Του Γιάννη Ιωάννου
Τον περασμένο Οκτώβριο, η αποκάλυψη της σύλληψης -από τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες- 15 ατόμων που φέρονταν να είναι κατάσκοποι για λογαριασμό της ισραηλινής Μοσάντ προκάλεσε το ενδιαφέρον των intelligence communities παγκοσμίως και παράλληλα δημιούργησε τριγμούς στις σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας -που βρίσκονταν σε τροχιά πλήρους αποκατάστασης των διπλωματικών τους σχέσεων μετά από μια δεκαετία.
Λίγους μήνες μετά το αραβικό τηλεοπτικό δίκτυο al Jazeera πρόβαλε, προ ημερών, ένα ντοκιμαντέρ 46 λεπτών στο οποίο ξεδιπλώνει το πως η τουρκική ΜΙΤ όχι μόνο κατόρθωσε να αντικρούσει την δράση της ισραηλινής Μοσάντ, επί τουρκικού εδάφους, αλλά υπενθύμισε και το τεράστιο ενδιαφέρον που το Ισραήλ δείχνει σε πληροφοριακό επίπεδο ως προς τις δραστηριότητες της παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς στη Τουρκία -το βασικό αντικείμενο που προκαλεί τριβή στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών.
Το ιστορικό
Η Μοσάντ προσπάθησε επί τουρκικού εδάφους να στρατολογήσει φοιτητές αραβικής καταγωγής προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση σε πληροφορίες για την δράση της Χαμάς επί τουρκικού εδάφους. Ως γνωστόν, από το 2020, η Τουρκία παραχωρεί την τουρκική υπηκοότητα σε μέλη της Χαμάς που εμπλέκονται ακόμη και σε τρομοκρατικές ενέργειες ενώ την ίδια χρονιά, ο Ερντογάν συναντήθηκε με τον νο.1 της πολιτικής πτέρυγας της οργάνωσης, Ισμαήλ Χανίγιε -καθώς και με τον καταζητούμενο από τις ΗΠΑ, Σάλεχ αλ-Αρούρι. Η Μοσάντ χτίζοντας ένα αφήγημα με μια υποτιθέμενη δεξαμενή σκέψης και ένα δίκτυο που συνδέονταν -μέσω Ελβετίας- προσπάθησε να ενεργοποιήσει πυρήνες στρατολόγησης, αλλά -όπως αποδείχθηκε- αποτυχημένα.
Oι 15 που συνέλαβε η Τουρκία με την κατηγορία της κατασκοπείας για λογαριασμό της Μοσάντ. Όταν η υπόθεση «έσκασε» στα μέσα του περασμένου Οκτωβρίου στο φιλοκυβερνητικό Τύπο της Τουρκίας, το ζήτημα αποσιωπήθηκε. Ωστόσο το ντοκιμαντέρ του al Jazeera δείχνει να το επαναφέρει προκειμένου να εκθέσει το ισραηλινό apparatus ασφάλειας και το πως η ΜΙΤ ξεγέλασε την Μοσάντ αποκαλύπτοντας τις ενέργειές της
Η δράση της ΜΙΤ
Η ΜΙΤ φαίνεται πως πολύ νωρίς κατόρθωσε να αντιληφθεί το δίκτυο που είχε στήσει -αρχικά εξ’ απόστασης- η Μοσάντ προκειμένου να στρατολογεί Παλαιστίνιους φοιτητές με σκοπό να συλλέγει πληροφορίες για την Χαμάς. Επί ένα χρόνο η τουρκική αντικατασκοπεία όχι μόνο προωθούσε προς το δίκτυο στοχευμένη παραπληροφόρηση αλλά είχε, ουσιαστικά, καταστήσει τους υποτιθέμενους στρατολογηθέντες από την Μοσάντ ως δικές της πηγές. Στο ντοκιμαντέρ του al Jazeera αποκαλύπτονται, σχεδόν κινηματογραφικά, λεπτομέρειες για τον τρόπο δράσης και πληρωμής των φοιτητών από τις μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ καθώς και παιδαριώδη λάθη εκ μέρους της Μοσάντ -που δεν είναι αντίστοιχα της διαχρονικής της φήμης εντός των intelligence communities. H υπόθεση τελείωσε με την ΜΙΤ να ξεσκεπάζει το δίκτυο της Μοσάντ και να προβαίνει σε συλλήψεις 15 ατόμων με την κατηγορία της κατασκοπείας. Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο παραμένει πως όταν ορισμένοι φοιτητές έτυχαν επαφών, για σκοπούς στρατολόγησης, από την Μοσάντ, επικοινώνησαν αμέσως με τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες -πτυχή που δείχνει και τον βαθμό της ισχυρής σύνδεσης Τουρκίας-Χαμάς.
Η μεγάλη εικόνα
Η δημοσιοποίηση ενός τέτοιου ντοκιμαντέρ για το φιάσκο της Μοσάντ δείχνει να έχει απόνερα που φτάνουν μέχρι τις σχέσεις Τελ-Αβίβ – Άγκυρας μετά την αποκατάστασή τους:
• Υπενθυμίζει πως το ζήτημα της Χαμάς παραμένει βασικό αγκάθι όχι μόνο μεταξύ Ερντογάν και Νετανιάχου αλλά και σε συστημικό επίπεδο. Η συσχέτιση εξάλλου AKP/Xαμάς έχει βαθιές ιδεολογικές ρίζες τόσο στη Μουσουλμανική Αδελφότητα όσο και σε επίπεδο πολιτικής πρακτικής σε ορισμένα ζητήματα
• Καταδεικνύει πως η τουρκική ΜΙΤ είναι μια αναβαθμισμένη υπηρεσία ασφάλειας (σ.σ. μετά το 2016 εργοδοτεί πάνω από 4.000 άτομα με τεράστιο ετήσιο προϋπολογισμό και μπορεί να δράσει, όπως φαίνεραι, αποτελεσματικά απέναντι σε οποιαδήποτε αντίστοιχη υπηρεσία εντός κι εκτός χώρας)
• Συνοψίζει την πεμπτουσία των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ μετά την αποκατάστασή τους. Τα ζητήματα ασφάλειας παραμένουν προτεραιότητα για τις δύο χώρες με την εκατέρωθεν δυσπιστία να ενισχύεται μετά το εν λόγω κατασκοπευτικό θρίλερ
