
Kathimerini.gr
Βρίσκονται η κοινωνία και το πολιτικό σύστημα κοντά σε ένα σημείο θραύσεως όπως το 2012; Εχουν δίκιο όσοι, και μέσα στην κυβέρνηση, φοβούνται ότι τα πράγματα μπορεί να είναι ακόμη χειρότερα;
Η απάντηση θα δοθεί την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου, στις συγκεντρώσεις όπου αναμένεται να κορυφωθεί το κύμα διαμαρτυρίας για την τραγωδία των Τεμπών. Το Μέγαρο Μαξίμου αναγνωρίζει ότι υπάρχει κύμα κοινωνικής δυσαρέσκειας. Βλέπει όμως και συστηματικές προσπάθειες να υποδαυλιστεί η ένταση, κυρίως μέσω των κοινωνικών δικτύων. Εκεί η αναζωπύρωση της εχθροπάθειας είναι ακόμη εντονότερη και από την περίοδο των μνημονίων, όπως διαπιστώνει κυβερνητική πηγή.
Ο καταιγισμός αντικυβερνητικών αναρτήσεων εκδηλώνεται με μεγάλη σφοδρότητα, με δεδηλωμένο στόχο «να πέσει ο Μητσοτάκης». Η κυβερνητική «αποδελτίωση» της ψηφιακής σφαίρας έχει καταγράψει την ενεργοποίηση λογαριασμών που ήταν για πολύ καιρό, ακόμη και για χρόνια, «σιωπηλοί». Το γεγονός αυτό ενισχύει την υποψία ότι κάποια μηνύματα αναπαράγονται αυτόματα – από bots και όχι από πραγματικούς χρήστες.
Στελέχη του Μαξίμου δεν έκρυβαν την ανησυχία τους για τα αποτελέσματα που μπορεί να έχει αυτή η κινητοποίηση και στις πλατείες την Παρασκευή. Προεξοφλούσαν, μάλιστα, ότι οι συγκεντρώσεις θα είναι πολύ μαζικότερες από αυτές του προηγούμενου μήνα.
Το πρώτο μέλημα της κυβέρνησης είναι οι διαδηλώσεις να κυλήσουν ειρηνικά και χωρίς έκτροπα. Αναγνώριζαν όμως τη δυσκολία να αποδώσουν τα αστυνομικά σχέδια, καθώς, όπως σημειώνουν, «σε συγκεντρώσεις χιλιάδων ανθρώπων, κανείς δεν ξέρει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα με την ένταση που υπάρχει».
Τα «προσκλητήρια»
Στο Μαξίμου έχουν γίνει ήδη συσκέψεις παρουσία του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, ενώ θα ακολουθήσουν και άλλες την εβδομάδα που μας έρχεται, με στόχο την προετοιμασία και την αποφυγή λαθών.
Στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και στην ηγεσία της Ελληνικής Αστυνομίας επικρατεί έντονος προβληματισμός, καθώς τα τελευταία εικοσιτετράωρα ανιχνεύεται μεγάλη κινητοποίηση στις τάξεις των ομάδων του αναρχικού – αντιεξουσιαστικού χώρου, οι οποίες αντιμετωπίζουν τη συγκέντρωση της Παρασκευής ως τη «μητέρα των μαχών», καθώς και ως εφαλτήριο για την επανασυσπείρωση του ακροατηρίου τους. Καθημερινά, αναρχικές ομάδες απευθύνουν μέσω Διαδικτύου δημόσια καλέσματα για συμμετοχή σε συνελεύσεις με αντικείμενο την κινητοποίηση της 28ης Φεβρουαρίου. «Πρόθεσή μας είναι να διοργανωθεί άμεσα διευρυμένη διαδικτυακή συνάντηση μεταξύ συλλογικοτήτων που δραστηριοποιούνται σε πόλεις της Ελλάδας με σκοπό τον πανελλαδικό διάλογο και τον συντονισμό της παρουσίας μας στην απεργία της 28 Φλεβάρη αλλά και τη συζήτηση πάνω στην προοπτική των αντιστάσεων απέναντι στο κρατικό καπιταλιστικό έγκλημα στα Τέμπη», αναφέρει σε δημόσιο κάλεσμά της μια από τις δραστήριες αναρχικές ομάδες. Παρόμοια καλέσματα απευθύνουν ομάδες και εκτός Αττικής, στην Πάτρα, στη Θεσσαλονίκη, στην Αλεξανδρούπολη κ.ο.κ., ενώ, σύμφωνα με αξιωματούχους από υπηρεσίες ασφαλείας και πληροφοριών, κινητοποίηση υπάρχει και στους κόλπους ομάδων του ακροδεξιού περιθωρίου. Καθώς η συμμετοχή στη συγκέντρωση της 28ης Φεβρουαρίου αναμένεται μαζική, όπως και εκείνη της 26ης Ιανουαρίου, τα στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. και του μεγάρου της λεωφόρου Κατεχάκη προβληματίζονται για τον τρόπο αντίδρασης των δυνάμεων της τάξης σε περίπτωση μαζικών επεισοδίων στην πρωτεύουσα και στις υπόλοιπες μεγάλες πόλεις της χώρας.
