Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Γίνεται προσπάθεια να δίδεται η δυνατότητα και σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις να ανοίγουν λογαριασμούς πληρωμών με βασικά χαρακτηριστικά στις τράπεζες, αντίστοιχους λογαριασμούς που χρησιμοποιούν σήμερα στην Κύπρο καταναλωτές, δηλαδή φυσικά πρόσωπα. Απώτερος στόχος, όπως αναφέρουν οι βουλευτές, είναι η προστασία των καταναλωτών και αυτό θα γίνει κατορθωτό με το να διευρυνθεί ο ορισμός του πεδίου προστασίας του καταναλωτή και πέραν των φυσικών προσώπων.
Σύμφωνα με το αντίστοιχο διάταγμα που αφορούσε φυσικά πρόσωπα, στα τέλη του 2020, είχε καθοριστεί ένα ανώτατο τέλους ύψους 36 ετησίως σε ένα Λογαριασμό Πληρωμών με Βασικά Χαρακτηριστικά (ΛΠΒΧ) ανά καταναλωτή, χωρίς περιορισμό πράξεων για τις πλείστες των υπηρεσιών (άνοιγμα, λειτουργία και κλείσιμο λογαριασμού καθώς και κατάθεση χρηματικών ποσών), καθώς και ένα ελάχιστο αριθμό πράξεων, που ανέρχεται στις 100 το χρόνο, για τις υπόλοιπες υπηρεσίες πληρωμών (άμεσες χρεώσεις, πληρωμές μέσω πιστωτικής κάρτας κλπ.) και οι οποίες αφορούν σε υπηρεσίες εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης και για ποσά ανά συναλλαγή κάτω των 5 χιλιάδων ευρώ. Μεταξύ άλλων, το διάταγμα αφορούσε τη μηδενική χρέωση ως προς την ανάληψη χρημάτων από ATM εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανεξαρτήτως Τράπεζας, αλλά και τη μηδενική χρέωση για τον ελάχιστο αριθμό πράξεων, για τις οποίες οι τράπεζες θα καταλογίζουν μόνο εύλογα τέλη σε όλους του Λήπτες του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.
Ο Σύνδεσμος Τραπεζών Κύπρου με σημείωμα που κατέθεσε στη Βουλή, εκφράζει τη διαφωνία του για διεύρυνση του μέτρου και σε μικρομεσαίες εταιρείες.
Σύμφωνα με δεδομένα που συνέλεξε η «Κ» από μεγάλη τράπεζα η οποία έχει και μεγάλη παρουσία στη λιανική τραπεζική, το μέτρο ανοίγματος λογαριασμών με βασικά χαρακτηριστικά έχει «αγκαλιαστεί» από τους καταναλωτές. Έχει παρατηρηθεί αύξηση στη ζήτηση ανοίγματος βασικών λογαριασμών, αφού το 2021 είχαν ανοιχθεί 600, ενώ το 2022 ανοίχθηκαν περίπου 2.000 λογαριασμοί. Μέχρι τον Φεβρουάριο του 2022, είχαν ανοιχθεί συνολικά (όχι μόνο με βασικά χαρακτηριστικά), περίπου 25.000 λογαριασμοί.
