Του Παύλου Νεοφύτου
«Κάποιοι παράγοντες ισχυροί που έχουν σχέση με τηλεοπτικές πλατφόρμες, θέλουν να καθορίζουν ποιοι αθλητικογράφοι θα συμμετέχουν σε αυτές. Και ο φόβος των αθλητικογράφων στην Ένωση Αθλητικογράφων Κύπτου (ΕΑΚ) είναι η εκπαραθύρωση αθλητικογράφων από τις πλατφόρμες».
Αυτό είπε την Τετάρτη στη Βουλή το μέλος της κριτικής επιτροπής της ΕΑΚ και παλαίμαχος αθλητικογράφος, Πέτρος Χατζηχριστοδούλου, για να εκφράσει λύπη που δεν το λέει αυτό ξεκάθαρα το κεντρικό συμβούλιο της ΕΑΚ.
Σε αυτή την τοποθέτηση στάθηκαν τα μέλη της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής, για να την αναγάγουν σε ουσία και αφετηρία της συζήτησης γύρω από τους λόγους που οδήγησαν την ΕΑΚ στην απόφασή της να μην προχωρήσει στη βράβευση των δημοσιογράφων Φάνη Μακρίδη και Μιχάλη Παπαγεωργίου μετά από παρέμβαση της ΚΟΠ, τινίζοντας επανειλημμένα την αυξημένη στις μέρες μας σχέση εξάρτησης των αθλητικογράφων από οργανισμούς όπως η ΚΟΠ, λόγω των τηλεοπτικών περιγραφών αθλητικών αγώνων.
Το θέμα που κατατέθηκε στην Επιτροπή ήταν «η ακύρωση δύο βραβεύσεων δημοσιογράφων από την Ένωση Αθλητικογράφων Κύπρου». Στη δική μου αντίληψη είναι «ακύρωση» βραβείων και όχι «αναστολή» σχολίασε για το λεκτικό στην αιτιολόγηση της ΕΑΚ, ο πρόεδρος της Επιτροπής Δημήτρης Δημητρίου. «Τίθενται ζητήματα έλλειψης ελευθεροτυπίας, ελευθεροφωνίας, παρέμβασης από αθλητικούς παράγοντες προς την ΕΑΚ. Θέτω και ένα ζήτημα κατά πόσο απειλούνται οι αθλητικογράφοι επαγγελματικά. Αυτή η Επιτροπή είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη σε θέματα ελευθερίας του Τύπου και διασφάλισης της δημοσιογραφικής δεοντολογίας, άλλωστε είναι ένα κεφάλαιο στις εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου κάθε χρόνο», τόνισε.
«Θέλουν να καθορίζουν ποιοι αθλητικογράφοι θα συμμετέχουν»
Στην τοποθέτησή τους τα μέλη της κριτικής επιτροπής της ΕΑΚ, Ντίνος Φοινικαρίδης και Πέτρος Χατζηχριστοδούλου έκαναν λόγο για παρέμβαση της ΚΟΠ. Σύμφωνα με τον κ. Φοινικαρίδη, αυτός είναι ο λόγος που παραιτήθηκε από την Επιτροπή. Ο κ. Χατζηχριστοδούλου, ο οποίος επίσης αρνήθηκε να λάβει το βραβείο της ΕΑΚ, είπε ότι θα έπρεπε το Συμβούλιο της ΕΑΚ να είχε αντισταθεί στον εκβιασμό. Θέλοντας να εξηγήσει, είπε ότι κάποιοι παράγοντες ισχυροί που έχουν σχέση με τηλεοπτικές πλατφόρμες, θέλουν να καθορίζουν ποιοι αθλητικογράφοι θα συμμετέχουν σε αυτές. Και ο φόβος των αθλητικογράφων στην ΕΑΚ είναι η εκπαραθύρωση αθλητικογράφων από τις πλατφόρμες, τόνισε, για να εκφράσει λύπη που δεν το είπε αυτό ξεκάθαρα το Συμβούλιο της ΕΑΚ.
