Του Γιώργου Κακούρη
Ελπίδες για την επιστροφή της Γερμανίας στο ευρωπαϊκό προσκήνιο, εφόσον επιτευχθεί ο γρήγορος σχηματισμός μιας σταθερής κυβέρνησης, έχει δημιουργήσει στις Βρυξέλλες το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών. Παράλληλα, όμως, προκαλεί στις Βρυξέλλες και φόβο λόγω της θεαματικής ανόδου της Ακροδεξιάς, και τη συνεχιζόμενη στροφή της Ευρώπης όχι μόνο προς ακραίες φωνές, αλλά και προς την ενίσχυση πολιτικών δυνάμεων ανοιχτά φιλικές προς το Ρωσικό καθεστώς αλλά και τις αυταρχικές τάσεις του νέου Αμερικανού προέδρου.
Σε μια από τις πρώτες δηλώσεις του την Κυριακή ο Φρίντριχ Μερτς, ηγέτης των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) και το πιθανότερο επόμενος καγκελάριος σε έναν συνασπισμό με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD), ανέφερε πως μιλά με Ευρωπαίους ηγέτες για την ανάγκη «να ενισχύσουμε την Ευρώπη όσο γρηγορότερα γίνεται, ώστε να πετύχουμε ανεξαρτησία από τις ΗΠΑ».
Αναφερόμενος στις δηλώσεις και τη συμπεριφορά Τραμπ, ο κ. Μερτς πρόσθεσε μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή, πως «είναι ξεκάθαρο πως οι Αμερικανοί, τουλάχιστον οι Αμερικανοί σε αυτή τη διακυβέρνηση, δεν ενδιαφέρονται πολύ για τη μοίρα της Ευρώπης».
Η στάση αυτή σίγουρα είναι ευπρόσδεκτη για τον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος επιχειρεί εδώ και καιρό να ενισχύσει το αμυντικό προφίλ της Ευρώπης, και προμηνύει μια πιθανή αναβίωση του γαλλο-γερμανικού διδύμου που παραδοσιακά αποτελούσε την κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη της ΕΕ. Ενδιαφέρουσα πάντως θα είναι η σχέση των δύο με την Πολωνία, η οποία υπό τον Ντόναλντ Τουσκ εκμεταλλεύτηκε το κενό για ενίσχυση της επιρροής της.
Πάντως, η Γερμανία θα παραμείνει με καγκελάριο τον Όλαφ Σολτς μέχρι τουλάχιστον το Πάσχα, σύμφωνα ακόμα με τις πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις, καθώς η διαδικασία διαπραγμάτευσης κυβερνητικών συνασπισμών στη χώρα δεν είναι ποτέ απλή υπόθεση. Αυτό σημαίνει πως εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, ο κ. Σολτς θα εκπροσωπεί τη χώρα στην έκτακτη σύνοδο κορυφής της 6ης Μαρτίου και στην τακτική σύνοδο της 20ής Μαρτίου, καθώς και στις συζητήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη μεταξύ Ευρωπαίων ηγετών.
Το AfD περιμένει
Ωστόσο ο κ. Μερτς, όπως όλοι οι κεντροδεξιοί πολιτικοί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δυσκολεύονται να αντισταθούν στον πειρασμό της σύμπραξης, ή των ανοιγμάτων στην Ακροδεξιά, όπως ήδη έχει κάνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο ο ηγέτης του ΕΛΚ, Μάνφρεντ Βέμπερ, αλλά και η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, συνεργαζόμενοι για παράδειγμα με το ακροδεξιών καταβολών κόμμα της Τζόρτζια Μελόνι.
