Λέμε και ξανά λέμε, εμείς οι πολιτικοί πρωτίστως, για την ελπίδα που πρέπει να επανέλθει στους νέους μας. Για τη νέα γενιά που μας κοιτά προβληματισμένη, που δεν μας πιστεύει, που δεν μας ακούει. Μα η ελπίδα δεν τρώγεται. Για να επανέλθει, ή για να δημιουργηθεί χρειάζεται χειροπιαστό αποτέλεσμα. Να δουν οι πολίτες, μα κυρίως οι νέοι, πως η δουλειά τους και ο μισθός τους έχει αντίκρισμα. Σήμερα, δυστυχώς, η αγοραστική δύναμη είναι σε ναδίρ δεκαετιών.
Η αγορά στέγης ή ακόμα και η ενοικίαση διαμερίσματος γίνεται μέρα με τη μέρα άπιαστο όνειρο. Είμαστε από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που οι νέοι εγκαταλείπουν τα παιδικά τους δωμάτια σε όλο και μεγαλύτερη ηλικία. Συζητώντας με νέους, όχι μόνο 25άρηδες, που μόλις βγαίνουν στην αγορά εργασίας, μα και μεγαλύτερους, 30άρηδες, βλέπεις την απόγνωσή τους στα μάτια τους. Άνθρωποι με αξιοσέβαστους μισθούς, ζευγάρια που θέλουν να ξεκινήσουν τη ζωή τους και δεν μπορούν. Τα ενοίκια να είναι ψηλότερα από πολλών ευρωπαϊκών πόλεων, και να ψάχνουν για σπίτι σε απομακρυσμένα χωριά ή και σε άλλες πόλεις. Τα επιτόκια επίσης, αν καταφέρεις να περάσεις στο δεύτερο στάδιο έγκρισης δανείου, να είναι σε επίπεδα που δεν βγαίνει ο μήνας. Να βλέπουν τη τιμή του ηλεκτρισμού να είναι απαγορευτική, να μην έχουμε εναλλακτική επιλογή για μετακινήσεις παρά μόνο το αυτοκίνητο, με τη τιμή των καυσίμων να είναι σταθερά ανεβασμένη. Οι τιμές των προϊόντων να μην αφήνουν άλλη επιλογή παρά μόνο τα ταπεράκια από το πατρικό, ιδιαίτερα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο κάθε μήνα.
Σήμερα η χώρα είναι μπροστά σε μερικά αδιέξοδα. Τα δύο επηρεάζουν άμεσα την αγοραστική δύναμη και την ποιότητα ζωής. Το στεγαστικό και το ενεργειακό. Μπορεί ο τομέας των κατασκευών να πηγαίνει καλά, πολύ καλά κατά περιόδους, αλλά κοιτάξαμε ποιοι είναι οι πελάτες τους; Ποιοι είναι οι αγοραστές των ακινήτων; Ποιοι ενοικιάζουν τα διαμερίσματα; Οι νέοι άνθρωποι αυτού του τόπου σπανίζουν σε αυτή τη αγορά. Δυστυχώς κτίζουμε όλη την επικράτεια της χώρας, της μισής ελεύθερης χώρας μας – και αυτό έχει τη σημασία του, μα γκρεμίζουμε τα όνειρα των παιδιών μας. Αγοράζουν επενδυτές, Κύπριοι μα κυρίως μη κύριοι, συνήθως για επένδυση. Νοικιάζουν σε φοιτητές, σε πολίτες από τρίτες χώρες. Προφανώς η ζήτηση είναι μεγάλη, και δεν θα αλλάξουμε τους κανόνες της αγοράς. Δεν μπορούμε όμως να βλέπουμε μόνο αριθμούς, να λέμε πως η οικονομία πάει καλά, ή πως η οικονομία πετά, και να μη βλέπουμε τους συνανθρώπους μας, τους υπαλλήλους μας, τους συγγενείς μας. Να μην αναγνωρίζουμε καν το πρόβλημα.
Στην ενέργεια, που και πάλι επηρεάζει καταλυτικά την αγοραστική μας δύναμη, τα φωτοβολταϊκά για όλους θα είναι δώρον άδωρον χωρίς σύστημα αποθήκευσης και χωρίς αναβάθμιση του δικτύου. Θα πετάμε ενέργεια, θα μείνει το κόστος εγκατάστασης των φωτοβολταϊκών χωρίς απόσβεση και οι λογαριασμοί στα ύψη. Δυστυχώς αποτύχαμε. Επικεντρώθηκε η πολιτική στα φωτοβολταϊκά πάρκα, με συμφωνίες που όποτε έχουμε αύξηση στην τιμή του ηλεκτρισμού οι παραγωγοί εισπράττουν περισσότερα, με άδειες για παραγωγή πολλαπλάσιας ενέργειας από τις ανάγκες της Κύπρου, χωρίς να προνοήσουμε για το τι θα την κάνουμε την επιπλέον παραγωγή. Χωρίς να αποφασίσουμε καλά-καλά για το μείγμα ενέργειας που θέλουμε να έχουμε. Αποσπασματικά σχεδιάζουμε για το μέγιστο, στοιχίζει στους πολίτες το μέγιστο, και όταν έρθει η ώρα της εφαρμογής παίρνουμε ως αποτέλεσμα τα ελάχιστα πληρώνοντας ακόμα περισσότερα.
Χρειάζεται να κοιτάξουμε γύρω μας. Να δούμε τους φίλους μας που κάθε 20 του μήνα ζορίζονται. Που αδυνατούν να ανοίξουν τα φτερά τους και να βγουν μαζί με το ταίρι τους από τα παιδικά τους τα δωμάτια, που παίρνουν ακόμα χαρτζιλίκι από τους γονείς για να τα φέρουν βόλτα, που περνούν από την κουζίνα του πατρικού για να πάρουν μαζί τους το μεσημεριανό τους. Η δωρεάν ελπίδα πέθανε. Όλοι, μα ειδικά οι νέοι, τη μετρούν με την ποιότητα ζωή τους. Η ποιότητα ζωής πάει πακέτο με την αγοραστική δύναμη. Και σήμερα, ολοένα και λιγότεροι ελπίζουν, ολοένα και λιγότεροι πιστεύουν. Δυστυχώς.
*Βουλευτής Λευκωσίας ΔΗΣΥ | Πρόεδρος Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών | dmdemetriou.com