Διαφωνεί ο Σύνδεσμος
Ο Σύνδεσμος Τραπεζών Κύπρου με σημείωμα που κατέθεσε στη Βουλή, εκφράζει τη διαφωνία του για διεύρυνση του μέτρου και σε μικρομεσαίες εταιρείες. Σύμφωνα με γραπτό του σημείωμα, διαφωνεί με τη διεύρυνση του ορισμού του όρου «καταναλωτής» ώστε να περιλαμβάνει και πολύ μικρές επιχειρήσεις, μετόχους πολύ μικρών επιχειρήσεων, καθώς και αυτοτελώς εργαζομένους στο πλαίσιο άσκησης των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων, και τη δυνατότητα διατήρησης λογαριασμού πληρωμών με βασικά χαρακτηριστικά σε περισσότερα από ένα πιστωτικά ιδρύματα. Ο Σύνδεσμος τονίζει πως, η παρέμβαση στον υφιστάμενο Νόμο, ο οποίος εναρμόνισε το εθνικό δίκαιο με την Ευρωπαϊκή Οδηγία (2014/92/ΕΕ), θα θέσει τα εγχώρια Πιστωτικά Ιδρύματα (Π.Ι.) σε ανταγωνιστικό μειονέκτημα σε σχέση με αντίστοιχα Π.Ι. στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.). Συγχρόνως, από ενημέρωση που ζήτησε και έλαβε από 22 χώρες μέλη της Ε.Ε. (σε σύνολο 27 κρατών μελών), επιβεβαιώθηκε ότι το άνοιγμα-διατήρηση Λογαριασμού Πληρωμών με Βασικά Χαρακτηριστικά (ΛΠΒΧ) ισχύει μόνο για Φυσικά Πρόσωπα και μόνο για ένα ΛΠΒΧ σε ένα Π.Ι.
Τονίζει πως, ο βασικός σκοπός της Οδηγίας είναι η αποτροπή της διάκρισης και της αποκοπής από τις βασικές τραπεζικές υπηρεσίες συγκεκριμένων κατηγοριών φυσικών προσώπων όπως είναι οι αιτητές πολιτικού ασύλου, πρόσωπα που δεν κατέχουν άδεια διαμονής, πρόσωπα χωρίς σταθερή διεύθυνση και πρόσωπα των οποίων η απέλαση είναι αδύνατη για νομικούς ή πραγματικούς λόγους. Στο, δε, προοίμιο 12 της Οδηγίας, ο Σύνδεσμος συμπληρώνει ότι, αναφέρεται ρητά ότι λογαριασμοί τους οποίους τηρούν επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των μικρών ή πολύ μικρών επιχειρήσεων, με εξαίρεση εκείνους που τελούν υπό προσωπικό καθεστώς, δεν θα πρέπει να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της. «Ως εκ τούτου, θέσπιση τέτοιας νομοθεσίας θα υπόκειται σε έλεγχο ως προς την συνταγματικότητα της και ως προς τη συμβατότητα της με το κοινοτικό κεκτημένο» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Ο Σύνδεσμος θέτει και το ζήτημα της «άνισης μεταχείρισης», λέγοντας πως, η τροποποίηση του ορισμού του «καταναλωτή» και η συμπερίληψη ορισμένων μόνο επιχειρήσεων εγείρει ερωτήματα ως προς το κατά πόσο δημιουργεί άνιση μεταχείριση άλλων επιχειρήσεων που δεν καλύπτονται και παραβιάζει το κοινοτικό κεκτημένο, καθ’ ότι δημιουργεί ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τις κυπριακές επιχειρήσεις και στρεβλώνει τον ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά.
Οι λεπτομέρειες
Υπενθυμίζεται ότι έκαστος καταναλωτής/πελάτης μπορεί να καθορίσει ένα βασικό λογαριασμό (ΛΠΒΧ) ανεξαρτήτου του αριθμού των πιστωτικών ιδρυμάτων που συνεργάζεται. Ο βασικός λογαριασμός (ΛΠΒΧ) μπορεί να είναι και κοινός λογαριασμός, αλλά δεν μπορεί να είναι λογαριασμός ο οποίος είναι συνδεδεμένος με οποιαδήποτε πιστωτική διευκόλυνση (π.χ. όριο σε τρεχούμενο λογαριασμό, πιστωτική κάρτα κλπ.). Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με το κοινοτικό κεκτημένο, εκτός των βασικών λογαριασμών (ΛΠΒΧ), οι άλλες χρεώσεις των τραπεζών εναπόκεινται στην πολιτική του κάθε πιστωτικού ιδρύματος και ο υπουργός Οικονομικών δεν έχει δικαίωμα να παρέμβει στον καθορισμό τους.
