δεκέμβριο του 2021 και προερχόμενος από την ίδια πολιτική οικογένεια με τη von der Leyen, είναι «εξαιρετικός τενίστας», δήλωσε ο Reinhold Lopatka, επικεφαλής της αυστριακής αντιπροσωπείας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Γνωρίζει τον Brunner για περισσότερα από 20 χρόνια και κάποτε έχασε από αυτόν, καθώς διεκδικούσαν την προεδρία της… Αυστριακής Ομοσπονδίας Τένις.
Ο Brunner είναι ένας από τους λίγους υποψήφιους για αυτούς τους ρόλους που έχει εμπειρία τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Εργάστηκε για μια ενεργειακή εταιρεία και υπηρέτησε το κόμμα του κάνοντας «lobbying για επιχειρηματίες», σύμφωνα με τον Lopatka.
Κατάγεται από την πιο δυτική περιοχή της Αυστρίας, την τελευταία άκρη της χώρας που συνορεύει με την ιδιαίτερα πυκνή σε επιχειρήσεις Βαυαρία στη Γερμανία και την Ελβετία. Προέρχεται από οικογένεια επιχειρηματιών. Σε ένα αυστριακό τοπίο που χαρακτηρίζεται από την ευρεία υιοθέτηση της ιδέας ότι η κρατική παρέμβαση θα πρέπει να είναι περιορισμένη, το ιστορικό του Brunner ως υπουργού σε περιόδους πληθωρισμού και ενεργειακής κρίσης κινήθηκε προς την αντίθετη κατεύθυνση.
«Οι άνθρωποι που τον βλέπουν θετικά λένε ότι ήταν ένας ισχυρός διαχειριστής κρίσεων, οι άνθρωποι που τον βλέπουν αρνητικά λένε ότι ξόδεψε πάρα πολλά χρήματα» – δίνοντας επιδοτήσεις σε όλους “ακόμη και σε εκείνους που δεν χρειάζονταν πραγματικά αυτή τη στήριξη”, δήλωσε ο Lopatka, “προσπαθώντας να είναι αντικειμενικός”.
Ο κηπουρός
Η φιλελεύθερη κυβέρνηση της Σλοβενίας έχει καταστήσει σαφές ότι θέλει ένα χαρτοφυλάκιο που σχετίζεται με την οικονομία, τα χρηματοοικονομικά και την ανταγωνιστικότητα. Ο υποψήφιός της, Tomaž Vesel, 56 ετών, είναι πρώην πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου της χώρας, ειδικός στις δημόσιες συμβάσεις και τη διαχείριση του προϋπολογισμού.
Διετέλεσε πρόεδρος του ανεξάρτητου ελέγχου στη FIFA, τη διοικητική οργάνωση του ποδοσφαίρου, όταν ο πρόεδρός της Gianni Infantino αντιμετώπισε κατηγορίες για διαφθορά.
Ήταν «ο τύπος που ήρθε μετά για να διορθώσει το χάος», δήλωσε πρόσωπο προσκείμενο στη σλοβενική κυβέρνηση, το οποίο, όπως και άλλοι που αναφέρονται σε αυτό το ρεπορτάζ, έμεινε ανώνυμο λόγω του παρασκηνιακού χαρακτήρα της συζήτησης. Παρόλα αυτά, ο Vesel προσέλκυσε επικρίσεις επειδή δεν εγκατέλειψε τη θέση του ως ανώτατος δημόσιος υπάλληλος στη Σλοβενία.
Είχε επίσης μια περίπλοκη σχέση με την πρώην κεντροδεξιά κυβέρνηση του Janez Janša επειδή «μίλησε» όταν αυτή «έκανε πολλές, πολλές προσπάθειες να υπονομεύσει τη συνταγματική τάξη», είπε το άτομο – και επίσης κατά τις πρώτες φάσεις της πανδημίας, όταν οι χώρες προσπάθησαν να είναι γρήγορες στην προμήθεια αναπνευστήρων και μασκών.
Ο Vesel γνωρίζει τους λογιστικούς κανόνες, και έχει επίσης «οικολογικές ανησυχίες» – και έναν κήπο με περισσότερα από 200 φυτά που έχουν καταγραφεί, και ακόμη και ένα μικρό γήπεδο ποδοσφαίρου.
Ο χρηματιστής
Ο Raffaele Fitto, 54 ετών, ανέλαβε από την Ιταλίδα πρωθυπουργό Giorgia Meloni να διαχειριστεί το τεράστιο ποσό χρημάτων που έλαβε η χώρα μέσω του Next Generation EU – του ταμείου ανάκαμψης του μπλοκ μετά την κρίση του Covid. Τώρα θα ήθελε να ελέγξει τα ευρωπαϊκά κονδύλια ευρύτερα.
