Kathimerini.gr
Αλεξία Καλαϊτζή
Ο Γιάννης Μπουτάρης άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στη Θεσσαλονίκη, που αγάπησε με πάθος. Προσωπικότητα πολυσχιδής και εκρηκτική, άλλαξε τη φυσιογνωμία της πόλης κατα τις δύο θητείες που υπηρέτησε ως δήμαρχος.
Οσοι συνεργάστηκαν μαζί του τα χρόνια αυτά περιγράφουν έναν χαρισματικό άνθρωπο, που δεν κλεινόταν ποτέ πίσω από τους τοίχους του γραφείου του. Περπατούσε πάντα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, ήθελε να μιλάει με όλους και να ακούει τα προβλήματα του απλού κόσμου. Ανήσυχο πνεύμα γεννούσε συνεχώς ιδέες, πολλές εκ των οποίων υλοποίησε συνεισφέροντας στην εξωστρέφεια της Θεσσαλονίκης, ενδυναμώνοντας την επιχειρηματικότητά της, εξωραΐζοντας τον δημόσιο χώρο και βοηθώντας τους ευάλωτους.
Τέσσερις συνεργάτες του μιλούν στην «Κ» για τον κυρ-Γιάννη που γνώρισαν και περιγράφουν τα στιγμιότυπα που έζησαν μαζί του.
«Ηταν ο πιο γλυκός άνθρωπος του κόσμου»
O Κοσμάς Φουντουκίδης, οδηγός του Γιάννη Μπουτάρη τα τελευταία 17 χρόνια
Ο Κοσμάς Φουντουκίδης ήταν ο οδηγός του Γιάννη Μπουτάρη και η «σκιά» του τα τελευταία 17 χρόνια. Οπως λέει ο ίδιος χαριτολογώντας, τον «κληρονόμησε» από τη μητέρα του, για την οποία επίσης εργαζόταν ως οδηγός. Μαζί περνούσαν τουλάχιστον 10 ώρες την ημέρα. «Ηταν ο πιο γλυκός και καλός άνθρωπος του κόσμου», δήλωσε στην «Κ» ο κ. Φουντουκίδης περιγράφοντας τον κυρ Γιάννη.
«Κοσμά! Καφέ, τσιγάρα και εφημερίδα». Ετσι ξεκινούσε η ημέρα για τον πρώην δήμαρχο. Οπως σημείωσε ο οδηγός του, του υπενθύμιζε πάντα τα ραντεβού του προσπαθώντας να μειώσει την αργοπορία που σχεδόν πάντα υπήρχε. «Κυρ-Γιάννη μας περιμένουν», του έλεγε. «Ασε να περιμένουν», του απαντούσε εκείνος πειράζοντάς τον.
Οπως είπε, η αγάπη του για την πόλη ήταν μεγάλη: «Η Θεσσαλονίκη ήταν η ζωή του, το όνειρό του. Για τη Θεσσαλονίκη πολέμησε πολύ. Το έργο του φαινόταν, φαίνεται και θα φαίνεται».
«Για να βρει λύση θα συνεργαζόταν ακόμα και με τον διάβολο»
Η Ζώγια Κουταλιανού (δεξιά), σύμβουλος επικοινωνίας στην ομάδα του Γιάννη Μπουτάρη και στις δύο θητείες του ως δημάρχου Θεσσαλονίκης
«Ηταν φοβερό πώς το μυαλό του γεννούσε οράματα και ιδέες, γεννούσε φρέσκα πράγματα». Η Ζώγια Κουταλιανού ήταν η σύμβουλος επικοινωνίας στην ομάδα του Γιάννη Μπουτάρη και στις δύο θητείες του στο δημαρχείο Θεσσαλονίκης και μέλος της «Πρωτοβουλίας», της αυτοδιοικητικής παράταξης της οποίας ηγήθηκε από την ίδρυσή της. «Αυτό που με εντυπωσίασε στην πρώτη συνάντηση με τον Γιάννη ήταν πως άκουγα έναν άνθρωπο να διατυπώνει φωναχτά τις μύχιες σκέψεις μου για τη Θεσσαλονίκη και το σκοτάδι που υπήρχε τότε» λέει στην «Κ».
