Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Σε περιπέτειες δυνατόν να μπει η κυπριακή οικονομία από την αντιπαράθεση Κυβέρνησης και Βουλής. Νομοθετήματα όπως αυτά της τρίμηνης αναστολής των εκποιήσεων, της κατάργησης της διπλής φορολογίας στα καύσιμα και της κατάργησης του ΦΠΑ στους ρύπους στην τιμή του ρεύματος δυναμιτίζουν το κλίμα –οικονομικό και μη- και αρνητικά μηνύματα και προειδοποιήσεις έχουν φτάσει σε γραπτή και προφορική μορφή από Ευρώπη και θεσμούς σε οικονομικούς φορείς στην Κύπρο. Το Υπουργείο Οικονομικών έγινε δέκτης μηνύματος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με τους νόμους που ψήφισε η Βουλή των Αντιπροσώπων εντός Ιουλίου για την κατάργηση του ΦΠΑ σε καύσιμα και ρεύμα, χαρακτηρίζοντάς τους προβληματικούς. Από την άλλη, εγχώριοι οικονομικοί φορείς έχουν γίνει δέκτες αρνητικών μηνυμάτων από Οίκους Αξιολόγησης πως τροποποίηση του πλαισίου των εκποιήσεων μπορεί να ταρακουνήσει την οικονομία, άρα και να υπάρξουν αρνητικές συνέπειες και σε σχέση με την αποδέσμευση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά και σε σχέση με την πιστοληπτική δυνατότητα της χώρας. Τις τελευταίες δύο εβδομάδες ιδίως, οι τράπεζες γίνονται δέκτες αρνητικής κριτικής όσον αφορά στο θέμα των εκποιήσεων, ενώ στο βάθος υπάρχει και η πιθανότητα για πιθανές υποβαθμίσεις του αξιόχρεου της Κύπρου στις επόμενες αξιολογήσεις που θα αρχίσουν από Σεπτέμβριο. Συν τοις άλλοις, αφού οι θεσμοί θα βλέπουν πως το πλαίσιο των εκποιήσεων δεν εφαρμόζεται στην Κύπρο, ή προχωρά με νηπιακά βήματα, υπάρχει στο τραπέζι πρόταση για να ζητηθούν πρόσθετα κεφάλαια στις τράπεζες από τους επόπτες. Μην ξεχνάμε πως ο Οίκος Moody’s δεν έχει αναβαθμίσει καν το αξιόχρεο της Κύπρου στην επενδυτική κατηγορία, ενώ οι Standard And Poor’s, DBRS και Fitch έχουν την Κύπρο μόλις μία βαθμίδα πάνω στην επενδυτική κατηγορία. Με μία υποβάθμιση από τον καθένα (με μία ή δύο Οίκους δεν μπαίνει στα «σκουπίδια») η Κύπρος μπαίνει σε νέες περιπέτειες, θα δανείζεται πιο ακριβά και η επενδυτική κοινότητα θα την βλέπει όπως την έβλεπε από το 2012 μέχρι και το Σεπτέμβρη του 2018. Στα σκουπίδια (junk). Ακόμα και να την υποβαθμίσει ένας Οίκος από τους τρεις και να μην περάσει στην μη επενδυτική κατηγορία (junk), το μήνυμα δεν θα είναι καλό για την οικονομία.
Την Τρίτη 2 Αυγούστου στη Βουλή των Αντιπροσώπων έγινε έκτακτη Ολομέλεια για τις τρεις αναπομπές του Προέδρου Αναστασιάδη, νόμων οι οποίοι ψηφίστηκαν τον Ιούλιο για την αναστολή των εκποιήσεων, την κατάργηση της φορολογίας στα καύσιμα και του ΦΠΑ στο ρεύμα. Η Βουλή απέρριψε κατά πλειοψηφία τις τρεις αναπομπές των νόμων αυτών. Ειδικότερα, με 27 ψήφους εναντίον και 12 υπέρ απορρίφθηκαν οι αναπομπές των νόμων που σχετίζονται με τα καύσιμα και το ρεύμα και με 28 ψήφους εναντίον και 12 υπέρ απορρίφθηκε η αναπομπή του νόμου που σχετίζονται οι εκποιήσεις. Από εδώ και πέρα μετά την καταψήφιση των αναπομπών και των τριών νόμων από τη Βουλή την Τρίτη 2 Αυγούστου ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει τη δυνατότητα να προωθήσει την αναφορά των νόμων στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο μέχρι να εξετάσει την υπόθεση πολύ πιθανό να περάσει ο χρόνος και για τα νομοσχέδια των καυσίμων και του ρεύματος (θα ισχύουν αυτά που ψήφισε η Βουλή μέχρι τέλος του έτους), πόσω μάλλον για το νόμο της αναστολής τον εκποιήσεων το οποίο θα έχει ισχύ μέχρι τον Οκτώβριο. Η στρατηγική που θα ακολουθήσει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα είναι καθοριστική για την εφαρμογή ή όχι των αποφάσεων των τριών νόμων.
