Του Γιάννη Ιωάννου
Το πεδίο των επιχειρήσεων στην Ουκρανία δείχνει προς την κατεύθυνση της κατάρριψης των μύθων περί ουκρανικής κατάρρευσης. Η ένταση, το εύρος και η έκταση των στρατιωτικών επιχειρήσεων δείχνουν, τις τελευταίες 48ώρες, να πιέζουν την πρωτεύουσα του Κιέβου και μεγάλες επαρχίες της χώρας –με την Ρωσία να έχει μεν επεκτείνει τις, μετά το 2015, ζώνες de facto ελέγχου της αλλά να μην έχει κατορθώσει να αποφύγει και σημαντικό κόστος σε απώλειες. Κυριότερα δε, δείχνει να μην έχει κάμψει την πρόθεση τόσο της κυβέρνησης Ζελένσκι όσο και του ουκρανικού λαού για αντίσταση και μάχη.
Στρατιώτες της ουκρανικής Εθνοφρουράς έχουν λάβει θέσεις στο κέντρο του Κιέβου.
Διάρκεια κι αντοχή
Αυτό που κρίνει την συνέχεια ως προς το αποτέλεσμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία είναι η τύχη του Κιέβου. Η πόλη, αν και τηρεί υπό συνεχή ρωσική πίεση, δεν έχει ακόμη εγκαταλειφθεί πλήρως και η αντίσταση ως προς τα ρωσικά προγεφυρώματα πέριξ των προαστείων της παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Σε 48ώρες κανείς δεν μπορεί να αξιολογήσει σε πλήρες εύρος την απόδοση των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων και την ουκρανική άμυνα. Μπορεί όμως να προβλέψει την προσαρμογή τους ως προς τα πρώτα μαθήματα και τις απώλειες. Η πτώση του Κιέβου σηματοδοτεί ωστόσο ένα ζήτημα ορισμού ως προς το τι σημαίνει σε πρακτικό επίπεδο (και τι σηματοδοτεί):
- Πλήρη στρατιωτικό έλεγχό της από τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις;
- Mερικό έλεγχο της προκειμένου η Ρωσία να έχει επί του πεδίου των διαπραγματεύσεων ένα ισχυρό χαρτί για μελλοντική αποχώρησή της έναντι μαξιμαλιστικών ανταλλαγμάτων;
- Ένα συνδυασμό των δύο προκειμένου η ρωσική στρατηγική να επιτύχει ένα ισχυρό πλήγμα στο ηθικό των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων και των πολιτικών ελίτ προκειμένου να πιέσει περαιτέρω για έναν πολιτικό στόχο αλλαγής παραδείγματος στο Κίεβο –πράγμα που διαφάνηκε κι από την δήλωση Πούτιν για διαπραγματεύσεις με τις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας, κίνηση που δεν είναι ειλικρινής αλλά αποσκοπεί στο να πιέσει παραπάνω
Το αν το Κίεβο πέσει τις επόμενες ώρες, ημέρες ή εβδομάδες είναι καθοριστικό για την συνέχεια του πολέμου στην Ουκρανία και οι συνέπειες από κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικές, τουλάχιστον σε αρχική φάση, για το ανθρωπιστικό επίπεδο αλλά και για τις σχέσεις Ρωσίας-Δύσης ως προς την ευρύτερη γεωπολιτική εικόνα. Υπό αυτό το βάρος η διάρκεια της σύγκρουσης και η αντοχή της ουκρανικής αντίστασης είναι τα δύο στοιχεία στα οποία πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση.
Στρατιώτες κοιτάζουν τα συντρίμμια ενός στρατιωτικού αεροπλάνου που καταρρίφθηκε στο Κίεβο.
Πως θα διαπραγματευθούν;
To αν ο πόλεμος διαρκέσει 2 ή 12, όπως στην Γεωργία το 2008, μέρες μπορεί να έχει την ξεχωριστή του σημασία, σημαντικότερο όμως από αυτό είναι το πως Δύση, ΕΕ, Ουκρανία και Ρωσία του Πούτιν θα παρακαθίσουν στο τραπέζι την επόμενη ημέρα της λήξης του πολέμου –ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Δηλαδή, με λίγα λόγια, το τι προηγούμενο θα έχει αφήσει αυτή η σύγκρουση ως προς την έκβασή της:
- Mια καταστροφική ήττα της Ουκρανίας που την επόμενη ημέρα θα έχει αφήσει τον Πούτιν, έναντι της Δύσης, ως απόλυτο θριαμβευτή; Και μια εξέλιξη που μεταφέρει πχ την πίεση σε ολόκληρη την ανατολική Ευρώπη –πχ στην Πολωνία ή στα κράτη της Βαλτικής
- Μια διπλωματική διαμεσολάβηση πριν υπάρξει ξεκάθαρο αποτέλεσμα όπως συνέβη σε άλλες συγκρούσεις του 20ου και 21ου αιώνα; Και η οποία θα έχει αφήσει πολλές κι ανοικτές πληγές στον τρόπο που τα δύο μέρη θα έχουν αντιπαρατεθεί αλλά και στο πως Ρωσία και Δύση συνομιλούν;
- Mια ταπείνωση του Πούτιν που στην περίπτωση της Ουκρανίας δεν θα έχει επιτύχει τα αποτελέσματα του πολέμου στη Γεωργία (ή στην επέμβαση στη Συρία το 2015) –εξέλιξη με αρκετό ενδιαφέρον δεδομένου του κύματος αντιπολεμικής συμπαράστασης στο εσωτερικό της Ρωσίας, τις αυξημένες απώλειες Ρώσων στρατιωτών στο πρώτο 24ωρο των επιχειρήσεων και την αντίδραση –πέραν του ζητήματος των κυρώσεων- της παγκόσμιας κοινής γνώμης υπέρ της Ουκρανίας
Επακόλουθο ενός ολονύκτιου βομβαρδισμού σε κατοικημένη περιοχή στο Κίεβο.
Η διαπραγμάτευση της επόμενης ημέρας δεν αφορά το μέλλον της Ουκρανίας. Αλλά ολόκληρου του διεθνούς συστήματος και περνάει μέσα από την ασφάλεια της Ευρώπης, η Ιστορία –με το γιώτα κεφαλαίο- την οποία επισκέπτεται ξανά υπό τους ήχους μαχητικών jets, πυραύλων κι ερπυστριών.
