Του Απόστολου Τομαρά
Η κατεύθυνση που έδωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στα νέα μέλη της κυβέρνησης, πως δεν υπάρχει η πολυτέλεια του χρόνου και πως η κυβέρνηση θα πρέπει να ανεβάσει στροφές στην παραγωγή έργου, εκ των πραγμάτων ξεπερνά κάποια Υπουργεία όπου οι εκκρεμότητες που υπάρχου λειτουργούν πιεστικά. Μια τέτοια περίπτωση είναι το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και η ανοιχτή διαφορά εργαζομένων και εργοδοτών με την ΑΤΑ. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις που είχαν πραγματοποιηθεί παραμονές των Προεδρικών εκλογών καθώς και η προειδοποίηση των συντεχνιών για επανάληψή τους, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια στον υπουργό Εργασίας Γιάννη Παναγιώτου. Εκ των πραγμάτων η περίοδος προσαρμογής για τον νέο υπουργό είναι συμπιεσμένη.
Η ΑΤΑ, όπως πληροφορείται η «Κ», είναι ένα από τα θέματα για τα οποία έχει γίνει ήδη μία πρώτη προεργασία από τον κ. Παναγιώτου στο περιθώριο των εθιμοτυπικών συναντήσεων που είχε με τους κοινωνικούς εταίρους. Ήδη ο υπουργός Εργασίας είχε μια πρώτη ανταλλαγή απόψεων με τις ηγεσίες των συντεχνιών (ΠΑΣΥΔΥ, ΣΕΚ, ΠΕΟ, ΔΕΟΚ), αύριο Πέμπτη θα συναντηθεί με την ΟΕΒ καθώς και με το ΚΕΒΕ το επόμενο διάστημα. Στόχος της νέας ηγεσίας του Υπουργείου Εργασίας είναι εάν υπάρχει απ’ όλες τις πλευρές η απαραίτητη διάθεση να επιδιωχθεί να γίνει μια πρώτη συνάντηση, διερευνητικού χαρακτήρα.
Οι επιδιώξεις
Πηγές από το Υπουργείο Εργασίας εκτιμούν πως στην παρούσα φάση δεν υπάρχει περιθώριο για μια άμεση κοινή συνάντηση όλων των πλευρών και για λόγους που έχουν να κάνουν με το πρόγραμμα του Υπουργού Εργασίας, το επόμενο δεκαήμερο. Την επόμενη εβδομάδα ο κ. Παναγιώτου θα πρέπει να μεταβεί στις Βρυξέλλες για την πρώτη του παρουσία σε σύνοδο Υπουργών Εργασίας της Ε.Ε. Το διάστημα αυτό θα επιδιωχθεί να γίνει μια προεργασία προκειμένου τη μεθεπόμενη εβδομάδα, αμέσως μετά την επιστροφή του υπουργού Εργασίας στη Λευκωσία, να επιδιωχθεί να πραγματοποιηθεί μια πρώτη κοινή συνάντηση των κοινωνικών εταίρων. Στόχος και επιδίωξη της κυβέρνησης στην παρούσα φάση είναι, πρώτον να διατηρηθεί η εργασιακή ειρήνη και δεύτερον οι διαβουλεύσεις να κινηθούν εντός της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Όπως λέγεται χαρακτηριστικά, τα πράγματα στην οικονομία είναι αχαρτογράφητα.
Η θέση της κυβέρνησης
Θέση του Υπουργείο Εργασίας είναι να εξετασθούν οι δυνατότητες και τα δημοσιονομικά περιθώρια στις διαπραγματεύσεις που εκ των πραγμάτων θα ξεκινήσουν για την επίτευξη μιας συμφωνίας που θα ηρεμήσει τον εργασιακό τομέα. Στο πνεύμα αυτό το Υπουργείο Εργασίας κινείται στην κατεύθυνση που δίνει το πρόγραμμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Πρώτον, η ΑΤΑ δεν καταργείται, δεύτερον, το ποσοστό της ΑΤΑ (50%) που καταβάλλεται σήμερα δεν μειώνεται και τρίτον, με τα σημερινά δεδομένα δεν μπορεί να επανέλθει η καταβολή της ΑΤΑ σε ποσοστό 100%. Μέσα στο πλαίσιο αυτό ο υπουργός Εργασίας θα ψάξει μαζί με τους κοινωνικούς εταίρους μια τελική λύση.
Οι συντεχνίες
Με βάση όσα είναι γνωστά μέχρι σήμερα από πλευράς συντεχνιών, η μη καταβολή της ΑΤΑ σε ποσοστό 100% αποτελεί αιτία συνέχισης των δυναμικών κινητοποιήσεων. Κάτι που διαφάνηκε στις συναντήσεις που είχε πραγματοποιήσει ο προκάτοχος του κ. Παναγιώτου, Κυριάκος Κούσιος. Στις τότε συναντήσεις οι συντεχνίες με τον τότε υπουργό Εργασίας είχαν βάλει στο τραπέζι τη σταδιακή επιστροφή στο 100% απόδοσης της ΑΤΑ. Οι συντεχνίες είχαν θέσει ως προϋπόθεση οι εργοδότες να αποδεχθούν, σε πρώτη φάση, αύξηση του ποσοστού απόδοσης της ΑΤΑ στο 65% από 1/1/2023 και σταδιακή επαναφορά της, σε βάθος τετραετίας. Πρόταση που όπως υποστηρίζουν δεν έγινε αποδεκτή από τους εργοδότες. Το χάσμα που προέκυψε στις τότε συναντήσεις είχε οδηγήσει την όλη διαφορά στα άκρα με την κινητοποίηση της 26ης Ιανουαρίου και τις συντεχνίες να επιρρίπτουν ευθύνες στην εργοδοτική πλευρά για την εργασιακή αναταραχή.
Οι εργοδότες
Η ανάγνωση της εργοδοτικής πλευράς για το όλο θέμα χωρίζεται σε δύο σκέλη. Πρώτον στα όσα προηγήθηκαν παραμονές των εκλογών καθώς και στο παράθυρο που άνοιξαν προκειμένου το όλο θέμα να τύχει χειρισμού από τη νέα κυβέρνηση. Στο πρώτο σκέλος οι εργοδότες έβλεπαν πίσω από τις κινητοποιήσεις του περασμένου Ιανουαρίου προσπάθεια των συντεχνιών να ασκηθούν πιέσεις. Όπως υποστηρίζουν, η μεταβατική συμφωνία καταβολής της ΑΤΑ έληξε στο τέλος του 2021. Για ένα χρόνο, όπως λένε, δεν υπήρχε βιασύνη από πλευράς συντεχνιών για απόφαση, και δύο μήνες μετά την έναρξη του διαλόγου προχώρησαν με απεργιακά μέτρα. Η θέση της ΟΕΒ επί του θέματος είναι σε αντίθετη κατεύθυνση από τις συντεχνίες. Η εργοδοτική πλευρά υποστηρίζει την κατάργηση της ΑΤΑ, χαρακτηρίζοντάς την απαρχαιωμένο σύστημα αναπροσαρμογής των μισθών και μια συμφωνία για ένα νέο σύστημα.
