Του Βασίλη Νέδου
Στην ανάγκη να παραμείνουν ανοικτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας ώστε να αποφευχθεί η ένταση, ακόμα και σε περιόδους με σημαντικές δυσκολίες όπως η τρέχουσα, συμφώνησαν οι υπουργοί Εθνικής Αμυνας Ελλάδας και Τουρκίας Ευάγγελος Αποστολάκης και Χουλουσί Ακάρ, στο περιθώριο της υπουργικής συνόδου του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες.
Η περίπου ημίωρη συζήτηση των δύο ανδρών πραγματοποιήθηκε λίγο αφότου ο κ. Ακάρ είχε μια συνάντηση δύο ωρών με τον γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, καθώς η Τουρκία, λόγω της διαμάχης με τις ΗΠΑ για τους S-400, αποτελεί από τα βασικά αντικείμενα συζήτησης της υπουργικής συνόδου που ξεκίνησε και θα ολοκληρωθεί σήμερα. Ο κ. Ακάρ συναντήθηκε και με τον Aμερικανό ομόλογό του για το ίδιο θέμα. Επίσης ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επανήλθε στην κατάσταση της Ανατολικής Μεσογείου, τονίζοντας ότι η στάση που τηρεί η χώρα του κινείται στην κατεύθυνση της αμοιβαία επωφελούς διευθέτησης των ζητημάτων που υπάρχουν (win-win). «Ολοι όσοι ζουν στο νησί της Κύπρου έχουν δικαιώματα στη θάλασσα. Δεν συμφωνούμε αν λέτε “θα τα θέσουμε όλα υπό τον έλεγχο της νότιας Κύπρου (σ.σ.: έτσι αποκαλούν οι Τούρκοι την Κυπριακή Δημοκρατία)”», είπε, επίσης, ο κ. Ερντογάν.
Νωρίτερα, ο κ. Αποστολάκης μετέφερε στον κ. Ακάρ τις ελληνικές θέσεις, επαναλαμβάνοντας ότι η Ελλάδα θα αντιδράσει αν έλθει σε δύσκολη θέση από τις τουρκικές πρωτοβουλίες στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο. Σύμφωνα με πληροφορίες, εξήγησε στον κ. Ακάρ ότι η τουρκική δραστηριότητα στην κυπριακή ΑΟΖ δεν βοηθάει στη μείωση της έντασης. Ο κ. Ακάρ, όπως ήταν αναμενόμενο, παρότι συμφώνησε για την αξία της ύπαρξης διαύλου επικοινωνίας, άφησε να εννοηθεί ότι η Τουρκία θα συνεχίσει κανονικά τον σχεδιασμό της στην Ανατολική Μεσόγειο. «Συζητήσαμε διάφορα θέματα όπως κάνουμε συχνότατα, καθώς είναι γνωστό ότι έχουμε ένα ανοικτό κανάλι επικοινωνίας», δήλωσε ο κ. Αποστολάκης μετά τη συνάντησή του με τον κ. Ακάρ. Και πρόσθεσε: «Του έθεσα βέβαια τις απόψεις μας, όπως και εκείνος τις δικές τους. Του εξέφρασα τις αντιρρήσεις μας για τις κινήσεις τους στο Αιγαίο και στην ΑΟΖ της Κύπρου.
Επανέλαβα ότι εμείς επιζητούμε την ειρήνη και την ασφάλεια, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να υποχωρήσουμε από την υπεράσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Θέλουμε την αποφυγή έντασης. Αυτόν τον σκοπό έχουν εξάλλου οι συζητήσεις μεταξύ των τεχνικών ομάδων γύρω από δράσεις για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ)». Ο κ. Αποστολάκης υπογράμμισε ότι οι δύο ομάδες που συζήτησαν τα ΜΟΕ κατέληξαν σε μια σειρά δράσεων για το 2019 και το 2020, στο πλαίσιο των ήδη συμφωνηθέντων ΜΟΕ. «Εξήγησα στον ομόλογό μου ότι η συμφωνία αυτή είναι δουλειά της καινούργιας κυβέρνησης που θα προκύψει μετά τις εκλογές, καθώς εγώ τώρα δεν μπορώ να δεσμευθώ.
Πιστεύω όμως ότι με τον κύριο Ακάρ έχουμε θέσει ένα καλό πλαίσιο πάνω στο οποίο μπορεί να οικοδομηθεί περισσότερο το αίσθημα της ασφάλειας. Δεν έχουμε λύσει κάποιο πρόβλημα βέβαια, αλλά είναι ένα πολύ καλό υπόστρωμα για να χτίσουμε μια σχέση στην οποία δεν θα προκύπτουν αδικαιολόγητες εντάσεις», κατέληξε ο κ. Αποστολάκης. Σύμφωνα με το πρακτορείο Αναντολού, δηλώσεις έκανε και ο κ. Ακάρ, ο οποίος επισήμανε ότι η Αγκυρα «δεν θα συμβιβαστεί ως προς τα εθνικά συμφέροντά της» ενώ υπογράμμισε τη σημασία «να αποφεύγονται προκλητικές συμπεριφορές στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο».
Εν τω μεταξύ, χθες, στην Αθήνα συνεδρίασε χθες το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΣΕΠ) υπό την προεδρία του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Κατρούγκαλου, όπου και συζητήθηκε η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Σύμφωνα με το σχετικό ανακοινωθέν του υπουργείου Εξωτερικών, ο κ. Κατρούγκαλος αναφέρθηκε διεξοδικά στις ενέργειες της ελληνικής διπλωματίας τους τελευταίους μήνες, βάσει των οποίων η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο ήταν εφικτό να συμπεριληφθεί στην ατζέντα των αμερικανοτουρκικών σχέσεων αλλά και να ληφθεί η πρόσφατη απόφαση της Ε.Ε. για μέτρα έναντι της Τουρκίας.
Στη διάρκεια της συνεδρίασης, ο κ. Κατρούγκαλος διαπληκτίστηκε με τον Ανδρέα Λοβέρδο (ο νέος υπεύθυνος Εξωτερικών Πέτρος Ευθυμίου έφυγε από το υπουργείο Εξωτερικών πριν ξεκινήσουν οι συζητήσεις), ο οποίος κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «πιάστηκε αδιάβαστη» αν και ανέμενε ότι οι Τούρκοι θα κάνουν γεωτρήσεις, αλλά και για διοργάνωση ενός θεατρικού ΕΣΕΠ, παρόμοιου με το «θεατρικό ΚΥΣΕΑ» που έγινε πριν από 10 ημέρες, όπως είπε ο κ. Λοβέρδος. «Η ανευθυνότητα έχει κι αυτή ένα όριο. Επιτέλους, φτάνει πια η προσπάθεια εξυπηρέτησης του μικροκομματικού συμφέροντος εις βάρος των συμφερόντων της χώρας», δήλωσε μετά το ΕΣΕΠ ο κ. Λοβέρδος. «Οι δηλώσεις του εκπροσώπου του ΚΙΝΑΛ στο ΕΣΕΠ κ. Ανδρέα Λοβέρδου αποτελούν θλιβερή παραφωνία ενός ΕΣΕΠ στο οποίο όλες οι άλλες πολιτικές δυνάμεις επεδίωξαν τη συζήτηση του πολύ σοβαρού θέματος της τουρκικής παραβατικότητας στο χώρο της κυπριακής ΑΟΖ με όρους εθνικής ευθύνης και συναντίληψης», απάντησε ο κ. Κατρούγκαλος.