Κατερίνα Αγριμανάκη
Κατηγορίες, διαψεύσεις, εικασίες και σενάρια πυροδότησε η επίθεση με δύο drone, το μεσημέρι της Τετάρτης, στο κτηριακό σύμπλεγμα του Κρεμλίνου, την καρδιά του ρωσικού κράτους.
Η Μόσχα κατηγορεί το Κίεβο για την επίθεση, κάνοντας λόγο για «απόπειρα δολοφονίας του Ρώσου προέδρου» και διατρανώνοντας το δικαίωμά της στα αντίποινα, το Κίεβο αρνείται μετ’ επιτάσεως τις αιτιάσεις.
Προσώρας, κανείς δεν μπορεί να μιλήσει με βεβαιότητα για το συμβάν. Όμως, οι ρωσικές φωνές για αντίποινα πληθαίνουν, όπως ακριβώς και οι φόβοι κλιμάκωσης από αναλυτές της Δύσης.
GeoConfirmed Investigation.
— GeoConfirmed (@GeoConfirmed) May 3, 2023
UAV Attack on the Kremlin.
(Never thought i would ever write this.)
Russia: "Two drones tried to attack the Kremlin, residence of Vladimir Putin, and were shot down. This in an assassination attempt on president Putin, before Victory Day."
1/X pic.twitter.com/h7iHVw78cv
Κάποιοι εκφράζουν φόβους για κλιμάκωση της ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία με άλλοθι το χθεσινό συμβάν, ενώ το ΝΑΤΟ προειδοποιεί για «σημαντικό» κίνδυνο ρωσικών δολιοφθορών σε υποθαλάσσια καλώδια, με κίνδυνο τη διατάραξη της «ζωής της Δύσης», από υπηρεσίες διαδικτύου έως προμήθειες φυσικού αερίου.
Άλλοι εκφράζουν φόβους για την εφαρμογή του ρωσικού πυρηνικού δόγματος που ορίζει πως αν η Ρωσία δεχτεί «υπαρξιακή απειλή» με πυρηνικό πλήγμα ή επίθεση με συμβατικά όπλα, μπορεί να κάνει χρήση των πυρηνικών της όπλων.
Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Φίλιπς Ο’Μπράιεν, καθηγητής στρατηγικών σπουδών στο πανεπιστήμιο του Σεν Άντριους, το ενδεχόμενο ενεργοποίησης της πυρηνικής ισχύος της Ρωσίας δεν είναι ιδιαίτερα πιθανό.
«Δεν πρόκειται να πουν ‘τώρα που έγινε επίθεση με ένα μικροσκοπικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος, ας προχωρήσουμε σε πυρηνική επίθεση’» ανέφερε ο ίδιος.
Reportedly, this is the moment when a drone hit the Kremlin. pic.twitter.com/MiUob8fSV9
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) May 3, 2023
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Αμπάς Καλιάμοφ, πρώην λογογράφος του προέδρου Πούτιν που εγκατέλειψε τη Ρωσία.
«Αν τα εχθρικά drone φτάσουν στο Κρεμλίνο, αυτό σημαίνει ότι οποιοδήποτε άλλος στόχος στο έδαφος του ευρωπαϊκού τμήματος της Ρωσίας είναι γενικά ανυπεράσπιστος. Ως εκ τούτου, δεν πιστεύω ότι επρόκειτο για προβοκάτσια που σχεδιάστηκε από το Κρεμλίνο προκειμένου να επηρεάσει την κοινή γνώμη» σημείωσε ο ίδιος.
Αν πράγματι επρόκειτο για επίθεση από την Ουκρανία, «πρέπει να θεωρηθεί ως ένα πλήγμα επίδειξης ικανότητας και δήλωσης πρόθεσης που στόχο έχει να διαμηνύσει πως ούτε η Μόσχα δεν είναι ασφαλής» υποστηρίζει από την πλευρά του ο Μαρκ Γκαλεότι, αναλυτής ρωσικών στρατιωτικών θεμάτων και ασφάλειας στο University College του Λονδίνου.
Ωστόσο, αν οι αιτιάσεις της Μόσχας περί ουκρανικής επίθεσης και γνήσιας απόπειρας κατά της ζωής του Πούτιν -ενός από τους αυστηρότερα φρουρούμενους ηγέτες στον πλανήτη- πράγματι ευσταθούν, «πρόκειται για εξαιρετικά ντροπιαστικό συμβάν για το Κρεμλίνο» σημειώνει ο Γουίλ Βέρνον του BBC.
Τέσσερα σενάρια για υπαίτιο της επίθεσης
Αν, όμως, δεν ήταν το Κίεβο, ποιος ακριβώς θα μπορούσε να πλήξει ένα από τα πλέον φυλασσόμενα σημεία της Ευρώπης, μεσούσης της σύγκρουσης στην Ουκρανία;
Ο Τομ Νίκολς του «The Atlantic» βλέπει τέσσερα σενάρια για τους «εγκέφαλους» πίσω από τη χθεσινή στρατηγική επίθεση.
