
Kathimerini.gr
Τον περασμένο μήνα, ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, έστειλε μια επιστολή στην ηγεσία του Ιράν, ζητώντας την έναρξη διαπραγματεύσεων σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας. Ταυτόχρονα, απείλησε να διατάξει βομβαρδισμούς σε περίπτωση αποτυχίας της διπλωματίας κι επέβαλε επιπλέον κυρώσεις στον ιρανικό πετρελαϊκό τομέα.
Σύμφωνα με δύο υψηλόβαθμους Ιρανούς αξιωματούχους που επικαλείται δημοσίευμα των New York Times, ο Ιρανός πρόεδρος, Μασούντ Πεζεσκιάν καθώς και οι επικεφαλής του δικαστικού σώματος και του κοινοβουλίου συναντήθηκαν μέσα στον Μάρτιο με τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ προκειμένου να συζητηθεί η απάντηση στην επιστολή Τραμπ.
Ο Χαμενεΐ έχει απορρίψει δημοσίως και επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια οποιαδήποτε συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, χαρακτηρίζοντας μια τέτοια κίνηση ως «ασύνετη και ηλίθια». Ωστόσο, κατά τη συνάντηση, οι ανώτεροι Ιρανοί αξιωματούχοι -σε μια μάλλον ασυνήθιστα συντονισμένη προσπάθεια- παρότρυναν τον αγιατολάχ να αλλάξει πορεία, σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι πηγές της αμερικανικής εφημερίδας.
Οι αξιωματούχοι φέρονται να διεμήνυσαν τον Χαμενεΐ ότι θα πρέπει να επιτρέψει στην Τεχεράνη να διαπραγματευτεί με την Ουάσινγκτον, ακόμη και απευθείας αν χρειαστεί, διότι διαφορετικά το ισλαμικό καθεστώς θα μπορούσε να απειληθεί με κατάρρευση.
Εν μέσω σοβαρών οικονομικών προβλημάτων λόγω και των κυρώσεων, η απειλή πολέμου με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ χαρακτηρίστηκε ως ρεαλιστική από τους αξιωματούχους στον αγιατολάχ. Ως εκ τούτου, εάν το Ιράν αρνιόταν τις συνομιλίες ή εάν οι διαπραγματεύσεις κατέρρεαν, είπαν οι αξιωματούχοι στον Χαμενεΐ, τα στρατιωτικά πλήγματα στις δύο κύριες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, τη Νατάνζ και το Φορντόου, «θα ήταν αναπόφευκτα».
Οι αξιωματούχοι προειδοποίησαν, στη συνέχεια, τον αγιατολάχ ότι το Ιράν θα αναγκαστεί σε αυτό το ενδεχόμενο να προβεί σε αντίποινα, διακινδυνεύοντας έναν ευρύτερο πόλεμο, που θα μπορούσε να βλάψει περαιτέρω την οικονομία και να προκαλέσει εσωτερικές ταραχές, όπως διαδηλώσεις και απεργίες. Οι μάχες σε δύο μέτωπα (το εσωτερικό και το εξωτερικό) θα αποτελούσαν πλέον υπαρξιακή απειλή για το καθεστώς.
Στο τέλος της πολύωρης συνάντησης, ο Χαμενεΐ εν τέλει φέρεται να υποχώρησε και έδωσε την άδειά του για συνομιλίες, αρχικά με μεσάζοντα, και στη συνέχεια, απευθείας, αν οι συζητήσεις εξελιχθούν ομαλά. Στις 28 Μαρτίου, το Ιράν έστειλε επίσημη απάντηση στην επιστολή του Τραμπ, δηλώνοντας την ετοιμότητά του για διαπραγματεύσεις.
Το Σάββατο, το Ιράν και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πραγματοποιήσουν τον πρώτο γύρο συνομιλιών στο Ομάν. Εάν η διαδικασία προχωρήσει σε κατ’ ιδίαν συναντήσεις, τότε θα πρόκειται για δείγμα σημάδι σημαντικής υποχώρησης της ιρανικής ηγεσίας, η οποία έχει επιμείνει διαχρονικά ότι δεν θέλει να συναντήσει απευθείας τους Αμερικανούς διαπραγματευτές.
Το Ιράν εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι οι διαπραγματεύσεις θα είναι έμμεσες – που σημαίνει ότι η κάθε πλευρά θα βρίσκεται σε ξεχωριστά δωμάτια και οι διπλωμάτες του Ομάν θα μεταφέρουν τα μηνύματα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δηλώσει, πάντως, ότι οι δύο πλευρές σχεδιάζουν να συναντηθούν απευθείας.