Της Αλεξάνδρας Βουδούρη
Με βασικό θέμα στην ατζέντα την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας συναντώνται σήμερα οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες στις Βρυξέλλες, ενώ αναμένεται να συζητηθούν παράλληλα οι εξελίξεις στην Ουκρανία, τη Μέση Ανατολή καθώς και η άμυνα.
Το τακτικό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να ξεκινήσει με ενημέρωση από τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι –μέσω τηλεδιάσκεψης– για τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις γύρω από μια εκεχειρία, ειδικά μετά τη χθεσινή τηλεφωνική του επικοινωνία με τον Ντόναλντ Τραμπ. Πάντως, το τελικό κείμενο των συμπερασμάτων δεν θα περιλαμβάνει παρά ελάχιστες γραμμές για την Ουκρανία λόγω του εκ νέου βέτο του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπαν.
Οι συζητήσεις για την ασφάλεια και την άμυνα δεν πρόκειται να εκλείψουν και σήμερα, καθώς οι «27» συναντώνται μόλις μία ημέρα μετά την παρουσίαση του φιλόδοξου σχεδίου της προέδρου της Κομισιόν για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας. Η λεγόμενη «Λευκή Βίβλος» περιλαμβάνει –ανάμεσα σε άλλα– την ενεργοποίηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής από τους αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες αλλά και λεπτομέρειες για τα δάνεια ύψους 150 δισ. ευρώ που θα προσφέρει στα κράτη-μέλη για την αύξηση των αμυντικών τους δαπανών.
Αν και οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες δεν αναμένουν εις βάθος συζήτηση για το αμυντικό σχέδιο της Φον ντερ Λάιεν, ωστόσο ενδεχομένως κάποια κράτη-μέλη να ζητήσουν λεπτομέρειες για τις προϋποθέσεις δανεισμού ή να εκφράσουν ήδη την επιλογή τους για κάποια εκ των προτεινόμενων χρηματοδοτικών «εργαλείων».
Οι δραματικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή μετά τη λήξη της εκεχειρίας στη Γάζα αλλά και η επανάληψη των συνομιλιών για το Κυπριακό αναμένεται να απασχολήσουν –ανάμεσα σε άλλα– τη συζήτηση που θα έχουν οι «27» στη διάρκεια του γεύματος με τον γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες.
Θέμα «αγκάθι» κατά την πρώτη συζήτηση επί του νέου πολυετούς προϋπολογισμού (2028- 2034) στη διάρκεια του αποψινού δείπνου θα είναι οι τρόποι αποπληρωμής των δανείων του «πακέτου» οικονομικής ανάκαμψης NextGenerationEU, στη διάρκεια της πανδημίας. Σύμφωνα με κάποιες διπλωματικές πηγές, σχεδόν 10%-15% του νέου προϋπολογισμού θα κατευθυνθεί προς την αποπληρωμή των δανείων, στο καλό σενάριο. Ωστόσο, περίπου το 1/5 του προϋπολογισμού θα απαιτηθεί από τα κράτη-μέλη να κατευθυνθεί προς τη γεωργία ή τις πολιτικές συνοχής.
Πρόθεση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα είναι να κατατεθούν σήμερα κάποιες σαφείς προτάσεις ή κατευθύνσεις από τους «27» προς την πρόεδρο της Κομισιόν σχετικά με τον νέο πολυετή προϋπολογισμό. Παρ’ όλα αυτά αρκετοί διπλωμάτες θεωρούν τη συζήτηση αρκετά πρώιμη, καθώς η Κομισιόν αναμένεται να καταθέσει τις πρώτες σχετικές προτάσεις της, το καλοκαίρι.
Δύσκολη αναμένεται η συζήτηση γύρω από την «ένωση αποταμιεύσεων και επενδύσεων», που πρότεινε χθες η Κομισιόν ως μια άλλη ονομασία για την «ένωση των κεφαλαιαγορών» και ιδιαίτερα γύρω από το ζήτημα μιας κεντρικής εποπτικής αρχής. Αρκετά κράτη-μέλη, όπως το Λουξεμβούργο, θεωρούν ότι δεν χρειάζεται μια κεντροποιημένη εποπτική αρχή για την επίτευξη αυτού του φιλόδοξου στόχου.