Η έγκριση πάντως τον περασμένο μήνα ψηφίσματος το οποίο προώθησαν οι Χριστιανοδημοκράτες για τη μετανάστευση με τη στήριξη της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AFD), έφερε τέτοιες αντιδράσεις –μεταξύ άλλων και από την Άνγκελα Μέρκελ– που θυμίζουν ότι παρά την επιλογή αρκετών Γερμανών να δώσουν την ψήφο τους σε ένα ακροδεξιό κόμμα (λόγω της μετανάστευσης αλλά και της οικονομίας, ειδικά στην ανατολική Γερμανία), είναι δύσκολο ακόμα να κυριαρχήσει.
Το AfD δεν είναι προς το παρόν μεταξύ των ακροδεξιών κομμάτων που έχουν «απαλύνει» το προφίλ τους όπως οι Fratelli d’ Italia στην Ιταλία ή το ΕΛΑΜ στην Κύπρο (μέλη των συντηρητικών ECR), ούτε μεταξύ των εθνικιστικών δυνάμεων όπως το Fidesz του Βίκτορ Ορμπάν, το Αυστριακό FPO, η Λέγκα του Μ. Σαλβίνι και ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν (Patriots for Europe). Παραμένει το ισχυρότερο, αλλά και μόνο με καλές επιδόσεις σε εθνικό επίπεδο (μαζί ίσως με το βουλγαρικό Κόμμα «Αναγέννηση») στην ομάδα της Ευρώπης των Κυρίαρχων Εθνών (ESN).
Ωστόσο, η αποτυχία του SPD, και των κεντρώων και πράσινων συγκυβερνώντων μαζί του, να δώσουν απαντήσεις στα ερωτήματα των ψηφοφόρων, καθώς και η προσωπικότητα και η καμπάνια κανονικοποίησης από τη συνηγέτιδα του AfD, Άλις Βέιντελ, φέρνουν τη γερμανική ακροδεξιά σε ένα σημείο καμπής, όπου έχει την ευκαιρία να αφήσει αποφασιστικά πίσω του το περιθώριο.
ΦΛΑΣ
Μετατόπιση στους 27
Αυτό πάντως που πολλοί στις Βρυξέλλες και στις εθνικές πρωτεύουσες θα δουν με τη νίκη Μερτς, είναι πως η κεντροδεξιά πτέρυγα των ηγετών που σχετίζονται με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα σε επίπεδο ΕΕ κερδίζει ακόμα μια καρέκλα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Η κυριαρχία του ΕΛΚ, αν και δεδομένη προηγουμένως, πλέον καθίσταται ισχυρότερη, με τους σοσιαλιστές να εκπροσωπούνται μόνο από τον Ισπανό π/θ Πένδρο Σάντσεθ, τη Δανή π/θ Μέτε Φρέντερικσεν, αλλά και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα.
Η μετατόπιση όμως δεν αφορά και δεν αντικατοπτρίζει μόνο τις κομματικές ισορροπίες, αλλά και τις ισορροπίες στην προσέγγιση της ΕΕ σε σχέση με το μέλλον της άμυνάς της, αλλά και του ενδεχομένου κοινού δανεισμού για σκοπούς άμυνας, κάτι που για δεκαετίες η Γερμανία θεωρούσε ανάθεμα. Ήδη πριν τις εκλογές, λόγω και των εξελίξεων στην Ουκρανία και των αποτελεσμάτων των αμερικανικών εκλογών, ακόμα και ο Όλαφ Σολτς είχε ταχθεί υπέρ χαλαρώσεων στους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ για χάρη των αμυντικών δαπανών των κρατών μελών.
Το πρώτο τεστ για τον Φρίντριχ Μερτς είναι και αν θα πετύχει στην προσπάθειά του να περάσει μέσα από το απερχόμενο κοινοβούλιο την αναθεώρηση του «φρένου χρέους» στη γερμανική οικονομία, έτσι ώστε η χώρα να μπορεί να ξοδέψει περισσότερα στην άμυνα, προτού αναλάβει το νέο κοινοβούλιο όπου θα είναι ενισχυμένη η Ακρα δεξιά, αλλά και η Αριστερά.
