Της Αλεξάνδρας Βουδούρη
Με διαφορετική «γραμμή» ως προς την ευρωπαϊκή αντίδραση στους αμερικανικούς δασμούς συνεδριάζουν αυτή την ώρα οι υπουργοί Εξωτερικών και Εμπορίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο Λουξεμβούργο. Πρόκειται για την πρώτη συνάντησή τους, μετά την ανακοίνωση των «αμοιβαίων δασμών» του Ντόναλντ Τραμπ, την περασμένη Τετάρτη.
«Ζούμε ιστορικές στιγμές. Δεν έχουμε ξαναδεί τέτοιου είδους δασμούς εδώ και 100 χρόνια» τόνισε προσερχόμενος στη συνεδρίαση ο Πολωνός υπουργός Εμπορίου Mίχαλ Μπαρανόφσκι, η χώρα του οποίου ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε και ανέλαβε την πρωτοβουλία της σημερινής συνάντησης. «Θα πρέπει να μάθουμε από την ιστορία και τι οδήγησε στην εποχή της Μεγάλης Ύφεσης» σημείωσε ο Πολωνός υπουργός.
Η Κομισιόν ήδη αναλύει τα μέτρα προτού δώσει «απάντηση» στην «τριπλή» δέσμη μέτρων, που έχει ανακοινώσει η Ουάσιγκτον: δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου (11 Μαρτίου), δασμούς στις εισαγωγές αυτοκινήτων (26 Μαρτίου) και τέλος, δασμούς 20% σε ο,τιδήποτε άλλο εισάγεται από την Ε.Ε (2 Απριλίου).
Βασικός στόχος όμως της σημερινής συνεδρίασης είναι να σταλεί «ενωτικό μήνυμα» επισήμανε ο Μίχαλ Μπαρανόβσκι και όχι τυχαία, καθώς ήδη διαμορφώνονται δύο επί της ουσίας στρατόπεδα για το τελευταίο «κύμα» δασμών:
Γαλλία και Γερμανία καθώς και Βέλγιο που θέλουν άμεση, ισχυρή απάντηση της Κομισιόν με μέτρα κατά των υπηρεσιών– που έχουν εμπορικό πλεόνασμα οι ΗΠΑ έναντι της Ε.Ε -και τη χρήση του λεγόμενου «εργαλείου κατά του εξαναγκασμού», δηλαδή της θεσμοθετημένης δυνατότητας επιβολής περιορισμών στο εμπόριο υπηρεσιών, αν κρίνει ότι τρίτη χώρα χρησιμοποιεί τους δασμούς ως «εργαλείο» εκβιασμού και από την άλλη, Ιταλία και Ουγγαρία, Λετονία κ.α. που τάσσονται κατά μέτρων κλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου.
Προσερχόμενος στη σημερινή συνεδρίαση ο απερχόμενος αντικαγκελάριος της Γερμανίας Ρόμπερτ Χάμπεκ τόνισε ότι η Ε.Ε θα πρέπει να εξετάσει τη χρήση του «εργαλείου κατά του εξαναγκασμού».
Από την άλλη, υπάρχουν κράτη μέλη, που ενώ θέλουν να δοθεί χρόνος και χώρος στις διαπραγματεύσεις ζητούν να υπάρχουν στο τραπέζι «όλες οι επιλογές».
Με αυτή τη θέση τάσσεται για παράδειγμα, η Ισπανία με τον αρμόδιο υπουργό Κάρλος Κουέρπο να αναφέρει ότι «είμαστε ανοιχτοί σε διαπραγματεύσεις» αλλά και ότι «δεν είμαστε αφελείς».
Ο Ισπανός υπουργός ανέφερε παράλληλα ότι στη διάθεση της Κομισιόν θα πρέπει να είναι όλα τα κατάλληλα «εργαλεία» αφήνοντας να εννοηθεί και «το εργαλείο κατά του εξαναγκασμού».
Κατά της χρήσης του εν λόγω εργαλείου τάσσεται η Ιταλία. Ο υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι απέφυγε πάντως μια δημόσια τοποθέτηση. Όμως ερωτηθείς σχετικά δήλωσε ότι προτεραιότητα πρέπει να είναι οι διαπραγματεύσεις. «Πρέπει να μιλάμε, να μιλάμε» με τις ΗΠΑ δήλωσε νωρίτερα στο Λουξεμβούργο.
Κατά του εν λόγω μέτρου τάσσεται και η Λετονία, με τον αρμόδιο υπουργό να αναφέρει το πρωί ότι «οι [αμερικανικές] υπηρεσίες δεν πρέπει να στοχοποιηθούν». Και ο Πολωνός υπουργός, που προεδρεύει της σημερινής συνεδρίασης υπογράμμισε την ανάγκη να ξεκινήσουν άμεσα οι συνομιλίες με τις ΗΠΑ. «Είναι πολύ σαφές ότι δεν θα υπάρξουν νικητές σε αυτή την αντιπαράθεση» τόνισε ο Μπαρανόφσκι, ενώ εξέφρασε την ελπίδα ότι η Ε.Ε θα μπορέσει να ξεκινήσει άμεσα διαπραγματεύσεις καθώς «οι διαταλαντικές εμπορικές σχέσεις είναι οι μεγαλύτερες στον κόσμο».
Υπέρ της γραμμής Κομισιόν Ελλάδα και Κύπρος
Αθήνα και Λευκωσία επί της αρχής τάσσονται υπέρ της γραμμής της Κομισιόν, δηλαδή: διαπραγματεύσεις, αλλά και αναλογικά μέτρα, ενώ η Αθήνα είναι υπέρ και του κοινού Ταμείου.
Στο Λουξεμβούργο, οι υπουργοί «δεν πρόκειται να λάβουν τελικές αποφάσεις» διευκρίνισε ο Πολωνός υπουργός. Δύο βασικές αρχές θα προταθούν ως «κατευθυντήριες γραμμές» προς τον αρμόδιο Επίτροπο Μάρος Σέφκοβιτς: περαιτέρω διαπραγματεύσεις προς μια εποικοδομητική λύση αλλά και έτοιμα, αναλογικά αντίμετρα.
Σε κάθε περίπτωση, την ερχόμενη Τετάρτη η Κομισιόν θα ανακοινώσει τα πρώτα μέτρα για τους δασμούς που έχουν επιβληθεί ύψους 26 δις στις ευρωπαϊκές εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Έχουν ασκηθεί ήδη «πιέσεις» από την Γαλλία και την Ιταλία να βγει από τη σχετική λίστα το μπέρμπον.
Η Κομισιόν πρόκειται να στείλει τη σχετική λίστα σήμερα στα κράτη μέλη, που δεν αφορά το λεγόμενο «εργαλείο κατά του εξαναγκασμού» καθώς εάν εφαρμοστεί θα αφορά «αντίποινα» για τα μέτρα, που ανακοινώθηκαν στις 2 Απριλίου. Η σχετική ψηφοφορία για την εν λόγω λίστα θα διεξαχθεί στις 9 Απριλίου από την αρμόδια επιτροπή του Συμβουλίου της Ε.Ε. Εάν εγκριθεί θα έχει εφαρμογή από τις 15 Απριλίου.