Τα αποτελέσματά του στην πατρίδα του είναι ανάμεικτα. Το υπουργείο Οικονομικών της Ιταλίας υπολόγισε ότι λιγότερα από 50 δισ. ευρώ από τα περίπου 192 δισ. ευρώ είχαν δαπανηθεί μέχρι τις αρχές Ιουλίου. Η Επιτροπή ζήτησε επιτάχυνση. Καθώς η μετακίνησή του στις Βρυξέλλες γινόταν ορατή, ο Fitto άρχισε να προσπαθεί να αμβλύνει τη σύγκρουση μεταξύ της κυβέρνησης Meloni και της Επιτροπής.
Ο επιδέξιος insider
Ο υποψήφιος επίτροπος της Πολωνίας, Piotr Serafin, 50 ετών, είναι στενός σύμμαχος του πρωθυπουργού Donald Tusk και έχει βάλει στο μάτι το χαρτοφυλάκιο του προϋπολογισμού, σύμφωνα με δημοσιεύματα των πολωνικών μέσων ενημέρωσης.
Ο Serafin είναι ο κλασικός insider των Βρυξελλών, καθώς υπήρξε το δεξί χέρι του Tusk για μισή δεκαετία από το 2014. Ο Tusk ήταν πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κατά τη διάρκεια μιας περιόδου κατά την οποία το μπλοκ αντιμετώπισε πρωτοφανείς προκλήσεις – την κορύφωση της ελληνικής κρίσης χρέους, την αύξηση των μεταναστών από την Αφρική, τη Μέση Ανατολή και την Ασία και το Brexit.
Γνωστός ως επιδέξιος χειριστής με τους συναδέλφους του διπλωμάτες και τα μέσα ενημέρωσης, ο Serafin θα μπορούσε να είναι το μυστικό όπλο της Πολωνίας, αν θέλει να ασκήσει περισσότερη εξουσία στις Βρυξέλλες. Ο ρόλος του στο χαρτοφυλάκιο του προϋπολογισμού θα είναι ένας από τους πιο σημαίνοντες, διότι αφορά πραγματικά χρήματα: πόσα πρέπει να συνεισφέρουν οι κυβερνήσεις στην ΕΕ και πόσα θα πάρουν πίσω.
Ο κ. No
Ο Wopke Hoekstra, 48 ετών, ήταν υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας πριν γίνει επίτροπος τον περασμένο Οκτώβριο, όταν ο Franz Timmermans αποφάσισε να κατέβει στις ολλανδικές εκλογές. Είχε αποκτήσει ένα παρατσούκλι «Mr. No» λόγω της συνήθειάς του να μην ακούει τις εκκλήσεις των συναδέλφων του για νέα κονδύλια.
Μπορεί να ισχυριστεί ότι παρέδωσε καλά διαμορφωμένους προϋπολογισμούς και διοχέτευσε το ολλανδικό εθνικό πλεόνασμα σε επενδύσεις. Αλλά στην ευρωπαϊκή σκηνή, η υποστήριξή του για δημοσιονομική αυστηρότητα -μια χώρα που δεν σέβεται τους κανόνες δαπανών του μπλοκ δεν θα πρέπει να λαμβάνει κονδύλια της ΕΕ, είπε κάποτε- του χάρισε μια αμφιλεγόμενη φήμη, ιδίως όταν βγήκε από το περιθώριο να απορρίψει τον κοινό διαμοιρασμό του χρέους της ΕΕ για την αντιμετώπιση της πανδημικής κρίσης. Αργότερα, είπε, το μετάνιωσε αυτό.
Είπε επίσης ότι μετάνιωσε για τις επενδύσεις που έκανε μέσω ενός φορολογικού παραδείσου. Κατά την πρώτη του ακρόαση ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τον ρόλο του ως επιτρόπου για τη δράση για το κλίμα, οι νομοθέτες της ΕΕ -ιδίως εκείνοι από τη χώρα του- τον εξέτασαν επίσης για την προηγούμενη εργασιακή του εμπειρία στη Shell και τη McKinsey.
Ο οικογενειάρχης
Η Ιρλανδία έκανε γνωστό ότι ο πρώην υπουργός Οικονομικών Michael McGrath, 47 ετών, θέλει επίσης ένα οικονομικό χαρτοφυλάκιο. Το δύσκολο είναι ότι η Ιρλανδία κατείχε το χαρτοφυλάκιο των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών στην απερχόμενη Επιτροπή, γεγονός που καθιστά μια επανάληψη δύσκολη υπόθεση.
Στην Ιρλανδία, ο McGrath δημιούργησε ένα ταμείο κυριαρχίας που τροφοδοτείται από εταιρικούς φόρους για την αντιμετώπιση των σημερινών και μελλοντικών προκλήσεων της δημογραφικής και πράσινης μετάβασης.