Περιγράφει αυτήν την περίοδο της ζωής της ως μια από τις πιο τρελές και ενδιαφέρουσες. «Ο Γιάννης Μπουτάρης ήταν αεικίνητος και στο μυαλό και στις δραστηριότητές του». Το πρόγραμμά του, όπως λέει, αναδιαμορφωνόταν ήδη από τη στιγμή που φτιαχνόταν. «Το είχε εκτυπωμένο σε χαρτιά και πάνω εκεί έσβηνε και έγραφε και του άλλαζε τα φώτα». Από τη στιγμή που θα έμπαινε στο δημαρχείο, ανακαλεί, θα έκανε περίπου μία ώρα να φτάσει στο γραφείο του. «Περνούσε από όλα τα γραφεία. Με όλους κάτι έλεγε. Δεν ήταν ένας δήμαρχος κλεισμένος στο γραφείο του». Αυτό είχε ως αποτέλεσμα βεβαίως να αργεί σταθερά σε όλα τα ραντεβού του. Η ευγένεια και η γοητεία του ωστόσο έκαναν, με ελάχιστες εξαιρέσεις, όλους να τον περιμένουν και να τον συγχωρούν.
Τα χρόνια αυτά ήταν αμέτρητα τα ΜΜΕ από όλο τον κόσμο που είχαν ζητήσει συνέντευξή του. «Ηρθαν δημοσιογράφοι από Αυστραλία, Αμερική, από απίθανες χώρες. Ερχονταν και τον ψάχνανε. Και αυτός ήταν προσηνής πάντα. Εδινε συνεντεύξεις». Σπάνια βεβαίως ο ίδιος θα έμενε στις συνεντεύξεις ή στις δηλώσεις του σε αυτά που τον συμβούλευε η ομάδα του. «Πάντα ετοιμάζαμε δηλώσεις. Σχεδόν εννέα στις 10 φορές δεν θα έλεγε αυτό που του είχαμε ετοιμάσει. Εκανε τα δικά του».
Οπως περιέγραψε η εμπειρία της δίπλα στον Γιάννη Μπουτάρη ήταν ένα μεγάλο σχολείο καθώς συνεργάστηκε με έναν άνθρωπο που προσπαθούσε να βρει λύσεις στα προβλήματα και όχι απλά να τα επισημάνει. Χαρακτηριστικά τον θυμάται να λέει πως για να βρει λύση θα συνεργαζόταν ακόμα και με τον διάβολο. «Ηταν το αντίθετο του γκρινιάρη, και ήταν ακομπλεξάριστος. Μπήκε στο ψηφοδέλτιο του Σπύρου Πέγκα ως κοινός υποψήφιος και φυσικά εξελέγη. Βγήκε δημοτικός σύμβουλος, και πήγαινε στο Δημοτικό Συμβούλιο με την ιδιότητα αυτή. Δεν νομίζω ότι έχει ξαναγίνει αυτό το πράγμα».
«Ξαφνικά άνοιξε την κονσέρβα με τα σκουλήκια»
H Ελένη Χοντολίδου, οικογενειακή φίλη του Γιάννη Μπουτάρη και μέλος της «Πρωτοβουλίας»
Η Ελένη Χοντολίδου γνώρισε τον Γιάννη Μπουτάρη όταν ήταν μόλις 19 ετών. «Ημουν στην ΚΝΕ και ήθελα να κάνω έναν παιδότοπο. Ημουν σε μία ομάδα νέων παιδιών στο Κόκκινο Μπαλόνι, οπότε μου συνέστησαν να μιλήσω στην Αθήνα Μπουτάρη, τη σύζυγό του. Με το θράσος της ηλικίας την καλώ. Γνωριστήκαμε, βγάζαμε βόλτα και το μικρό της παιδάκι, τον Μιχάλη, που δεν είναι πια μικρός. Γυρνούσε ο δόλιος ο Μπουτάρης κουρασμένος από τη δουλειά και έβρισκε εμένα την αντιπαθητική στο σπίτι του. Ανοιγε την εφημερίδα έτσι, ξέρετε αγενώς, και μου έκανε νόημα η Αθηνά να φύγω».
