Της Αλεξάνδρας Βουδούρη
ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Κατάλογο «ασφαλών τρίτων χωρών καταγωγής», από τις οποίες οι αιτήσεις ασύλου θα μπορούσαν να παρακολουθούνται ταχέως και ενδεχομένως να απορρίπτονται, θα παρουσιάσει σήμερα η Κομισιόν, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες. Ο κατάλογος αναμένεται να περιλαμβάνει χώρες όπως το Μπανγκλαντές, το Μαρόκο, το Κόσοβο, η Αίγυπτος, η Ινδία, η Τυνησία αλλά και η Κολομβία. Οι αιτούντες άσυλο που θα φθάνουν στην Ευρωπαϊκή Ενωση από τον κατάλογο των εν λόγω χωρών –χωρίς να αποκλείονται και άλλες, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές– θα μπορούσαν να δουν τις αιτήσεις τους να απορρίπτονται και να λαμβάνουν άμεση εντολή επιστροφής.
Tην πρόθεση να καταθέσει την εν λόγω πρόταση είχε εκφράσει στην επιστολή της προς τους Ευρωπαίους ηγέτες η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Μάρτιο, περιγράφοντας δράσεις και προτεραιότητές της για καλύτερη διαχείριση του μεταναστευτικού και ενώ η εφαρμογή του Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου αναμένεται το 2026. «Βασικό στοιχείο του Συμφώνου που μας επιτρέπει να εξορθολογίσουμε τις διαδικασίες ασύλου είναι η χρήση της έννοιας των ασφαλών χωρών», σημείωνε στην επιστολή της, προσθέτοντας ότι η Κομισιόν προετοιμάζει ειδικό κατάλογο με «ασφαλείς χώρες καταγωγής».
Ο κατάλογος καταρτίστηκε βάσει σχετικής ανάλυσης της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Ασυλο και άλλων πηγών πληροφόρησης, προκειμένου να επιλεγεί μια πρώτη ομάδα χωρών που συμπληρώνουν συγκεκριμένα αντικειμενικά κριτήρια, όπως χαμηλά ποσοστά αναγνώρισης ασύλου. Από τη στιγμή που θα υιοθετηθεί η εν λόγω πρόταση από το Ευρωκοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ο κατάλογος «θα μπορεί να διευρυνθεί περαιτέρω ή να επαναξιολογηθεί εν καιρώ», εξηγούσε στην επιστολή η Φον ντερ Λάιεν.
O κατάλογος που θα παρουσιασθεί σήμερα θα «επιταχύνει στοχευμένες πτυχές του Συμφώνου», τόνισε χθες ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Μάρκους Λάμερτ, αποφεύγοντας να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες. Διευκρίνισε ωστόσο ότι η έννοια των «ασφαλών χωρών καταγωγής» δεν έχει σχέση με εκείνη των «ασφαλών τρίτων χωρών», ενώ εξήγησε ότι «και οι δύο αποτελούν ήδη μέρος της ενωσιακής νομοθεσίας και προσδιορίζονται από τον κανονισμό των διαδικασιών ασύλου». Στόχος πλέον είναι «να επιταχύνουν την εξέταση των αιτήσεων ασύλου». «Η έννοια της ασφαλούς χώρας καταγωγής αφορά τη χώρα καταγωγής του αιτούντος άσυλο», σημείωσε ο κ. Λάμερτ και πρόσθεσε ότι «το ερώτημα είναι εάν ένας αιτών προέρχεται από χώρα που μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής και ως εκ τούτου δεν μπορεί να έχει έγκυρη αίτηση ασύλου».
Η αναθεώρηση της έννοιας της «ασφαλούς τρίτης χώρας» θα παρουσιαστεί πριν από τον Ιούνιο, όπως έχει δεσμευθεί η Φον ντερ Λάιεν. Η έννοια της «ασφαλούς τρίτης χώρας» επιτρέπει στους αιτούντες άσυλο να σταλούν σε χώρα όπου μπορούν να βρουν προστασία, αντί εκείνης όπου κατέθεσαν την αίτησή τους. Και οι δύο κατάλογοι θα περιληφθούν ως τροπολογία στον κανονισμό της διαδικασίας ασύλου της Ε.Ε., που αποτελεί μέρος του Συμφώνου Μετανάστευσης. Τον Μάρτιο η Κομισιόν πρότεινε νέους δεσμευτικούς κανόνες για τις επιστροφές των μεταναστών, που σήμερα βρίσκονται σε φάση διαβούλευσης στο Ευρωκοινοβούλιο.
