Σταύρος Ιωαννίδης
Το πράσινο «φως» του ΚΥΣΕΑ έχει πλέον το 12ετές εξοπλιστικό σχέδιο για την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων, ύψους σχεδόν 28 δισ. ευρώ. Περίπου 2,3 δισ. ευρώ αναμένεται να δαπανώνται κατ’ έτος για τις εξοπλιστικές ανάγκες της χώρας μέχρι το 2036, ενώ ο δημοσιονομικός χώρος που θα εξασφαλιστεί από την εφαρμογή της ευρωπαϊκής ρήτρας διαφυγής, εκτιμάται ότι θα αγγίξει τα 3 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στην ενημέρωση που παρείχε η πολιτική και η στρατιωτική ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων στα μέλη του κυβερνητικού οργάνου, έγινε εκτενής αναφορά στα προγράμματα που περιλαμβάνει ο Μακροπρόθεσμος Προγραμματισμός Αμυντικών Εξοπλισμών (ΜΠΑΕ), τα οποία αναμένεται να προχωρήσουν βάσει της προτεραιοποίησης των γενικών επιτελείων.
Στο ΚΥΣΕΑ κατέστη σαφές ότι, εκτός από τον αντιαεροπορικό «θόλο» και τα προγράμματα ενίσχυσης του Πολεμικού Ναυτικού, άμεση προτεραιότητα αποτελεί η αναβάθμιση των F-16 Block 50. Σε μεγάλο βαθμό η συζήτηση επικεντρώθηκε γύρω από τις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη ανάμεσα στην ελληνική και την αμερικανική πλευρά με στόχο να ξεπεραστούν οι οικονομικές διαφορές.
Η χρυσή τομή
Στον ΜΠΑΕ έχει προϋπολογιστεί δημοσιονομικός χώρος ενός δισ. ευρώ για την αναβάθμιση των 38 μαχητικών, αυξημένος κατά 200 εκατ. σε σχέση με το «ταβάνι» που είχε αρχικώς τεθεί από την ελληνική πλευρά. Παρά τα χαμόγελα που προκάλεσε αυτή η εξέλιξη στο αεροπορικό επιτελείο, διαπιστώνεται ότι υπάρχει ακόμη σημαντική απόσταση από το 1,5 δισ. ευρώ της άτυπης αμερικανικής προσφοράς για τη μετατροπή των Block 50 σε Viper, με τους κατασκευαστές να υπογραμμίζουν ότι τα περιθώρια μείωσης της τιμής είναι εξαιρετικά περιορισμένα.
Καταγράφεται, ωστόσο, η βούληση τόσο της ελληνικής όσο και της αμερικανικής πλευράς για εξεύρεση λύσης που θα ικανοποιεί όλους τους εμπλεκόμενους. Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι οι συζητήσεις κινούνται σε τέσσερις κατευθύνσεις. Αρχικά εξετάζεται η λύση που οι Αμερικανοί αποκαλούν «fitted for» και όχι «fitted with». Αυτή περιλαμβάνει την αφαίρεση ορισμένων συστημάτων από τη λίστα της αναβάθμισης, όπως για παράδειγμα τα ατρακτίδια στόχευσης, για τα οποία θα υπάρχει η καλωδίωση ώστε να εγκατασταθούν σε επόμενη φάση.
Ο δεύτερος άξονας αφορά στις δομικές παρεμβάσεις του αεροπλάνου, όπου στελέχη των δύο πλευρών αναζητούν σημεία που θα μπορούσαν να «εξαιρεθούν» σε αυτή τη χρονική στιγμή καθώς δεν κρίνονται απαραίτητα για την ολοκλήρωση του προγράμματος. Ο τρίτος άξονας έχει να κάνει με την αξιοποίηση των απαρτίων και των συστημάτων που αφαιρέθηκαν από τα F-16 Block 52+ κατά τη μετατροπή τους σε Viper, τα οποία θα μπορούσαν να εγκατασταθούν στα Block 50, μειώνοντας το συνολικό κόστος του προγράμματος, ενώ ο τέταρτος με την ανεύρεση της πιο οικονομικής λύσης σε ό,τι αφορά στον ανάδοχο του προγράμματος. Αν, δηλαδή, τη μετατροπή θα αναλάβει η ΕΑΒ που έχει ήδη σημαντική τεχνογνωσία στο θέμα ή θα κριθεί ως πιο συμφέρουσα η εκτέλεση του προγράμματος από το προσωπικό της Πολεμικής Αεροπορίας.
Δημοσιονομικός χώρος
Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν εφαρμοστούν όλες οι πιθανές λύσεις που βρίσκονται στο τραπέζι, η τιμή για τα 38 F-16 δεν αναμένεται να πέσει κάτω από τo 1,2 δισ. ευρώ, όσο σχεδόν κόστισε η αναβάθμιση των 83 F-16 Block 52. Ο λόγος είναι ότι τα παλαιότερης τεχνολογίας Block 50 απαιτούν περισσότερες μετατροπές ώστε να υποστηρίξουν το «πακέτο» των Viper, ενώ από το 2018 έως σήμερα έχουν αυξηθεί σημαντικά οι τιμές των πρώτων υλών και των συστημάτων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Αθήνα σκοπεύει να εκμεταλλευτεί την περίοδο των δύο ετών που απομένει μέχρι την ολοκλήρωση του προγράμματος αναβάθμισης των 82 μαχητικών της πρώτης σύμβασης, ώστε να διασφαλίσει ότι μπορεί να αντλήσει επιπλέον πόρους για τα Block 50, αξιοποιώντας τον δημοσιονομικό χώρο που θα προκύψει από την εφαρμογή της ρήτρας διαφυγής.
