Του Δημήτρη Δημητρίου
H Ολλανδία και η Αργεντινή είναι ακόμη δύο νίκες της στροφής στο κύμα του λαϊκισμού και του εθνικισμού που αντιμετωπίζει ο πλανήτης την τελευταία δεκαετία. Αν οριοθετήσουμε την έναρξη του κύματος αυτού στην εκλογή του Τραμπ το 2016 και του Brexit λίγους μήνες μετά, σήμερα είμαστε απέναντι σε ένα τσουνάμι ακραίων που ανεβαίνουν στην εξέδρα της εξουσίας. Στην Αυστρία, την Ιταλία, τη Γαλλία και τη Γερμανία που είναι πλέον δεύτερα κόμματα, προχθές στην Ολλανδία, και οι αναλυτές μιλούν για το Βέλγιο που ακολουθεί και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει την επάνοδο του Τραμπ.
Το βασικό διακύβευμα του Ολλανδού Χερτ Βίνλτερς, του ακροδεξιού ηγέτη του κόμματος που επικράτησε στις εκλογές, είχε να κάνει με το μεταναστευτικό. Αντιστοίχως και στην Ιταλία όταν επικράτησε η Μελόνι. Η αντιμετώπιση του ζητήματος, ή μάλλον η μη αντιμετώπιση, η έλλειψη αντανακλαστικών για να εκτιμήσουν την αλλαγή των δεδομένων από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, στοίχησαν και συνεχίζουν να στοιχίζουν στην Ένωση. Και σίγουρα αν δεν το αντιληφθούν έστω και τώρα, και τολμήσουν να προχωρήσουν σε μια τολμηρή επαναξιολόγηση και ουσιαστικά μέτρα, δυστυχώς η άνοδος του λαϊκισμού, του εθνικισμού και της Ακροδεξιάς θα συνεχίσει.
Η δεύτερη βασική παράμετρος της ανόδου των λαϊκιστών στην Ολλανδία είχε να κάνει με το κόστος ζωής. Με την ακρίβεια που –δυστυχώς– ο κάθε Ευρωπαίος πολίτης, της μεσαίας και της χαμηλής τάξης, τη νιώθει κάθε μέρα στο πετσί του. Ήταν επόμενο, ένας άκρατος λαϊκίστικος λόγος να βρει απήχηση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται και εδώ να βρει έναν βηματισμό, μακριά από ανάποδο λαϊκισμό, που να ενισχύσει και να δώσει ανάσες στους πολίτες. Με πολιτικές αντίστοιχες αυτών που εφαρμόστηκαν στην πανδημία.
Σε πολιτικό επίπεδο, η κανονικοποίηση της Ακροδέξιας πέρασε δυστυχώς μέσα από τα κεντροδεξιά κόμματα. Σε μια αγωνία να καταφέρουν να κυβερνήσουν ή να κερδίσουν πλειοψηφία σε επίπεδο κοινοβουλίων, σύρθηκαν σε ανίερες συνεργασίες με αυτά τα κόμματα. Αυτό το είδαμε να συμβαίνει σε πολλές χώρες, το είδαμε και στη χώρα μας. Και είναι δυστυχώς ένα λάθος που το βρίσκουμε μπροστά μας. Δεν λέω πως η άνοδος της Ακροδεξιάς οφείλεται στη συνεργασία με τα κεντροδεξιά κόμματα, αλλά σίγουρα η κανονικοποίησή τους μέσα από αυτές τις συνεργασίες, μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες που τους δίνουν έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτική δραστηριότητα, ενισχύει περαιτέρω την ανοδική τους πορεία. Σήμερα, έχουμε ένα μεγάλο στοίχημα να κερδίσουμε. Και στην Κύπρο, αλλά και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε επτά μήνες έχουμε ευρωεκλογές. Οι ενδείξεις και εντός και εκτός δεν είναι ευνοϊκές. Δεν είμαι αισιόδοξος για το κατά πόσο μπορεί να αποκοπεί αυτή η ανοδική πορεία των ακραίων, ρατσιστικών κομμάτων. Για το μόνο που είμαι σίγουρος είναι πως πρέπει να το παλέψουμε. Και στη δική μου αντίληψη, ο τρόπος είναι πολύ συγκεκριμένος. Χρειάζεται να μιλάμε με ειλικρίνεια για το ποιοι είναι οι ακραίοι, να τους δείχνουμε και να τους ξεγυμνώνουμε. Η όποια προσπάθεια να τους χαϊδέψουμε τα αφτιά, και αυτών αλλά και των πολιτών, προσβλέποντας ουτοπικά σε τυχόν εκλογικά οφέλη από αυτή μας τη στάση, θα είναι τακτική αυτοκτονίας. Πρέπει να μιλήσουμε με ευθύτητα για τους κινδύνους της Ακροδεξιάς, για το τι σημαίνει και το τι θα σημαίνει να πολλαπλασιαστούν τα αβγά του φιδιού.
Εδώ στην Κύπρο, πάει καιρός που έπρεπε συγκροτημένα, ως Δημοκρατικός Συναγερμός να αντιμετωπίσουμε αυτόν τον κίνδυνο. Να μιλούσαμε για τις διαφορές του εθνικισμού από την εθνικοφροσύνη. Δεν το κάναμε, αφήνοντας την κοινή γνώμη μπερδεμένη να συμπεραίνει πως τα δύο είναι έννοιες ταυτόσημες. Έπρεπε να βάζαμε στο περιθώριο τους εκφραστές του λαϊκισμού και του ρατσισμού. Δυστυχώς, όχι μόνο δεν το αντιμετωπίσαμε μετωπικά, αλλά ενίοτε αποπειραθήκαμε να συνεργαστούμε μαζί του και ενίοτε προσπαθήσαμε να το αντιγράψουμε. Προφανώς με αποτυχία, ως ένα κακέκτυπο που όχι μόνο δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί το πρωτότυπο αλλά ήταν και σε παραφωνία και σε κάθετη αντίθεση με τις βασικές μας αρχές. Ας το κάνουμε σήμερα. Καλύτερα με καθυστέρηση παρά καθόλου. Για να το κάνουμε όμως, θα πρέπει να το πιστέψουμε, και να το κάνουμε και με διάρκεια. Κατά την άποψή μου, η μάχη με το τέρας του εθνικισμού και του λαϊκισμού είναι μονόδρομος για την παράταξή μας. Και είναι αξίωμα πως, όταν υπηρετείς μια βασική αρχή με συνέπεια και συνέχεια, στο τέλος θα είσαι ο κερδισμένος.
Ο κ. Δημήτρης Δημητρίου είναι Βουλευτής Λευκωσίας ΔΗΣΥ, πρόεδρος Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών. twitter: @dmdemetriou