Ένα άλλο μέλος της κριτικής επιτροπής, ο Μιχάλης Παπαδάκης, έθεσε το ερώτημα γιατί πέτυχαν αυτές οι παρεμβάσεις. «Γιατί η εξάρτηση μελών της ΕΑΚ σήμερα είναι μεγαλύτερη συγκριτικά με το παρελθόν», απάντησε ο ίδιος.
Κληθείς από τον πρόεδρο της Επιτροπής, Δημήτρη Δημητρίου, να εξηγήσει γιατί σήμερα είναι μεγαλύτερη αυτή η εξάρτηση, ο κ. Παπαδάκης είπε ότι το επάγγελμα του αθλητικού συντάκτη είναι υποαμειβόμενο, οδηγώντας τους να εργοδοτούνται υπό το καθεστώς συνεργασίας από οργανισμούς, όπως η ΚΟΠ, για τηλεοπτικές μεταδόσεις. Τότε, τόνισε, ο αθλητικογράφος ασφαλώς θα σκεφτεί δύο και τρεις φορές τι θα γράψει στο δημοσιογραφικό μέσο, όπως μία εφημερίδα, που εργάζεται. «Θεωρω ότι αυτή είναι η ουσία της σημερινής συνεδρίασης», τόνισε ο κ. Δημητρίου, εκφράζοντας την πρόθεση της Επιτροπής να συμβάλει στην επίλυσή του.
Η αφετηρία της συζήτησης
Σύμφωνα με τον βουλευτή του ΑΚΕΛ, Ανδρέα Πασιουρτίδη, «δεν είπε κανείς ότι η ΕΑΚ προσπαθεί να φιμώσει τους αθλητικογράφους, εκείνο που λέμε είναι ότι άλλοι προσπαθούν να φιμώσουν την ΕΑΚ και τους αθλητικογράφους μέσω των παρεμβάσεών τους. Εμείς δε θεωρούμε ότι η ΕΑΚ επί σκοπού θέλει να φιμώσει τους αθλητικογράφους – μέλη της. Εμείς θεωρούμε ότι άλλοι προσπαθούν άμεσα ή έμμεσα να ελέγξουν τι γράφετε για τους ίδιους και αυτό είναι καταφανέστατο πλέον. Οι σχέσεις εξάρτησης είναι εκείνες, οι οποίες είναι η αφετηρία του θέματος που συζητούμε σήμερα. Και είναι πολύ ξεκάθαρο για εμάς, ότι ο εργοδοτούμενος δεν μπορεί να ελέγξει τον εργοδότη του. Εδώ πρέπει να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε».
Σε ερώτηση του αθλητικογράφου, μέλους του ΔΣ της ΕΑΚ, Μάριου Χατζηστυλλή, εάν οι βουλευτές της Επιτροπής Θεσμών αντιλαμβάνονται τις δυσκολίες που υπάρχουν στο επάγγελμα των αθλητικογράφων, ο κ. Πασιουρτίδης σχολίασε:
«Ναι όμως αυτό που λέμε σήμερα, είναι αυτό που ανέδειξε η έρευνα του Φάνη Μακρίδη. Το πώς ελέγχεται ένα προϊόν με πολλά εκατομμύρια έσοδα και μέσω αυτού του ελέγχου ελέγχονται και όσοι ζουν από αυτό. Αυτό είναι η ουσία της συζήτησης».