Ετσι ξεκίνησε η σχέση τους που εξελίχθηκε σε μια βαθιά σχέση ζωής, καθώς από τότε μέχρι σήμερα, τα 67 της χρόνια, η κ. Χοντολίδου ήταν δίπλα στον πρώην δήμαρχο. Τον περιγράφει ως έναν πανέξυπνο, χαρισματικό άνθρωπο με πολύ χιούμορ, που στήριξε κάθε τομέα που τον ενδιέφερε: την τέχνη, τον αθλητισμό, την οινοποιία, το περιβάλλον, τον άνθρωπο.
Η ίδια ήταν η πρώτη εργαζόμενη και η «νονά» του Αρκτούρου. Θυμάται ότι ήταν ο γιος του ο Μιχάλης που του είχε προτείνει «μπαμπά, να κάνουμε κάτι για την αρκούδα». Παρότι δεν τον στήριξε όταν κατέβηκε με τον Σαχίνη, τον στήριξε ως υποψήφια στην «Πρωτοβουλία» στην κοινότητα στην οποία ανήκε.
Η κ. Χοντολίδου θυμάται ακόμα ένα περιστατικό από την περιοδεία του στη δεύτερη κοινότητα της πόλης στην οποία δεν ήταν τόσο γνωστός. «Θυμάμαι βγαίνει από τα καστρόπληκτα (σσ. τα προσφυγικά σπίτια που είναι χτισμένα πάνω στα βυζαντινά τείχη) ένας εύσωμος κύριος με μία φανέλα και με μπομπάτες παντόφλες και αναφωνεί “Γιάννη μου” και τον προσφωνεί και ο Μπουτάρης με το όνομά του. Και λέμε τότε μεταξύ μας ότι αυτό δεν μπορεί κανείς άλλος να το κάνει. Ο Μπουτάρης ήξερε να είναι λαϊκός με τους λαϊκούς και αριστοκράτης με τα ωραία του τα κουστούμια εκεί που έπρεπε. Πήγε στη Νέα Υόρκη και σηκώθηκαν 2.000 Εβραίοι όρθιοι και τον χειροκρότησαν στο τέλος της ομιλίας του. Και έχουμε και την εικόνα που διάφορες γιαγιάδες τον χαϊδεύουν στον δρόμο της πόλης γιατί έσωσε το παιδί τους μιλώντας ανοιχτά για τον αλκοολισμό».
Η Ελένη Χοντολίδου ανέλαβε την οργάνωση της πρώτης Πορείας Μνήμης που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη για τον πρώτο συρμό που είχε φύγει από τη Θεσσαλονίκη με προορισμό το Αουσβιτς. Ηταν μια ιδέα που, όπως είπε, είχε ενθουσιάσει τότε τον Γιάννη Μπουτάρη. Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά, ήθελε να τελειώσει αυτή η σιωπή που επικρατούσε στη Θεσσαλονίκη για τους χιλιάδες δολοφονηθέντες Εβραίους και τους ελάχιστους που επέστρεψαν αποδεκατισμένοι «και σιωπηλά διεκδίκησαν με ταπεινό τρόπο ό,τι μπορούσαν». «Ο Μπουτάρης ξαφνικά άνοιξε την κονσέρβα με τα σκουλήκια».
