Του Γιώργου Κακούρη
Η επίτευξη μιας ευρείας κεντρώας συμμαχίας, παρά τις ανησυχίες των τελευταίων ημερών, ήταν το κύριο αφήγημα που θέλησε να προβάλει μια εμφανώς ανακουφισμένη Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στη συνέντευξη Τύπου αμέσως μετά την άνετη επανεκλογή της.
Το κλειδί δεν ήταν τελικά οι Fratelli d’ Italia της Τζόρτζια Μελόνι αλλά η ομάδα των Πρασίνων, όπως προέκυψε και από τις τοποθετήσεις στην αίθουσα της Ολομέλειας αλλά και πληροφορίες μετά τις τελικές εσωτερικές διαβουλεύσεις των πολιτικών ομάδων, μετά την ομιλία Φον ντερ Λάιεν και πριν την ψηφοφορία.
Την στροφή των οικολογικών κομμάτων επιβεβαίωσε η ίδια η κ. Φον ντερ Λάιεν, η οποία ευχαρίστησε ονομαστικά το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, τους σοσιαλδημοκράτες (S&D) και τους φιλελεύθερους (Renew), εκφράζοντας και ευγνωμοσύνη στην ομάδα των Πρασίνων.
Την ίδια στιγμή, όπως μετέδωσε και το κρατικό πρακτορείο ANSA, το κόμμα της Ιταλίδας πρωθυπουργού τάχθηκε τελικά εναντίον της δεύτερης θητείας Φον ντερ Λάιεν, στάση που δεν αποδείχθηκε αρκετή για να την αποτρέψει. Το πώς θα επηρεάσει η εξέλιξη αυτή την εσωτερική πολιτική της Ιταλίας παραμένει ανοιχτό, καθώς η κ. Μελόνι δεν κέρδισε απόλυτα, όμως έχει ισχυροποιήσει τη θέση της σε επίπεδο ΕΕ.
Οι 401 ψήφοι υπέρ της δεύτερη θητείας ήταν ένα «ψυχολογικό φράγμα» εδώ και αρκετές εβδομάδες, καθώς η κ. Φον ντερ Λάιεν ήθελε να αντισταθμίσει τις απώλειες από τις 401 έδρες που συγκεντρώνουν το ΕΛΚ, το S&D και το Renew. Η κ. Φον ντερ Λάιεν μάλιστα έκανε ειδική αναφορά στο γεγονός πως αυτή τη φορά εκλέγηκε με περιθώριο 41 ψήφων αντί των 8 που έλαβε το 2019.
Όσον αφορά τη συνεισφορά της Κύπρου στη ψηφοφορία, οι ευρωβουλευτές του ΔΗΣΥ (ΕΛΚ) Λουκάς Φουρλάς και Μιχάλης Χατζηπαντέλα είχαν δηλώσει πως θα ψήφιζαν υπέρ. Ενώ ο Γιώργος Γεωργίου του ΑΚΕΛ (Αριστερά) θα ψήφιζε κατά όπως και η υπόλοιπη πολιτική ομάδα της Αριστεράς . Ο Κώστας Μαυρίδης του ΔΗΚΟ (S&D) είχε πρόθεση να ψηφίσει αρνητικά, ενώ ο Γεάδης Γεάδη δήλωνε πως προβληματιζόταν, δεδομένης της απόφασης του ECR για κατά βούληση ψήφο. Ο Φειδίας Παναγιώτου, όπως είχε προαναγγείλει επικαλούμενος τη διαδικτυακή ψηφοφορία ψήφισε εναντίον, κοινοποιώντας για του λόγου το αληθές και σχετικό βίντεο.
Το φάντασμα του COVID-19
Η κ. Φον ντερ Λάιεν πρέπει να είναι ευχαριστημένη και για το γεγονός πως η απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της ΕΕ της Τετάρτης, σύμφωνα με την οποία η Κομισιόν δεν επέδειξε επαρκή διαφάνεια όσον αφορά τα συμβόλαια για αγορά εμβολίων κατά της COVID-19, αποτέλεσε μεν σημείο αντιπαραθέσεων και επικρίσεων από την Αριστερά και τους Συντηρητικούς, δεν της στοίχισε δε την Προεδρία.
Αν και ενδεχομένως η απόφαση έπαιξε ρόλο στην απόφαση του κόμματος της κ. Μελόνι, οι Πράσινοι - που είχαν προσφύγει κατά της Κομισιόν στο ΓΔΕΕ - επέλεξαν να παραβλέψουν το ζήτημα. Από την άλλη, δεν αποκλείεται η απόφαση να συνέβαλε στη συσπείρωση του ΕΛΚ, ευρωβουλευτές του οποίου από την Τετάρτη έλεγαν πως ανέμεναν από τα μέλη τους να πειθαρχήσουν και να ψηφίσουν υπέρ της κ. Φον ντερ Λάιεν.
Οι τάσεις αυτές αποτυπώθηκαν στην προσπάθεια της Αριστεράς να αναβάλει την ψηφοφορία για τον Σεπτέμβριο επικαλούμενη την υπόθεση, που συνδέεται και με τις επικρίσεις κατά της κ. Φον ντερ Λάιεν για την μη δημοσιοποίηση των μηνυμάτων που αντάλλαξε στο WhatsApp με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Pfizer.