Αν ψάχνει για μια σχέση με την von der Leyen, ίσως μπορέσουν να συνδεθούν με το γεγονός ότι και οι δύο έχουν επτά παιδιά.
Ο τραπεζίτης
Ο Jozef Síkela, 57 ετών, είναι υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου της Τσεχίας και θα προτιμούσε ένα χαρτοφυλάκιο εσωτερικής αγοράς ή ανταγωνισμού.
Η κυβέρνησή του θεωρεί επίσης ενδιαφέρουσα τη θέση για το κλίμα και το εμπόριο, σύμφωνα με Τσέχο κυβερνητικό αξιωματούχο.
Αλλά «όλη του τη ζωή, όλη του την καριέρα, εργάζεται στον τραπεζικό τομέα», δήλωσε ο αξιωματούχος, αναφέροντας τη μακρά εμπειρία του στην Erste Group Bank AG ως τραπεζίτης επιχειρήσεων και επενδύσεων.
Τα outsider
Άλλα ονόματα ενδέχεται να εμφανιστούν τις επόμενες εβδομάδες.
Η Maria Luís Albuquerque, πρώην υπουργός Οικονομικών της Πορτογαλίας που χειρίστηκε την τραπεζική κρίση της χώρας, είναι η δεύτερη επιλογή για τη Λισαβόνα. Η Δανία θα μπορούσε να στείλει τον υπουργό βιομηχανίας της, Morten Bødskov. Η Σουηδή Jessika Roswall αναφέρθηκε στην ανταγωνιστικότητα στην ομιλία παρουσίασής της και ο Βέλγος Didier Reynders μπορεί να ενδιαφερθεί για μια θέση στην οικονομία. Πολλές νότιες και ανατολικές χώρες εξετάζουν τη θέση του υπουργού συνοχής (περιφερειακές δαπάνες).
Πολλά θα εξαρτηθούν από το πώς η von der Leyen θα διαμορφώσει τις θέσεις εργασίας.
Ορισμένοι επίτροποι με μακρά θητεία θα συνεχίσουν να είναι εδώ – όπως ο Λετονός Valdis Dombrovskis, ο οποίος πρόσφατα διετέλεσε τσάρος της οικονομίας, μαζί με τον Σλοβάκο Maroš Šefčovič. Ο Šefčovič αυτή τη φορά θα ήθελε «ένα οικονομικό χαρτοφυλάκιο, που να ασχολείται με τη βιομηχανία ή τον ανταγωνισμό ή την ενέργεια», δήλωσε κυβερνητικός αξιωματούχος.
Άλλοι, όπως ο Γάλλος επίτροπος Thierry Breton, αναζητούν μια μεγάλη προαγωγή. Ακόμη και αν η σχέση του με την προϊσταμένη του ήταν δύσκολη, ο Breton φαίνεται πεπεισμένος ότι έχει κερδίσει το δικαίωμα σε έναν ρόλο υψηλού επιπέδου.
Χτίζοντας το οικοδόμημα
Η ιδέα της ύπαρξης αντιπροέδρων που βρίσκονται πάνω από έναν αριθμό επιτρόπων -όπως συνέβη κατά την πρώτη θητεία της von der Leyen- μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο της ομάδας. Αλλά αυτό δεν ήταν σύμφωνο με τις προτιμήσεις όλων.
«Δεν έχει λειτουργήσει πραγματικά πολύ καλά», δήλωσε ο Wolff του Bruegel, υπενθυμίζοντας τις συναντήσεις των υπουργών Οικονομίας όπου ο Dombrovskis και ο Ιταλός Paolo Gentiloni, ο επίτροπος Οικονομίας, “έβγαζαν διαφορετικά μηνύματα και αποδυνάμωναν τη θέση της Επιτροπής”.
Μια ιδέα που κυκλοφορεί είναι η συγχώνευση των χαρτοφυλακίων του προϋπολογισμού και της συνοχής. Μια άλλη είναι να διαχωριστούν οι πολλές γενικές διευθύνσεις που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο της Margrethe Vestager, της επικεφαλής του τομέα ανταγωνισμού.
Η Von der Leyen προσπαθεί να αποφύγει να έχει ανθρώπους που δεν ελέγχουν ένα τμήμα, δήλωσε ένας αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι το να μην το ελέγχεις σημαίνει ότι «δεν έχεις τα μέσα, το προσωπικό για να κάνεις πραγματικά κάτι ουσιαστικό».
«Η εσωτερική δομή της Επιτροπής πρέπει να μεταρρυθμιστεί», δήλωσε ο αξιωματούχος. «Πρέπει να συμβαδίζει με την πραγματικότητα εκεί έξω, και αυτό δεν συνέβαινε μέχρι τώρα».
Moneyreview.gr με πληροφορίες από Politico