Του Γιάννη Ιωάννου
Επανέρχεται στον ισραηλινό Τύπο το ζήτημα διασύνδεσης της Κύπρου με το Ισραήλ –ως προς τη διάσταση της δημιουργίας αγωγού– που θα συνδέει τα κοιτάσματα παραγωγής φυσικού αερίου επί της ισραηλινής ΑΟΖ με τη Λάρνακα. Σύμφωνα με ρεπορτάζ που δημοσιεύτηκε στον έγκριτο ισραηλινό ιστότοπο ynet, τα υπό παραγωγή κοιτάσματα Karish και Tanin θα συνδεθούν με αγωγό με την Κύπρο, με τις διαπραγματεύσεις Λευκωσίας και Τελ Αβίβ να βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο.
Η σύνδεση
Το ynet επικαλούμενο πηγές του υπουργείου Ενέργειας του Ισραήλ αναφέρεται στο γεγονός πως το Ισραήλ και η Κύπρος βρίσκονται κοντά στην υπογραφή σύμβασης για την τοποθέτηση αγωγού φυσικού αερίου από τις εξέδρες Karish και Tanin στην Κύπρο. Οι συμφωνίες βρίσκονται στα τελικά στάδια και μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία, η Κύπρος θα γίνει η τρίτη χώρα στην οποία το Ισραήλ εξάγει φυσικό αέριο, μετά την Αίγυπτο και την Ιορδανία, και η πρώτη χώρα από την Ευρώπη. Από την Κύπρο, το ισραηλινό φυσικό αέριο θα μπορεί να φτάσει σε όλη την Ευρώπη και έτσι, για πρώτη φορά, το Ισραήλ θα εξάγει φυσικό αέριο όχι μόνο στις γειτονικές χώρες. Η συμφωνία θα υπογραφεί για περίοδο δέκα χρόνων και αναμένεται να φέρει περίπου 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια στα κρατικά ταμεία. Το ynet φιλοξενεί μάλιστα δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας του Ισραήλ, Έλι Κοέν, σύμφωνα με τον οποίο η εν λόγω διασύνδεση «θα ενισχύσει την πολιτική θέση του Ισραήλ στην περιοχή και έναντι των ευρωπαϊκών χωρών».
Ο κ. Κοέν συμπλήρωσε πως το φυσικό αέριο είναι ένα τεράστιο στρατηγικό πλεονέκτημα για το κράτος του Ισραήλ. «Σκοπεύω να επεκτείνω τους εξαγωγικούς στόχους του ισραηλινού φυσικού αερίου προκειμένου να ενισχύσω την πολιτική θέση του Ισραήλ στην περιοχή γενικά και έναντι των ευρωπαϊκών χωρών, προκειμένου να αυξήσω τη σταθερότητα και την ευημερία στην περιοχή μας και να φέρω δισεκατομμύρια σέκελ στη χώρα, τα οποία είναι πολύ απαραίτητα για τη χώρα αυτή τη στιγμή ειδικότερα».
Η συμφωνία θα υπογραφεί για περίοδο δέκα χρόνων και αναμένεται να φέρει περίπου 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια στα κρατικά ταμεία.
Σφήνα της Energean
Σύμφωνα με ισραηλινά δημοσιεύματα, στο παρασκήνιο βρίσκονται σε εξέλιξη συνομιλίες μεταξύ της εταιρείας Energean και της κυπριακής κυβέρνησης, με την υποστήριξη του υπουργού Ενέργειας του Ισραήλ, Έλι Κοέν, και του υπουργού Ενέργειας της Κύπρου Γεώργιου Παπαναστασίου. Το ynet στο δημοσίευμά του επισημαίνει πως τα κοιτάσματα Karish και Τanin είναι τα πλησιέστερα στην Κύπρο (απέχουν μόνο περίπου 200 χιλιόμετρα), και ως εκ τούτου είναι αυτά που επιλέχθηκαν για το έργο. Η σύμβαση εξαγωγής που θα υπογραφεί προγραμματίζεται για 10 χρόνια, θα είναι της τάξης των περίπου 7 bcm φυσικού αερίου ετησίως και όταν ολοκληρωθεί η διασύνδεση, θα είναι δυνατή η μεταφορά ισραηλινού φυσικού αερίου από την Κύπρο στην Ελλάδα και την Ευρώπη συνολικά.
Να σημειωθεί ότι οι ιδιοκτήτες της Energean, της εταιρείας που ελέγχει τις δεξαμενές Karish και Τanin, είναι Έλληνες, οπότε έχουν βαθιά εξοικείωση με την ελληνική και κυπριακή αγορά – όπως επισημαίνει το ynet.
Πέραν από τα σημαντικά κρατικά έσοδα που αναμένονται ως αποτέλεσμα των αυξημένων εξαγωγών, που υπολογίζονται σε 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια, αυτό είναι ένα βήμα πολιτικής σημασίας. Από τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, οι ευρωπαϊκές χώρες προσπαθούν να διαφοροποιήσουν τις πηγές ενέργειάς τους, και δη την εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, και το ισραηλινό φυσικό αέριο θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τους πολιτικούς στόχους του Ισραήλ να καταστεί εναλλακτική για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Γκάζι το 2027
Για τις εξελίξεις στις προσπάθειες αξιοποίησης του φυσικού αερίου της Κύπρου, καθώς και στην πορεία υλοποίησης της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κύπρου αναφέρθηκε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Καθημερινή της Κυριακής» ο υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου, αναφέροντας ότι ενδεχομένως το πρώτο κυπριακό φυσικό αέριο να προέλθει από το κοίτασμα «Κρόνος». Όσον αφορά στις αποφάσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας για συμμετοχή στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, είπε ότι αναμένονται τα αποτελέσματα έρευνας δέουσας επιμέλειας, περί τα τέλη Νοεμβρίου.
«Το πρώτο κυπριακό φυσικό αέριο πιθανόν να είναι από το κοίτασμα Κρόνος στο βυθοτεμάχιο 6», είπε ο κ. Παπαναστασίου, τοποθετώντας αυτή την εξέλιξη εντός 2027. Ανέφερε, ακόμα, ότι στις αρχές του 2025 η Exxon Mobil θα πραγματοποιήσει μια ερευνητική γεώτρηση στον στόχο «Ηλέκτρα» στο βυθοτεμάχιο 5 και μια γεώτρηση στην περιοχή του κοιτάσματος «Γλαύκος» στο βυθοτεμάχιο 10 για επιβεβαίωση ποσοτήτων. Τέλος, αναφορικά με το κοίτασμα «Αφροδίτη», ο υπουργός είπε ότι ο αμερικανικός κολοσσός της Chevron έφερε ένα προκαταρτικό σχέδιο ανάπτυξης, που φαίνεται να είναι προς την επιδιωκόμενη κατεύθυνση. «Το ζητούμενο είναι το σχέδιο να ολοκληρωθεί εντός τεσσάρων μηνών και να μην υπάρξουν εκπλήξεις στο τέλος του δρόμου», σημείωσε.