Ξανά στην αβεβαιότητα τα 85
Παράλληλα, ξανά στην αβεβαιότητα για την εκταμίευση των 85 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μπαίνει η Κύπρος. Στη συνεδρία της Επιτροπής Οικονομικών που προηγήθηκε της Ολομέλειας της Βουλής όπου εξέτασε τις τρεις αναπομπές νόμων του Προέδρου Αναστασιάδη, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών Γιώργος Παντελή σημείωσε ότι η εφαρμογή των νόμων για το ΦΠΑ στα καύσιμα και στο ρεύμα, καθώς και η αναστολή των εκποιήσεων βάζει σε αβεβαιότητα την εκταμίευση της δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους 85 εκατ. ευρώ. Εστιάζοντας στο νόμο της αναστολής των εκποιήσεων ο Γ.Δ. του ΥΠΟΙΚ υπογράμμισε ότι περιπλέκει την εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου που αφορά την ενίσχυση εποπτείας των εταιρειών διαχείρισης πιστώσεων, άρα μπαίνει ερωτηματικό το αν ή Κύπρος πράγματι θα έχει ολοκληρώσει με επιτυχία το 14ο ορόσημο για να λάβει χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης. Άρα, η αναστολή ενδέχεται να επηρεάζει την εφαρμογή του πλαισίου, όπως γίνεται αντιληπτό.
Επιστολή Κομισιόν
Πέραν της περιπέτειας για τα 85 εκατ. ευρώ, μπαίνει στο τραπέζι και κατά πόσο αντιβαίνουν του κοινοτικού κεκτημένου οι νόμοι για το ρεύμα και τα καύσιμα. Από τη μία, δεν καθίσταται δυνατή η μετάβαση σε μηδενικό συντελεστή για την παροχή του ρεύματος, ενώ σχετικά με το νόμο για τα καύσιμα, παραβιάζονται δύο συγκεκριμένα άρθρα της οδηγίας για τον ΦΠΑ.
Αντίμετρα με τα 50 εκατ.
Την προηγούμενη εβδομάδα η Κυβέρνηση αποφάσισε να δώσει νέο πακέτο στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων λόγω των αυξήσεων των τιμών του ρεύματος, ύψους 50 εκατ. ευρώ. Το νέο μέτρο επιδότησης του κόστους κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας βασίζεται στην κλιμακωτή στήριξη, ώστε να ενθαρρύνεται παράλληλα και η εξοικονόμηση. Από το μέτρο επωφελούνται όλα τα νοικοκυριά, μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο εμπόριο και τη βιομηχανία καθώς, και ο γεωργοκτηνοτροφικός τομέας που χρησιμοποιεί ηλεκτρισμό για την άντληση νερού για σκοπούς άρδευσης και ύδρευσης. Η επιδότηση καλύπτει τις τιμολογήσεις της περιόδου Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου 2022. Το νέο πακέτο θα καλύψει τόσο τους οικιακούς, εμπορικούς και βιομηχανικούς χρήστες διμηνιαίας διατίμησης, στηρίζοντας έτσι 449.000 νοικοκυριά και 111.500 επιχειρήσεις.
Κ. Πετρίδης: Διακινδυνεύεται η αξιοπιστία της χώρας
«H Βουλή, δίδοντας συνέχεια στον επικίνδυνο άκρατο λαϊκισμό απέρριψε τις αναπομπές διακινδυνεύοντας την αξιοπιστία της χώρας και την οικονομία», αναφέρει σε ανάρτηση του στο twitter ο υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης μετά την απόφαση της Βουλής να απορρίψει τις αναπομπές του Προέδρου της Δημοκρατίας. «Αντίδραση από Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις αποφάσεις τις βουλής. Είχαμε προειδοποιήσει, ενώ η επιστολή τέθηκε ενώπιον του σώματος. Παρά ταύτα η Βουλή, δίδοντας συνέχεια στον επικίνδυνο άκρατο λαϊκισμό απέρριψε τις αναπομπές διακινδυνεύοντας την αξιοπιστία της χώρας & την οικονομία», επισήμανε σε ανάρτηση του ο Υπουργός Οικονομικών.
