Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
H Moody’s εκτιμά πως, ο μικρός και κορεσμένος τραπεζικός τομέας της Κύπρου, το μικρό χαρτοφυλάκιο δανείων των τραπεζών και τα χαμηλά έσοδα από προμήθειες θα περιορίσουν μακροπρόθεσμα τις ευκαιρίες ανάπτυξης των δραστηριοτήτων και της κερδοφορίας των εγχώριων τραπεζών. Ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Moody’s Investors Service, Simon Ainsworth, από το βήμα του 19oυ ετήσιου συνεδρίου του Economist με «communication sponsor» την εφημερίδα «Καθημερινή», σχολίασε ωστόσο πως, οι ενδείξεις δείχνουν περιορισμένο αντίκτυπο στην ποιότητα του ενεργητικού των κυπριακών τραπεζών από την αύξηση των επιτοκίων και τον πληθωρισμό. Σε συνέχεια της αναφοράς του για την κερδοφορία των κυπριακών τραπεζών σχολίασε πως η κερδοφορία των εγχώριων τραπεζών ναι μεν θα κορυφωθεί το 2024, όμως θα εξασθενίσει όσο περνάει ο καιρός. Ο κ. Ainsworth υπέδειξε παράλληλα ότι, η συντηρητική ζήτηση δανείων μπορεί να περιορίσει τον ρόλο που παίζουν οι τράπεζες στην ανάπτυξη. «Δεν έχουν δημιουργηθεί νέα ΜΕΔ, παρόλο που οι κίνδυνοι από τα παλαιά παραμένουν», σχολίασε ο επικεφαλής του Οίκου Αξιολόγησης Moody’s κατά την ομιλία του. Αναφορικά με την κυπριακή οικονομία στην ολότητά της τόνισε πως παραμένει ισχυρή και ο Οίκος αναμένει αύξηση του ΑΕΠ στο 2,8% για το 2024. Ο κ. Ainsworth έκανε αναφορά στις δύο συστημικές τράπεζες της Κύπρου, την Τράπεζα Κύπρου και την Ελληνική Τράπεζα και εστίασε στα κεφαλαιακά τους αποθέματα θέλοντας να δείξε πως, προστατεύονται από ισχυρά κεφαλαιακά αποθέματα. Συγκεκριμένα, είπε πως η Τράπεζα Κύπρου έχει δείκτη CET1 στο 16% και δείχτη μόχλευσης στο 7,2%, και η Ελληνική Τράπεζα 20% και 10% αντίστοιχα.
Ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Moody’s Investors Service, Simon Ainsworth.
Οι κίνδυνοι παραμένουν
Τη θέση πως η παγκόσμια οικονομία έχει επιδείξει ανθεκτικότητα, ωστόσο οι κίνδυνοι παραμένουν, εξέφρασε ο επικεφαλής της αποστολής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας στην Κύπρο, Wim Van Aken. Σύμφωνα με την ομιλία του, η παγκόσμια οικονομία βιώνει μια περίοδο εξαιρετικής αβεβαιότητας μετά την πανδημία, τους πολέμους στην Ευρασία και τη Μέση Ανατολή και το αυξανόμενο περιβάλλον των επιτοκίων. Όπως είπε για Ευρώπη και για Κύπρο, η οικονομία της Ζώνης του Ευρώ και το χρηματοπιστωτικό σύστημα έχουν αποδειχθεί ανθεκτικά εν μέσω της ενεργειακής κρίσης και του πληθωρισμού. «Η Κύπρος είχε ισχυρές οικονομικές επιδόσεις και οι οικονομικές προβολές παραμένουν σχετικά εύρωστες, υψηλότερες από τον μέσο όρο της Ζώνης του Ευρώ, ακόμη και αν η ανάπτυξη έχει αποδυναμωθεί σε σύγκριση με πέρυσι», σχολίασε. Ταυτόχρονα, είπε πως, ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός προβλέπεται να μειωθεί απότομα το 2023, χαμηλότερα από ό,τι στη Ζώνη του Ευρώ.
Η Κύπρος υπήρξε επίσης δημοσιονομικά συνετή και ικανή να δημιουργήσει δημοσιονομικό χώρο.
O επικεφαλής της αποστολής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας στην Κύπρο, WimVan Aken
Η προσεκτική χρήση μέτρων που σχετίζονται με την ενέργεια συνέβαλε στη σημαντική βελτίωση της δημοσιονομικής θέσης της Κύπρου φέτος, με το δημόσιο χρέος να μειώνεται περαιτέρω. «Οι ισχυρές μεταρρυθμιστικές προσπάθειες την τελευταία δεκαετία ωφέλησαν την οικονομία. Χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου, ανέλαβαν κρίσιμες μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των μακροοικονομικών τρωτών σημείων», επισήμανε ο κ. Van Aken.