ΕΑΚ: Δεν απειλήθηκαν αθλητικογράφοι
Στην τοποθέτησή του ο Ηρόδοτος Μιλτιάδους, πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΑΚ, είπε ότι δε φίμωσε κανέναν η ΕΑΚ, θέλοντας να απαντήσει, όπως είπε, σε αναφορές των προηγούμενων ημερών. Ανάφερε ότι έλαβαν επιστολή της ΚΟΠ, ημερομηνίας 22 Οκτωβρίου, όπου εκφραζόνταν προβληματισμοί και ανησυχίες για τη βράβευση του Φάνη Μακρίδη. Για τη δεύτερη βράβευση, αυτή του Μιχάλη Παπαγεωργίου, είπε ότι δεν υπήρξε εξωτερική επικοινωνία, αλλά αποφασίστηκε αναστολή μετά από εισήγηση του μέλους του ΔΣ της ΕΑΚ, Μάριου Χατζηστυλλή, να ζητηθεί πρώτα νομική γνωμάτευση. «Δεν ακυρώθηκαν τα δύο θέματα, απλά ακολουθήσαμε τη γνωμάτευση του νομικού μας σύμβουλου», είπε.
Ευθέως έθεσε το ερώτημα στον κ. Ηροδότου ο πρόεδρος της Επιτροπής, Δημήτρης Δημητρίου, αν απειλήθηκε η απασχόληση συναδέρφων του, αθλητικογράφων, ώστε η ΕΑΚ να αποφασίσει να μην κάνει τις δύο βραβεύσεις. «Για το συγκεκριμένο ζήτημα δεν έχει έρθει στην αντίληψή μου θέμα απειλής ατόμων», απάντησε ο κ. Ηροδότου.
Δε σχολιάζει η ΚΟΠ – Η απόφαση για την επιστολή προς την ΕΑΚ
Ο εκ των αντιπροέδρων της ΚΟΠ, Θεόδωρος Θεοδούλου, εξέφρασε τη θέση της Ομοσπονδίας να μην κάνει σχολιασμό μέχρι να βγει το πόρισμα της ποινικής έρευνας κατά του κ. Κούμα. «Μπήκαμε στη διαδικασία να συζητήσουμε κάτι, για το οποίο δεν μπορεί να γίνει τοποθέτηση σήμερα», είπε. Σε ερώτημα βουλευτή είπε ότι η ΚΟΠ δεν παραδέχεται ότι έκανε παρέμβαση στα βραβεία, προσθέτοντας ότι μέχρι να βγει το πόρισμα η Ομοσπονδία δεν επιθυμεί να σχολιάζει.
Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα, ο κ. Θεοδούλου είπε ότι για την επιστολή της ΚΟΠ προς το διοικητικό συμβούλιο της ΕΑΚ δεν είχε γνώση το διοικητικό συμβούλιο της ΚΟΠ. Επίσης είπε ότι την απόφαση της αποστολής της δεν την έλαβε ο πρόεδρος της ΚΟΠ, Γιώργος Κούμας, αλλά ο γενικός διευθυντής της ΚΟΠ, Ανθο΄ύλης Μυλωνάς, ο οποίος βρισκόταν επίσης στη συνεδρίαση, αλλά ήταν φειδωλός στις απαντήσεις του.
Παπαγεωργίου: Ένιωσα προσβολή για το άτομό μου
Καλεσμένοι στη συνεδρίαση ήταν και οι δύο δημοσιογράφοι των οποίων οι βραβεύσεις αναστάλθηκαν, οι Φάνης Μακρίδης και Μιχάλης Παπαγεωργίου. Σύμφωνα με τον κ. Δημητρίου, αυτές τις μέρες η δημοσια συζήτηση επικεντρώθηκε κυρίως στην περίπτωση του Φάνη Μακρίδη και, όπως τόνισε, φαίνεται να υπάρχει παρέμβαση. «Στη δική μου αντίληψη η άλλη παρέμβαση, για το άρθρο του κ. Παπαγεωργίου είναι ίσως πιο σοβαρή, γιατί αφορά άρθρο γνώμης», πρόσθεσε.
Παίρνοντας τον λόγο ο Μιχάλης Παπαγεωργίου είπε ότι ένιωσε προσβολή για το άτομό του.