Η σύσκεψη της Τρίτης
Το γεγονός που έριξε λάδι στη φωτιά στην αρχή της εβδομάδας ήταν η εύρεση της σορού του υιού της προϊσταμένης της Εισαγγελίας Εφετών Λάρισας Σοφίας Καλογήρου-Αποστολάκη, Βασίλη Καλογήρου. Ο θάνατος του 39χρονου συνδέθηκε ήδη από το βράδυ της Δευτέρας με την υπόθεση των Τεμπών. Η θεωρία συνωμοσίας που άρχισε να εξαπλώνεται σαν αστραπή στο Διαδίκτυο έλεγε πως ο θάνατος του 39χρονου είναι μία ακόμα «δολοφονία της κυβέρνησης» και πως οι νεκροί του δυστυχήματος δεν είναι πλέον 57, αλλά 58.
Η ομάδα του Μεγάρου Μαξίμου που ασχολείται με τα social media είχε σαφή εικόνα ήδη από αργά το βράδυ της Δευτέρας. Οι αναφορές περί «κυβερνητικής δολοφονίας» είχαν διαδοθεί προτού ακόμη οι ιατροδικαστές ολοκληρώσουν την αυτοψία στη σορό του Βασίλη Καλογήρου. Το πρωί της Τρίτης, ο καθιερωμένος «πρωινός καφές» ξεκίνησε με το συγκεκριμένο θέμα και σχεδόν το μονοπώλησε. Ο επικεφαλής της ομάδας των social media, Ερικ Παρκς, ένας άνθρωπος με μεγάλη εμπειρία στον χώρο του Διαδικτύου, δεν έκρυψε την έκπληξή του. «Οσο και να σας φαίνεται τρελό, από χθες το βράδυ κυριαρχεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η θεωρία πως η κυβέρνηση έχει δολοφονήσει τον γιο της εισαγγελέως».
Η αντίδραση του πρωθυπουργού περιγράφεται από τους συμμετέχοντες οργισμένη. «Ως εδώ, αρκετά», ήταν η φράση που χρησιμοποίησε. Αυτή τη φορά ο «πρωινός καφές» δεν εξελίχθηκε σε διαβούλευση με ανταλλαγή απόψεων. Ηταν όλοι στη γραμμή ότι η κυβέρνηση πρέπει να αντιδράσει άμεσα και σκληρά στη «χυδαιότητα».
Κυβερνητικές πηγές πάντως αναφέρουν ότι κανείς δεν περίμενε την Τρίτη το πρωί που έγινε η συγκεκριμένη συζήτηση στο Μαξίμου πως το θέμα της «δολοφονίας» του Βασίλη Καλογήρου «θα ερχόταν στη Βουλή». Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος αναφέρθηκε στον θάνατο του υιού της εισαγγελέως. Εστω και αν η αποστροφή του, όπως είπε και ο ίδιος σε αρκετές τοποθετήσεις του που ακολούθησαν, είχε μορφή ερωτημάτων και όχι κατηγοριών προς την κυβέρνηση, έφερε την έκρηξη του Μάκη Βορίδη, που ήταν σε κοινοβουλευτική επιφυλακή μετά τη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου.
Το διήμερο που ακολούθησε, εκτός από τον Μάκη Βορίδη και προφανώς τον εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη, οργανώθηκε η πρώτη γραμμή άμυνας, αποτελούμενη από τον Κυριάκο Πιερρακάκη, τη Νίκη Κεραμέως και τη Σοφία Ζαχαράκη, που πήραν εντολή για τηλεοπτικές εμφανίσεις.
Οι μεταπτώσεις
Πλέον στην Ηρώδου Αττικού κυριαρχεί η άποψη πως η πρώτη απολογητική αντίδραση εξελήφθη από την αντιπολίτευση ως αδυναμία. «∆εν είδαν έναν πρωθυπουργό που μιλάει ειλικρινά», αλλά «θέλησαν να παρουσιάσουν έναν πρωθυπουργό που είναι πιο αδύναμος», λέει κυβερνητική πηγή, εστιάζοντας στην προσπάθεια της αντιπολίτευσης να «πάρει πολιτική εκδίκηση» με αφορμή τα Τέμπη, καθώς «δεν έχει άλλο τρόπο να πλήξει την κυβέρνηση που, παρά την κάμψη, παραμένει χωρίς αντίπαλο ύστερα από σχεδόν έξι χρόνια στην εξουσία». Στο πλαίσιο αυτό, η πιο σκληρή γραμμή απέναντι στην «εργαλειοποίηση των κομμάτων», είναι πλέον δεδομένη και «μονόδρομος».