Η πρόταση απορρίφθηκε από την Ολομέλεια, με τον ευρωβουλευτή του ΕΛΚ, Γιερούν Λενάερς, να ζητά να μη γίνει η απόφαση «πολιτικό θέμα». Μάλιστα επανέλαβε τη γραμμή την οποία και η Κομισιόν προέβαλε μετά την απόφαση: πως θεωρεί ότι η απόφαση του ΓΔΕΕ επιβεβαιώνει σε σημαντικό βαθμό τις αποφάσεις που λήφθηκαν.
Τάζοντας και κάνοντας
Από την ομιλία ξεχώρισαν και οι πρώτες υποσχέσεις προς τους ευρωβουλευτές και τις πολιτικές ομάδες, με όχι-και-τόσο-κρυφά μηνύματα σε σημαντικές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που στήριξαν την κ. Φον ντερ Λάιεν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στα τέλη Ιουνίου.
Μεταξύ άλλων, μια από τις κύριες υποσχέσεις ήταν ο διορισμός Επιτρόπου για θέματα Μεσογείου, στο πλαίσιο αναφορών της κ. Φον ντερ Λάιεν στην ανάγκη να δωθεί προσοχή στην περιοχή, ειδικότερα όσον αφορά τη μετανάστευση. Η αναφορά αυτή, σε συνάρτηση με τα όσα καταγράφηκαν στο 31σελιδο έγγραφο με τις πολιτικές προτεραιότητες, παραπέμπει σε ένα συνδυασμό μιας ενισχυμένης ολιστικής προσέγγισης για τις σχέσεις με τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της βορείου Αφρικής σε σχέση και τη μετανάστευση. Το χαρτοφυλάκιο αυτό φέρεται να παραπέμπει στην Ιταλία (και στους Συντηρητικούς και την κ. Μελόνι) ή στην Ελλάδα.
Η κ. Φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ακόμα και την δημιουργία χαρτοφυλακίου Επιτρόπου για θέματα στέγασης, αναγνωρίζοντας το πανευρωπαϊκό πρόγραμμα των υψηλών ενοικίων και τις δυσκολίες των νεότερων να αποκτήσουν δική τους κατοικία, ένα θέμα που συνάδει ιδιαίτερα και με τις προτεραιότητες των σοσιαλδημοκρατών.
Όσον αφορά την πρόταση για Επίτροπο αρμόδιο για θέματα αμυντικής βιομηχανίας, η κ. Φον ντερ Λάιεν την παρέθεσε στις γραπτές πολιτικές προτεραιότητες της, αλλά όχι στην ομιλία. Στην ομιλία ωστόσο, η υποψήφια φρόντισε να αναφερθεί στην ανάγκη αναβάθμισης της αμυντικής βιομηχανίας μιλώντας στα γαλλικά (άλλωστε πρόκειται για ένα «θέλω» του Εμανουέλ Μακρόν για θέση που αναμένεται να δωθεί στον Τιερί Μπρετόν).
Σε σχέση με την πράσινη πολιτική, επανέλαβε τη γραμμή που ακολουθεί εδώ και καιρό η Κομισιόν συνδέοντας τα μέτρα κατά της κλιματικής αλλαγής με την ανάπτυξη, υποσχόμενη αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής μιλώντας στα γερμανικά (στο πλαίσιο της συγκράτησης των ψήφων του ΕΛΚ).
Βγάλτε την έξω
Κατά την ψηφοφορία της Πέμπτης η πιο δραματική στιγμή ήταν η παρέμβαση της Ρουμάνας ευρωβουλευτή Ντιάνα Σοσόακα, η οποία κρατώντας εικονίσματα και φωνάζοντας συνθήματα κατά των αμβλώσεων διέκοψε την ομιλία της ηγέτιδας του Renew, Βαλερί αγιέρ, όταν αυτή μιλούσε για το δικαίωμα στην άμβλωση.
Η κ. Σοσόακα, που εκλέγηκε με το ακροδεξιό S.O.S. Romania και δεν εντάχθηκε σε πολιτική ομάδα, είναι γνωστή για τέτοιες παρεμβάσεις στη χώρα της, και είχε ήδη δηλώσει πως θα «εξόρκιζε» τους δαίμονες από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η Ρομπέρτα Μέτσολα πάντως παρενέβη αμέσως και αρκετά έντονα, διατάζοντας την απομάκρυνση της κ. Σοσόακα από την αίθουσα εν μέσω αποδοκιμασιών από τους ευρωβουλευτές κατά της Ρουμάνας πολιτικού. Όσο μάλιστα η ένταση διαρκούσε και η ευρωβουλευτής δεν είχε συνοδευτεί εκτός της αίθουσας, η κ. Μέτσολα με εκνευρισμό διερωτήθηκε "πρέπει να το ξαναπώ;"
Ήταν μια στιγμή κατά την οποία η κ. Μέτσολα θέλησε να στείλει το μήνυμα πως παρά τις προσωπικές τις πολιτικές απόψεις κατά των αμβλώσεων (για τις οποίες έχει επικριθεί έντονα), δεν πρόκειται να ανεχθεί τέτοιες συμπεριφορές.