«Κατ’αρχάς, θα ήταν εφικτό να χρησιμοποίησαν drones στη Μόσχα οι Ουκρανοί ή κάποια ουκρανική ομάδα. Όμως, είναι απίθανο να το έκαναν γιατί δεν έχει νόημα. Μια επίθεση στο Κρεμλίνο θα ήταν μια προφανώς συμβολική ενέργεια, όμως ένα επιδεικτικό χτύπημα σε ένα άδειο κτήριο τη νύχτα θα ήταν σπατάλη των ήδη περιορισμένων πόρων των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών και πιθανότατα θα ενοχλούσε Αμερικανούς και ΝΑΤΟ» σημειώνει ο ίδιος.
«Είναι εξαιρετικά απίθανο δύο drones να διαπέρασαν τα πολλαπλά επίπεδα αεράμυνας για να καταρριφθούν ακριβώς πάνω από την καρδιά του Κρεμλίνου με τρόπο που θα παρείχε θεαματικές εικόνες στην κάμερα» εκτιμά εξάλλου έκθεση της δεξαμενής σκέψης Institute for the Study of War.
Μια δεύτερη πιθανότητα, λέει ο Νίκολς, είναι να περιήλθε σε γνώση των ρωσικών μυστικών και στρατιωτικών αρχών ένα σχέδιο επίθεσης στο Κρεμλίνο, αλλά να το άφησαν να εξελιχθεί χωρίς να το αποτρέψουν ως μέσο κλιμάκωσης της βίας στην Ουκρανία.
«Ο φίλος μου Νιικ Γκβοστνέφ, συνεργάτης του Ινστιτούτου Ερευνών Εξωτερικής Πολιτικής, μου υπενθύμισε ότι οι Ρώσοι κατάσκοποι δεν είναι ακριβώς αντίθετοι σε τέτοιες ωμές ενέργειες: Το 2002 τρομοκράτες συνέλαβαν ως ομήρους σε θέατρο στο κέντρο της Μόσχας, ενώ όπως σημείωσε τα χρόνια που ακολούθησαν, υπήρξαν κατηγορίες πως ο μυστικές υπηρεσίες γνώριζαν για την επίθεση και παρόλα αυτά την άφησαν να συμβεί, ως μέσο περισσότερης εξουσίας για την αντιμετώπιση παρόμοιων γεγονότων» υπογραμμίζει, διευκρινίζοντας πάντως πως δε θεωρεί πιθανό κι αυτό το σενάριο.
Σύμφωνα με τον Νίκολς, είναι πιθανό η επίθεση να προήλθε από Ρώσους αντιφρονούντες – ιδίως αν πραγματοποιήθηκε με κάποιου είδους «πρόχειρη» συσκευή…
«Και πάλι, όμως, πρόκειται για κάτι απίθανο καίτοι όχι ανέφικτο, ιδίως με την κοινωνική οργή να αυξάνεται λόγω των μαζικών επιστρατεύσεων που, υποτίθεται, θα αφορούσαν τη ρωσική επαρχία και δε θα άγγιζε ποτέ τη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη. Σ’ αυτήν την περίπτωση, οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες θα είχαν κάθε λόγο να κατηγορήσουν το Κίεβο, διότι το μόνο χειρότερο από το να αποτρέψουν ένα χτύπημα από Ουκρανούς κομάντος, θα ήταν μια απόπειρα δολοφονίας του Πούτιν από Ρώσους, ακριβώς κάτω από τη μύτη τους» λέει ο ίδιος.
Ο Νίκολς επικαλείται ως την πιο «ανησυχητική πιθανότητα» το σενάριο να πρόκειται για «ρωσικό έργο που έστησε η κυβέρνηση από την αρχή έως το τέλος», υποστηρίζοντας πως υπάρχουν πολλοί λόγοι που κάτι τέτοιο είναι πιο λογικό από τις υπόλοιπες εξηγήσεις.
Όπως λέει, μια επίθεση στο Κρεμλίνο θα έδινε στον Πούτιν το άλλοθι και τη «νομιμοποίηση» για περαιτέρω «δραματικές και φονικές ενέργειες», όχι απαραιτήτως στρατιωτικού πλαισίου, που θα αποσταθεροποιούσαν την Ουκρανία, εν όψει μιας αναμενόμενης μεγάλης επιχείρησης αντεπίθεσης.
Στην έκθεση της ISW σημειώνεται πως «tο Κρεμλίνο ίσως εκμεταλλευτεί την επίθεση για να δικαιολογήσει είτε την ακύρωση είτε τον περαιτέρω περιορισμό των εορταστικών εκδηλώσεων της 9ης Μαΐου».
«Πιστεύω πως οι Ρώσοι τρέμουν την επερχόμενη αυτή επιχείρηση και θέλουν να αλλάξουν το αφήγημα εσωτερικά και στο εξωτερικό. Δεν έχω ιδέα τι έχει στο μανίκι του ο Πούτιν, όμως ακόμη και στις καλύτερες μέρες του, είναι επιρρεπής σε στρατηγικά ανόητες κινήσεις. Ίσως προσπαθήσει να σύρει στον πόλεμο τη Λευκορωσία. Μπορεί να εκτοξεύσει περισσότερες πυρηνικές απειλές ή θα μπορούσε ακόμη και να διατάξει εντατικοποίηση των προσπαθειών για τη δολοφονία του Ζελένσκι» εκτιμά ο Νίκολς.
Πηγή: The Atlantic/New York Times/ABC/BBC/Guardian