Μακρίδης: Το πιο τραγικό είναι ότι η ηγεσία της ΕΑΚ συμμορφώνεται με την ΚΟΠ
Υπενθυμίζεται ότι λίγα εικοσιτετράωρα πριν την απονομή που έλαβε χώρα στις 11 Νοεμβρόυ, ανακοινώθηκε στον Φάνη Μακρίδη ότι η βράβευσή του αναστέλλεται μετά από επιστολή της ΚΟΠ και γνωμάτευση των νομικών συμβούλων της ΕΑΚ, γιατί θεωρήθηκε ότι από τη βραβευθείσα αρθρογραφία προέκυψε ποινική έρευνα κατά του κ. Κούμα που βρίσκεται σε εξέλιξη και συνεπώς «η επιβράβευση και/η βράβευση του περιεχομένου μιας έρευνας είναι άκαιρη και/ή προτρέχουσα της ποινικής έρευνας», όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της ΕΑΚ.
Ο πρόεδρος της ΚΟΠ, Γιώργος Κούμας, ήταν το αντικείμενο της έρευνας του δημοσιογράφου. Ο κ. Μακρίδης επελέγη να βραβευθεί από 12μελή επιτροπή της ΕΑΚ για την πολυετή έρευνά του και τις αποκαλύψεις σε σχέση με την επιχειρηματική ιδιότητητα του Προέδρου της ΚΟΠ, τις εταιρείες συμφερόντων του, τα συμβόλαια εκατομμυρίων με την ΑΤΗΚ (βγήκαν στη δημοσιότητα από το 2018) και το τριπλό ασυμβίβαστο, στο οποίο κατέληξαν ερευνητές της Επιτροπής Δεοντολογίας και Προστασίας Αθλητισμού.
Ο δημοσιογράφος διάβασε τα κυριότερα σημεία υπομνήματος που κατέθεσε στην Επιτροπή. Αφού αναφέρθηκε στο ιστορικό της δημοσιογραφικής του έρευνας, που είχε ως αντικείμενο τις επιχειρηματικές δραστηριότητες του κ. Κούμα, σημείωσε ότι στα δημοσιεύματά του τέθηκε το ασυμβίβαστο του κ. Κούμα από ηθικής πλευράς.
Τόνισε ότι η ΕΑΚ, όταν του ανακοίνωσε την αναστολή της βράβευσης, δεν του έδωσε καμία εξήγηση για τους ισχυρισμούς της, αλλά προέβη σε ενέργειές, που ο ίδιος δεν επιθυμεί να ερμηνεύσει, αλλά προκαλούν αλγεινή εντύπωση και πλήττουν την αξιοπιστία του δημοσιογραφικού επαγγέλματος.
Κανείς από την ΕΑΚ και άλλους εμπλεκόμενους δεν ανταποκρίθηκε σε κάλεσμα δημοσιογράφων να τοποθετηθούν απέναντί του για το θέμα σε τηλεοπτικές εκπομπές και συνεπώς δεν ευσταθεί η θέση της ΕΑΚ ότι παρουσιάζεται μονομερώς η θέση του, είπε επίσης ο κ. Μακρίδης.
«Με ενόχλησε πάρα πολύ αυτό που έγινε στον κλάδο μας. Παιδιά με τα οποία ανδρώθηκα δημοσιογραφικά εκφράζουν τέτοια στάση εντός της ΕΑΚ», είπε χαρακτηριστικά.
«Ουδέποτε καταδικάσαμε, ουδέποτε είχαμε αφήγημα για τον κ. Κούμα. Αποκαλύπταμε, άλλωστε, ντοκουμέντα. Αδιαμφισβήτητα γεγονότα που ποτέ δεν ερμηνεύσαμε και μάλιστα επιβεβαιώθηκαν. Ταυτόχρονα, τον αντιμετωπίσαμε με απόλυτο σεβασμό. Κι όχι μόνο αυτό. Φροντίσαμε επιμελώς να δημοσιεύουμε τις θέσεις του», είπε επίσης. Ακολούθως διερωτήθηκε τι σχέση έχει η δημοσιογραφική έρευνα με το αν θα καταλήξει κάπου η ποινική έρευνα, τι σχέση έχει ο αστυνομικός ανακριτής με το έργο του δημοσιογράφου. Το πιο τραγικό είναι ότι η ηγεσία της ΕΑΚ συμμορφώνεται με την ΚΟΠ, είπε εξάλλου ο δημοσιογράφος.