Για τη σχέση του με τη σύζυγό του, αναφέρει ότι ήταν ένα αρμονικό και αγαπημένο ζευγάρι. «Οταν τους έβλεπες να χορεύουν μαζί ήταν εκπληκτικοί. Και όταν ο Γιάννης ήταν στην Αθήνα και εγώ ήμουν στο σπίτι της Αθήνας, τηλεφωνούσε πέντε φορές. “Τι κάνεις Αθηνούλα μου;” “Γιάννη είμαι με την Ελένη”. “Και τι κάνετε;” “Μιλάμε!” “Αντε ωραία”. Ξανά μετά από μία ώρα. Ηταν μαζί από τα 16 τους χρόνια. Στάθηκε μπροστά της, ήταν μια καλλονή η Αθηνά, και της είπε ότι εγώ μια μέρα θα σε παντρευτώ». Η σύζυγός του πίστευε από την πρώτη υποψηφιότητά του ότι θα έβγαινε δήμαρχος, σημείωσε η κ. Χοντολίδου. Δυστυχώς, η ίδια δεν έζησε να τον δει δήμαρχο καθώς πέθανε πριν από τις εκλογές του 2010.
«Σοκαρίστηκε. Ομως δεν φοβήθηκε, πείσμωσε»
Η Καλυψώ Γούλα, πρώην αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής, ήταν μαζί με τον Γιάννη Μπουτάρη όταν δέχθηκε επίθεση τον Μάιο του 2018. [Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ]
Η Καλυψώ Γούλα, δικηγόρος στο επάγγελμα, γνώρισε από κοντά τον Γιάννη Μπουτάρη όταν εντάχθηκε στο ψηφοδέλτιο της «Πρωτοβουλίας». Συνεργάστηκε πολύ στενά μαζί του, αρχικά ως αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής και έπειτα ως πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου. Ηταν η γυναίκα που στάθηκε δίπλα του όταν ως δήμαρχος είχε δεχθεί επίθεση το 2018 κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων για τη Γενοκτονία των Ποντίων.
Η κ. Γούλα θυμάται από τον ίδιο την ορμή, τη ζωντάνια αλλά και αυτήν την αύρα του που κατάφερνε «να μαγεύει όλους». Αυτό που η ίδια εκτιμούσε ιδιαίτερα ήταν πως ο Γιάννης Μπουτάρης άφηνε χώρο στους συνεργάτες του. «Μας άφηνε χώρο να αναπτύξουμε πρωτοβουλίες. Βεβαίως, μέσα σε μία θεματική τα παρακολουθούσε όλα ούτως ή άλλως, αλλά όχι με μία λογική να νιώθεις ότι σε ενοχλεί. Απλά το αντιλαμβανόσουν. Διάβαζε τα πάντα από εφημερίδες, έπαιρνε την πληροφορία από παντού. Οταν έβλεπε οτιδήποτε που του άρεσε και ήθελε να το μοιραστεί, μου το έστελνε ή μου έλεγε “Καλυψώ, δες αυτό”». Μαζί με την κ. Γούλα, ανάμεσα σε άλλα η δημαρχία υλοποίησε προγράμματα για τους αστέγους αλλά και τη φιλοξενία των προσφύγων.
Η Καλυψώ Γούλα θυμάται ακόμα λεπτό προς λεπτό την επίθεση που δέχθηκε ο δήμαρχος από ακροδεξιά στοιχεία τον Μάιο του 2018. «Ηταν ένα σοκ» λέει ομολογώντας ότι η ίδια δεν περίμενε ποτέ να συμβεί κάτι τέτοιο. Οπως θυμάται, η επίθεση εξελίχθηκε πολύ γρήγορα.
Παρότι, όπως περιέγραψε, ο Γιάννης Μπουτάρης σοκαρίστηκε, δεν φοβήθηκε. Το αντίθετο, η επίθεση τον πείσμωσε. «Ηταν ένας άνθρωπος που σε καμία περίπτωση δεν φοβόταν. Δεν φοβόταν να τσαλακωθεί, να βγάλει προς τα έξω την ιστορία του αλκοολισμού για να βοηθήσει άλλους, δεν φοβόταν να εκτεθεί. Αρα δεν θα φοβόταν ποτέ από αυτό το περιστατικό. Αν τον τσίγκλιζες είχε το αντίθετο αποτέλεσμα. Του άρεσε να είναι και προβοκάτορας».
