Προχωρά η Μόσχα με… προξενικά στα Κατεχόμενα

Όταν η «Κ» έγραφε από τον Απρίλιο του 2022 πως η Ρωσία θα προχωρήσει με την παροχή προξενικών υπηρεσιών προς Ρώσους πολίτες, που διαμένουν μόνιμα στα Κατεχόμενα, τόσο η Μόσχα όσο και η αντιπροσωπεία της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είχαν διαψεύσει το δημοσίευμα κάνοντας λόγο για «άτομα που ψάχνουν την μαύρη γάτα στο δωμάτιο». Τότε ο βασικός άξονας της ρωσικής διάψευσης κινούνταν γύρω από το αν το κτίριο, στη κατεχόμενη Λευκωσία, θα ήταν ή όχι «προξενείο». Χθες, 9 Αυγούστου, οι ομοσπονδιακές αρχές της Ρωσίας ανακοίνωσαν μέσω του πρακτορείου “TASS” πως προχωρούν με την λειτουργεία σημείου προξενικής αρωγής στη «Βόρεια Κύπρο» -όπως χαρακτηριστικά ανέφερε το δημοσίευμα- με το ρωσικό ειδησεογραφικό πρακτορείο να επικαλείται δηλώσεις του Ρώσου πρέσβη στη Λευκωσία, Μουράτ Ζιαζίκοφ, ο οποίος έκανε λόγο για κίνηση που δεν έχει πολιτικές σκοπιμότητες ή συνδέεται με το Κυπριακό.

Το ιστορικό

Η είδηση της διάνοιξης σημείου παροχής προξενικών υπηρεσιών της Ρωσίας στα Κατεχόμενα δεν είναι νέα και χρονολογείται από τον Ιανουάριο του 2021 όπου η Μόσχα προσέγγισε την Λευκωσία προκειμένου να ενημερώσει, αλλά να ζητήσει και κατανόηση, για την πρόθεσή της να λειτουργεί τέτοιο σημείο σε περιοχές που η Κυπριακή Δημοκρατία δεν ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο. Η Μόσχα, διαχρονικά, επικαλείται ανθρωπιστικούς λόγους για την εξυπηρέτηση των πολιτών της, που διαμένουν μόνιμα σε κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου προκειμένου να τους εξυπηρετεί αποτελεσματικότερα σε σχέση με τις αντίστοιχες προξενικές υπηρεσίες από την πρεσβεία που διατηρεί στη Λευκωσία.

Οι τελευταίοι σύμφωνα με ρωσικές ειδησεογραφικές πηγές που ανά καιρούς προκύπτουν ανέρχονται σε 50.000 κάτοικους ωστόσο σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» αυτός ο αριθμός ενδέχεται να είναι και μεγαλύτερος ενώ εποχικά υπάρχει και μεγάλος αριθμός τουριστών και φοιτητών που επισκέπτονται τα Κατεχόμενα ή σπουδάζουν σε «πανεπιστήμια». Η εκτίμηση πάντως είναι πως η Μόσχα θα προχωρούσε με το ζήτημα ασχέτως αν υπήρχαν ενστάσεις εκ μέρους της Λευκωσίας -κι απλά θα διαβεβαίωνε πως κάτι τέτοιο δεν θα επηρέαζε την στάση αρχών της σε σχέση με το Κυπριακό.

Το ζήτημα της αναγνώρισης

Η είδηση του πρακτορείου “TASS” «σπίναρε» στον ελληνοκυπριακό, ελλαδικό και τουρκοκυπριακό Τύπο ωστόσο κύκλοι της λεγόμενης ΤΔΒΚ υποβάθμισαν την διάσταση περί αναγνώρισης του ψευδοκράτους από την Ρωσική Ομοσπονδία. Η ουσία του θέματος πάντως παραμένει τεχνική δεδομένου ότι σε σχέση με τις παρεχόμενες προξενικές υπηρεσίες τρίτων χωρών στα Κατεχόμενα σημασία πάντα έχει το operandi σε σχέση πχ με μια απλή αρωγή όπως η έκδοση ενός προσωρινού ταξιδιωτικού εγγράφου (ΠΤΕ ή laissez-passer) σε περίπτωση απώλειας του διαβατηρίου πολίτη -και δη αν αυτό συμβαίνει επί εδάφους που η ΚΔ ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο ή όχι. Επί τούτου, το κυπριακό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε δελτίο Τύπου στο οποίο αναφέρεται πως θα διερευνηθεί η είδηση της παροχής προξενικών υπηρεσιών από την Ρωσία στα Κατεχόμενα.

Και η μεγάλη εικόνα

Το timing της ανακοίνωσης της είδησης για την λειτουργεία σημείου προξενικών υπηρεσιών της Ρωσίας στα Κατεχόμενα δεν πρέπει να θεωρείται τυχαίο ούτε ως προς την μεγάλη γεωπολιτική εικόνα των ρωσοτουρκικών σχέσεων ούτε σε σχέση με ανά καιρούς σινιάλα της Μόσχας προς την Λευκωσία. Το ζήτημα που προκύπτει στις σχέσεις Ερντογάν-Πούτιν με φόντο το ζήτημα της επισιτιστικής ασφάλειας και τις διαδρομές των σιτηρών στην Ουκρανία μέσω Μαύρης Θάλασσας αποκτά, εκ νέου, σημασία τόσο λόγω των πιέσεων που η Μόσχα ασκεί στην Άγκυρα λόγω της φιλοδυτικής στροφής της τελευταίας μετά τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους όσο και με το σήριαλ της πραγματοποίησης της συνάντησης του Πούτιν με τον Ερντογάν, στη Τουρκία, που ήταν προγραμματισμένη για τον Αύγουστο -και που παραμένει στον αέρα.