Έφυγε από τη Βουλή με πιο πολλά ερωτήματα
Πε΄ριπου μία ώρα αργότερα, στο τέλος της συζήτησης, ο Φάνης Μακρίδης θα μοιραστεί με τους υπόλοιπους παρευρισκόμενους τη διαπίστωση του ότι φεύγει από την αίθουσα του Κοινοβουλίου με πιο πολλά ερωτήματα.
Όπως είπε, ο γενικός διευθυντής της ΚΟΠ, Ανθούλης Μυλωνάς, δεν εξήγησε γιατί υπέγραψε την επιστολή που στάλθηκε προς την ΕΑΚ. Επίσης ανάφερε ότι δεν κατάλαβε τους λόγους για τους οποίους στη συνεδρίαση μίλησε άλλο πρόσωπο εκ μέρους του, εννοώντας τον εκ των αντιπροέδρων της ΚΟΠ, Θεόδωρο Θεοδούλου, σημειώνοντας ότι δεν μπορεί να γίνεται εποικοδομητική συζήτηση με αυτούς τους όρους.
Επίσης κατέγραψε ότι δεν πήρε απαντήσεις ούτε από τον Ηρόδοτο Μιλτιάδους, πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΑΚ. Όπως είπε ο Φάνης Μακρίδης, πλέον είναι πολύ περισσότερα τα ερωτήματα.
«Η αθλητική δημοσιογραφία στον γύψο»
Στο καταληκτικό του σχόλιο ο πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών, Δημήτρης Δημητρίου, είπε ότι τουλάχιστον η αθλητική δημοσιογραφία είναι στον γύψο. «Όταν υπάρχουν συμφέροντα οικονομικά, βιοπορισμού, προς τους αθλητικογράφους, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να λειτουργήσουν όπως θα ήθελαν να λειτουργήσουν, αυτό βάζει, τουλάχιστον την αθλητική δημοσιογραφία στον γύψο», επεσήμανε.
Απευθυνόμενος προς τον πρόεδρο της ΕΑΚ, Ηρόδοτο Μιλτιάδους, είπε:
κ. Μιλτιάδους δεν ακυρώσατε μόνο τα βραβεία, στη δική μου αντίληψη ακυρώσατε την αξιοπρέπεια ανθρώπων, ακυρώσατε την ελευθεροφωνία και την ελευθεροτυπία των ανθρώπων που επέλεξε η κριτική επιτροπή να τιμήσει. Ακυρώσατε τη δουλειά που γίνεται, ακυρώσατε το σθένος συναδέρφων σας να συνεχίσουν να γράφουν είτε την άποψή τους είτε να κάνουν διερευνητική δημοσιογραφία.
Στρεφόμενος στη συνέχεια προς τον γενικό σύμβουλο της ΚΟΠ, Ανθο΄ύλη Μυλωνά, τόνισε ότι δεν απάντησε στα ερωτήματα, προσθέτοντας ότι αποφάσισαν με τον κ. Θεοδούλου να επικαλεστούν την ποινική έρευνα που είναι σε εξέλιξη. «Δικαίωμα σας. Σας θυμίζω όμως ότι σε αυτή την Επιτροπή τα όσα τίθενται στη διερευνητική αρθρογραφία του κ. Μακρίδη, τα έχουμε συζητήσει ξανά. Με την παρουσία μάλιστα του τέως Γενικού Ελεγκτή, ο οποίος το 2023 κατέθεσε και ένα υπόμνημα. Άρα αυτά όλα που σήμερα δε θέλατε να συζητήσετε, τα έχουμε συζητήσει», συμπλήρωσε.