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στις συσκέψεις του κυβερνητικού επιτελείου συζητήθηκε ότι στο οπλοστάσιο της κυβέρνησης μπορούν να προστεθούν ακόμα και νομικές πρωτοβουλίες, ώστε «να μπει φρένο στην τοξική παράνοια». Ενα πρώτο δείγμα είδαμε την Πέμπτη το βράδυ, όταν ο Αδωνις Γεωργιάδης είπε δημόσια πως θα κινηθεί νομικά κατά της Ζωής Κωνσταντοπούλου για την αποστροφή της πως ο υπουργός της Ν.Δ. εμπλέκεται στο έγκλημα των Τεμπών.
Το δίλημμα
Το μεγάλο ορόσημο, συνεπώς, είναι η Παρασκευή 28 του μηνός και οι συγκεντρώσεις σε όλη την Ελλάδα, που θα κρίνουν πολλά από τη μαζικότητα, την ένταση και τελικά την έκβασή τους. Για το Μέγαρο Μαξίμου το ευκταίο είναι τα συλλαλητήρια να αποτελέσουν την ειρηνική κορύφωση, σε αυτή τη φάση, του θέματος των Τεμπών. Ετσι κι αλλιώς η υπόθεση τώρα ξεκινάει, αφού την Τρίτη 4 Μαρτίου θα συζητηθεί στη Βουλή η σύσταση προανακριτικής επιτροπής για τον Χρήστο Τριαντόπουλο και στις 5 Μαρτίου θα ακολουθήσει προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση για τα Τέμπη, έπειτα από αίτημα της αντιπολίτευσης. Με αυτές τις συζητήσεις και με τα πορίσματα της ΕΛ.ΑΣ., τόσο για το αν τα βίντεο είναι γνήσια όσο και για την έκρηξη της εμπορικής αμαξοστοιχίας, ολοκληρώνεται ένας πρώτος κύκλος που ουσιαστικά προκλήθηκε από τις μαζικές συγκεντρώσεις της 26ης Ιανουαρίου. Στο Μαξίμου επιπλέον θεωρούν κομβικό να τελειώσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα η ανάκριση και να ξεκινήσει η δίκη.
Η κυβέρνηση όμως εξετάζει και το απευκταίο σενάριο. Ο κύκλος της σφοδρής πολιτικής αντιπαράθεσης να μην κλείσει με τις διαδηλώσεις της 28ης Φεβρουαρίου, ούτε να εκτονωθεί με την Προανακριτική και την προ ημερησίας συζήτηση στη Βουλή. Και επιπλέον η ανάκριση να μην κλείσει σύντομα. Σε αυτή την περίπτωση τι θα συμβεί; Ο κ. Μητσοτάκης σε πρόσφατη παρέμβασή του είπε πως ο στόχος της κυβέρνησης είναι να συνεχίσει το έργο της και να κριθεί στο τέλος της τετραετίας. Μπορεί όμως αυτό να γίνει μέσα σε ένα τέτοιο πολιτικό κλίμα; Το ερώτημα είναι ρητορικό, αλλά βρίσκεται ήδη στη σκέψη κυβερνητικών στελεχών. Ηδη σχηματίζεται από κυβερνητικής πλευράς ένα δίλημμα «σταθερότητα ή περιπέτειες». Αν το κλίμα δεν αλλάξει, και το τοξικό νέφος πυκνώσει, κάποιοι θεωρούν ότι ο πρωθυπουργός πρέπει να θέσει και ενώπιον των πολιτών το δίλημμα της εκλογικής διεξόδου, με το σκεπτικό ότι «στις Δημοκρατίες τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο έχουν οι πολίτες – και όχι τα ανώνυμα προφίλ των κοινωνικών δικτύων. Αυτοί στο τέλος θα πρέπει να αποφασίσουν εάν θέλουν η πορεία που ξεκίνησε το 2019 να συνεχιστεί ή να δώσουν αλλού τα ηνία της χώρας». Οι ίδιες πηγές ελπίζουν ότι με αυτό το δίλημμα η κυβέρνηση θα μπορούσε και να μεταστρέψει υπέρ της το κλίμα, εκθέτοντας όσους έχουν επενδύσει σε ακρότητες που οδηγούν τη χώρα σε εκτροχιασμό. Μετά την Παρασκευή θα φανεί εάν αυτός ο μοχλός συσπείρωσης, υπό το πρόταγμα της σταθερότητας, μπορεί ακόμη να λειτουργήσει.