Κατά τον κ. Van Aken, στην Κύπρο, ο τραπεζικός τομέας παρουσίασε την ισχυρότερη θέση της τελευταίας δεκαετίας. Τα υψηλότερα επιτόκια ενίσχυσαν τα κέρδη, οδηγώντας τους δείκτες φερεγγυότητας πάνω από τον μέσο όρο της Ζώνης του Ευρώ και μέχρι στιγμής, η ποιότητα του ενεργητικού παρέμεινε ανθεκτική. «Οι οίκοι αξιολόγησης αναβάθμισαν τις κυπριακές τράπεζες, κάτι που αντικατοπτρίζει ξεκάθαρα τη βελτιωμένη κατάσταση», υπέδειξε. Εντούτοις, όπως είπε, ενώ η μείωση των παλαιών ΜΕΔ ήταν σημαντική, παραμένουν σε υψηλά επίπεδα σε σύγκριση με τον μέσο όρο της Ε.Ε. Συμπλήρωσε ότι, τα ΜΕΔ εκτός των τραπεζών παραμένουν πολύ υψηλά, επιβαρύνοντας τις νέες ευκαιρίες δανεισμού και την κερδοφορία των τραπεζών. «Η επίλυση των ΜΕΔ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αποτελεσματικότητα του πλαισίου εκποιήσεων. Οι πολυάριθμες νομοθετικές προτάσεις που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την αποτελεσματικότητά του και την έλλειψη εφαρμογής στην Κύπρο είναι ανησυχητικές. Οι προκλήσεις του πλαισίου αποκλεισμού καθυστερούν την αντιμετώπιση των επισφαλών δανείων και αφήνουν μια υποχρέωση στην οικονομία σε περιόδους οικονομικής αβεβαιότητας», τόνισε εμφατικά.
Η Elizabeth McCaul, μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Διδάγματα από την κρίση
Η Elizabeth McCaul, μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κατά την ομιλία της υπογράμμισε ότι τα διδάγματα της κρίσης 2007-2008 έχουν ενταχθεί στους εποπτικούς μηχανισμούς και έχουν συνεισφέρει ώστε ο κλάδος να γίνει πιο ανθεκτικός. Όπως αναφέρεται σε σχετικό δελτίο τύπου του Economist που συνοψίζει τις ομιλίες, η κ. McCaul παρουσίασε μια εικόνα σταθερότητας για τις ευρωπαϊκές τράπεζες μετά την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία αλλά και εν μέσω της τρέχουσας κατάστασης –με την πολεμική ένταση μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς. Υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), οι τράπεζες παρουσιάζουν ικανοποιητική κεφαλαιακή επάρκεια, υψηλούς δείκτες κάλυψης ρευστότητας και κερδοφορίας, ενώ θετικά μηνύματα από τα stress test καταδεικνύουν ότι οι τράπεζες είναι ανθεκτικές σε δυνητική κρίση, είπε η κ. McCaul. Σημείωσε επίσης τα οφέλη από την αύξηση των επιτοκίων, με επακόλουθο όμως την αύξηση του κόστους χρηματοδότησης και έκανε μνεία στους κινδύνους που αναδείχθηκαν στις ΗΠΑ. Τόνισε σχετικά ότι τα επαρκή κεφάλαια, οι σταθερές προοπτικές και η βελτίωση της εποπτείας είναι σημαντικά, αλλά χρειάζεται προσοχή για τις αμερικανικές περιφερειακές τράπεζες δεδομένου ότι πλέον οι τράπεζες είναι πολύ πιο συνδεδεμένες σε σχέση με το παρελθόν. Η ΕΚΤ παρακολουθεί τους κινδύνους, και σε συνδυασμό με την οικονομική σταθερότητα στην Ευρώπη προωθεί την ανθεκτικότητα των τραπεζών, υπογράμμισε η Elizabeth McCaul.
Ο διευθύνων σύμβουλος της fintech εταιρείας, ECOMMBX, Μιχαήλ Χαραλαμπίδης.
Βλέμμα στο ψηφιακό ευρώ
Στο ψηφιακό ευρώ εστίασε μεταξύ άλλων ο διευθύνων σύμβουλος της ECOMMBX Μιχαήλ Χαραλαμπίδης, υπογραμμίζοντας ότι η ουσία του χρήματος, σε όλες τις εποχές, ήταν η εμπιστοσύνη. Σύμφωνα με το σχετικό δελτίο τύπου του Economist που συνοψίζει τις ομιλίες, επεσήμανε ότι «το fintech» έχει να κάνει με τον εκδημοκρατισμό της πρόσβασης στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και τόνισε ότι πρέπει να προετοιμάσουμε τον εαυτό μας για έναν κόσμο χωρίς μετρητά. Ανέφερε ότι το ψηφιακό ευρώ δεν είναι κρυπτονόμισμα και ότι σημαίνει ταχύτερες συναλλαγές, μειωμένο κόστος και μια ευκαιρία για την Ευρώπη να καθορίσει ένα παγκόσμιο πρότυπο. Θα υπάρξουν προκλήσεις, είπε, εξηγώντας ότι πρέπει να δώσουμε σημασία στην ασφάλεια, την ιδιωτικότητα και την εκπαίδευση των κοινοτήτων. Η ψηφιακή επανάσταση στα χρηματοοικονομικά είναι το μέλλον που ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια μας και δεν έχει να κάνει με νούμερα, αλλά με τη διασύνδεση των ανθρώπων, με νέες ιδέες και νέα όνειρα, σύμφωνα με τον κ. Χαραλαμπίδη. Το ψηφιακό ευρώ μπορεί να γίνει ο φάρος της ευρωπαϊκής ενοποίησης, υπογράμμισε κλείνοντας.