«Το πρόβλημα είναι πάρα πολύ βαθύτερο»
Στο δικό του καταληκτικό σχόλιο ο κ. Πασιουρτίδης είπε τα εξής:
Θεωρώ ότι η συζήτηση σήμερα είναι μία χρυσή ευκαιρία να γυρίσει ο διακόπτης. Και τι εννοώ; Είτε θα βολευτούμε κι εμείς, όπως βολεύονται κάποιοι, να συνεχίσουμε οι δημοσιογράφοι και οι αθλητικογράφοι να ανακοινώνουν συμβάντα, που θεωρώ – χωρίς να θέλω να προσβάλω κανέναν- μπορεί να το κάνει ο καθένας, «η Ομόνοια έπαιξε με τον Απόλλωνα, νίκησε 3-1, γεια σας», «χθες έβρεξε και έκανε ζημιές, γεια σας» είτε θα ενισχύσουμε τη διερευνητική δημοσιογραφία και τα άρθρα γνώμης, τα οποία θα δημιουργούν θόρυβο, καθώς είναι εκείνα που στο τέλος της ημέρας οδηγούν και κάπου. Ένα αρθρο, το οποίο δε θα δημιουργήσει συζήτηση, καλύτερα να μη γράφεται. Είναι ξεκάθαρό ότι υπήρξαν παρεμβάσεις. Και επειδή αντιλαμβάνομαι σε πόσο δύσκολη θέση βρίσκονται οι δημοσιογράφοι, όταν έχουν να επιλέξουν μεταξύ του βιοπορισμού τους και του να πουν ελεύθερα την άποψή τους, το πρόβλημα είναι πάρα πολύ βαθύτερο απ’ ό,τι νομίζουμε. Και –αν θέλετε πέστε με και υποκειμενικό αυτή τη στιγμή- αυτό έρχεται σε συνέχεια κάποιων καταγγελιών που βάζουν στο κάδρο πώς οικονομικά συμφέροντα και ο έλεγχός τους ελέγχουν όσους ασχολούνται με τα αθλήματα, είτε αυτό λέγεται ποδόσφαιρο, καλαθόσφαιρα κτλ., και πώς ο έλεγχος των χρημάτων έχει ως αποτέλεσμα τον έλεγχο και της γνώμης και της περιγραφής και του τι γίνεται εντός και εκτός γηπέδου.
Στρεφόμενος προς τα μέλη της ΕΑΚ και άλλους αθλητικογράφους, ανάφερε ότι τα προβλήματα αυτά δεν μπορούν να τα απομακρύνουν μόνοι τους, για να εκφράσει την πρόθεση της Επιτροπής να αξιοποιήσει τη συζήτηση αυτή για μία προσπάθεια κάθαρσης, που θα αφορά και άλλα αθλήματα. Παράλληλα κάλεσε όσους είναι σύμμαχοι να κοπιάσουν.
«Δημιουργία φέουδων»
Σύμφωνα με την Αλεξάνδρα Ατταλίδου του Βολτ, η Κύπρος στον δείχτη της ελευθεροτυπίας ολισθαίνει. «Οι Δημοκρατίες κινδυνεύουν όταν οι πλούσιοι και οι ισχυροί μπορούν να φιμώσουν είτε δικαστικά είτε αλλιώς τους επικριτές τους, απλά και μόνο διότι υψώνουν τη φωνή τους σε θέματα δημοσίου συμφέροντος», πρ΄΄οσθεσε. Κάνοντας λόγω για δημιουργία φέουδων, εισηγήθηκε να γίνει πρόταση νόμου ώστε στα αθλητικά σωματεία τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων να μη δικαιούνται να υπηρετούν περισσότερα χρόνια από συγκεκριμένη θητεία.
