Money Review
Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται μπροστά σε μία νέα μεγάλη κρίση, προειδοποιεί ο Nouriel Roubini, ο οικονομολόγος που κέρδισε το προσωνύμιο Dr Doom, όταν προέβλεψε εύστοχα την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008.
Οι «μέγα-απειλές» που οδηγούν στην επόμενη κρίση, σύμφωνα με άρθρο του Roubini που δημοσιεύεται στον Guardian, είναι το φάσμα του πληθωρισμού και της ύφεσης ταυτόχρονα, η «μητέρα όλων των κρίσεων χρέους» καθώς οι δείκτες ιδιωτικού και δημόσιου χρέους φτάνουν σε ιστορικά υψηλά, καθώς και η γήρανση του πληθυσμού που θα καταστρέψει τα συνταξιοδοτικά μας συστήματα και τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης.
Πώς θα εκδηλωθεί η κρίση αυτή τη φορά; Σύμφωνα με τον Roubini, η παγκόσμια ύφεση θα είναι σοβαρή –όχι σύντομη και ρηχή, όπως πολλοί πιστεύουν– καθώς οι υψηλοί δείκτες χρέους και τα αυξανόμενα επιτόκια προκαλούν απότομη αύξηση των προβλημάτων εξυπηρέτησης του χρέους. Ο Dr Doom προβλέπει χρεοκοπίες για νοικοκυριά, εταιρείες, τράπεζες, κυβερνήσεις και χώρες που χαρακτηρίζει ως ζόμπι (ο όρος περιγράφει όσους που πληρώνουν περισσότερους τόκους για τα δάνειά τους από όσα βγάζουν), καθώς οι κεντρικές τράπεζες θα αναγκάζονται να αυξήσουν τα επιτόκια για να καταπολεμήσουν τον πληθωρισμό.
Όπως επισημαίνει ο Roubini, ακόμα και προηγμένες οικονομίες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο αρχίζουν να εμφανίζουν αποτιμήσεις αναδυόμενων αγορών. Η φούσκα στο private equity, στα ακίνητα, στο venture capital και στα κρυπτονομίσματα θα σκάσει, τώρα που έχει τελειώσει η εποχή του φθηνού χρήματος.
Οι άλλες «μεγα-απειλές»
Όμως ο Roubini εκτιμά ότι τις επόμενες δεκαετίες, ο κόσμος θα αντιμετωπίσει και άλλες μεγάλες απειλές που θα θέσουν σε κίνδυνο όχι μόνο την παγκόσμια οικονομία και τις αγορές, αλλά και την ειρήνη και την ευημερία.
«Αν αφεθούν να μεγαλώσουν, θα κάνουν τη ζωή χειρότερη για τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο», λέει.
Ο Roubini εντοπίζει γεωπολιτικές απειλές για τον τρόπο ζωής μας. Η αντίδραση απέναντι στη φιλελεύθερη δημοκρατία σε όλο τον κόσμο και η άνοδος ριζοσπαστικών, αυταρχικών κομμάτων της ακροδεξιάς και της αριστεράς οφείλεται εν μέρει στην απότομη αύξηση των ανισοτήτων, καθώς όπως λέει, «οι εργαζόμενοι αισθάνονται ότι μένουν πίσω ενώ οι ελίτ αποκτούν πλούτο και δύναμη». Αυτό θα επιδεινωθεί καθώς χάνονται θέσεις εργασίας, όχι λόγω του εμπορίου και της μετανάστευσης, αλλά επειδή η τεχνητή νοημοσύνη, η ρομποτική και η αυτοματοποίηση θα οδηγήσουν σε μια μόνιμη τεχνολογική ανεργία, που σύμφωνα με τον οικονομολόγο, θα φέρει ακόμα πιο επικίνδυνα, επιθετικά, λαϊκιστικά καθεστώτα στην εξουσία.
Ο Dr Doom μιλά επίσης για τον αυξημένο κίνδυνο ενός νέου ψυχρού πολέμου μεταξύ της Δύσης και δυνάμεων όπως η Κίνα, η Ρωσία ή η Βόρεια Κορέα.
Και τέλος, χαρακτηρίζει σαν την πιο πιεστική, πιο πραγματική «μεγα-απειλή» από όλες εκείνη της κλιματικής κρίσης, καθώς όπως σημειώνει, εάν ο κόσμος συνεχίσει να την αγνοεί, θα προκαλέσει πρωτόγνωρες, μη αναστρέψιμες οικονομικές και ανθρώπινες καταστροφές.
