Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Η Ολομέλεια στην τελευταία της συνεδρία πριν τις θερινές διακοπές καταψήφισε την επίμαχη πρόταση νόμου που παρέχει σε δανειολήπτες το δικαίωμα προσφυγής στο Δικαστήριο για εξασφάλιση διατάγματος αναστολής εκποίησης ώστε να εξεταστούν ενδεχόμενες καταχρηστικές ρήτρες και υπερχρεώσεις (γνωστή και ως πρόταση ΑΚΕΛ), ενώ καταψήφισε και την πρόταση νόμου της ΕΔΕΚ για την εκποίηση ακινήτου στην τιμή εκτίμησης την ημέρα που συνάφθηκε το δάνειο. Ταυτόχρονα, το κυβερνητικό νομοσχέδιο για τη δημιουργία ειδικής δικαιοδοσίας στα Επαρχιακά Δικαστήρια για ταχεία εξέταση υποθέσεων με εξασφάλιση κύρια κατοικία αξίας μέχρι 350 χιλ. ευρώ, αποφάσισε η Ολομέλεια να το αναβάλει για το Σεπτέμβριο.
Μέχρι το τέλος Οκτώβρη 2023 όπου και έχει αποφασιστεί να μην προχωρούν οι τράπεζες και οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων σε εκποιήσεις ακινήτων που είναι πρώτη κατοικία και αξίας έως 350 χιλ. ευρώ, θα γίνει μία προσπάθεια για βελτίωση του πλαισίου των εκποιήσεων. Το «μενού» των αλλαγών είναι μεγάλο και με αρκετές πτυχές. Πλέον, μπαίνει ένα ερωτηματικό για το αν θα καταφέρουν να υλοποιηθούν όλα τα παρακάτω μέχρι τέλος Οκτώβρη.
Μία πτυχή της προσπάθειας για βελτίωση του Πλαισίου των Εκποιήσεων αφορά στην ψήφιση του νομοσχεδίου που προβλέπει τη δημιουργία ειδικής δικαιοδοσίας στα Επαρχιακά Δικαστήρια για ταχεία εξέταση υποθέσεων που έχουν εξασφάλιση κύρια κατοικία αξίας μέχρι 350 χιλ. ευρώ. Η συζήτηση αυτή θα επανέλθει στο τραπέζι όπως προαναφέρθηκε, από Σεπτέμβριο.
Συγχρόνως, τον Οκτώβρη αναμένεται να αρχίσει η υποβολή αιτήσεων για το σχέδιο «Ενοίκιο έναντι Δόσης» μέσω της ΚΕΔΙΠΕΣ, όπου υπολογίζεται από το Υπουργείο ότι θα μπορούν να μπουν στο Σχέδιο 2.000 – 2.500 δανειολήπτες. Σε αυτό το Σχέδιο που έλαβε πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν λίγες ημέρες, θα μπορούν να μπουν λήπτες ΕΕΕ, μονογονιοί, πολύτεκνοι και άλλες κατηγορίες ευάλωτων δανειοληπτών. Μέσα θα μπορούν να μπουν όλοι όσοι ήταν οι μη βιώσιμοι του ΕΣΤΙΑ και του ΟΙΚΙΑ, αλλά και όσοι είναι μέσα στο ΕΣΤΙΑ και αντιμετωπίζουν ξανά πρόβλημα. Πρακτικά, αυτοί θα μεταφερθούν από το ΕΣΤΙΑ στο Σχέδιο Ενοικίου Έναντι Δόσης.
Παράλληλα, στην Ολομέλεια της 6ης Ιουλίου ψηφίστηκαν σε νόμο δύο προτάσεις νόμου κομμάτων που σχετίζονταν με τις εκποιήσεις, άρα και θα αρχίσουν άμεσα να εφαρμόζονται με στόχο να βελτιωθεί το πλαίσιο των εκποιήσεων γενικότερα. Ψηφίστηκε η πρόταση του ΔΗΣΥ και του ΔΗΚΟ που προνοεί σε περίπτωση υπερημερίας ή απαίτησης για πληρωμή ενυπόθηκου χρέους, μαζί με την ειδοποίηση που αποστέλλεται από ενυπόθηκο δανειστή προς τους δανειολήπτες, τους εγγυητές και τους παρόχους εξασφάλισης να αποστέλλεται και τυποποιημένη πληροφόρηση αναφορικά με την πιστωτική διευκόλυνση, με την επιστολή Τύπου Θ. Επίσης, ψηφίστηκε η πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ που αναφέρει πως, σε περίπτωση που ενυπόθηκος οφειλέτης επιλέξει να προχωρήσει στην ανταλλαγή ενυπόθηκου ακινήτου έναντι εξόφλησης χρέους προς ενυπόθηκο δανειστή και το ακίνητο συνιστά κύρια κατοικία ή επαγγελματική στέγη, ως αξία ανταλλαγής να ορίζεται η αγοραία αξία που προκύπτει από την υφιστάμενη διαδικασία εκτίμησης ακινήτου, αντί η καταναγκαστική αξία.
Ίσως και μηχανισμός
Εν μέσω της όλης συζήτησης για την βελτίωση του Πλαισίου των Εκποιήσεων, η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου δημιούργησε μηχανισμό που σχετίζεται με τις εκποιήσεις και που τελικά μεταφέρθηκαν οι πρόνοιές του σε πρόταση νόμου του ΔΗΚΟ. Μεταφέρει ουσιαστικά τις πρόνοιες του μηχανισμού της ΚΤΚ που αφορούν στη διασφάλιση των δικαιωμάτων επιλέξιμου ενυπόθηκου οφειλέτη κύριας κατοικίας με εκτιμώμενη αξία μέχρι 350 χιλ. ευρώ, ώστε να καταχωρείται εκ μέρους του έφεση στο Επαρχιακό Δικαστήριο για παραμερισμό του πλειστηριασμού εντός 21 ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της ειδοποίησης, εφόσον υφίσταται ένας εκ των λόγων που προβλέπονται στον προτεινόμενο νόμο.
Ενίσχυση και του Επιτρόπου
Το ΔΗΚΟ, η ΕΔΕΚ και η ΔΗΠΑ συμφώνησαν να εξεταστούν, με στόχο την άμεση υλοποίηση τους, και προτάσεις που αφορούν στην ενίσχυση και ενδυνάμωση των αρμοδιοτήτων του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου. Όπως ανάφεραν σε κοινή τους δήλωση την Τετάρτη 12 Ιουλίου, στο πλαίσιο αυτό να συνεχιστεί η ενίσχυση σε ανθρώπινο δυναμικό του Γραφείου του, η αναβάθμιση του προσωπικού του και η ψηφιοποίηση των διαδικασιών. Παράλληλα, να εξεταστεί η διεύρυνση των προϋποθέσεων για υποβολή παραπόνων στο Γραφείο του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου, έτσι ώστε να επιτρέπεται η εξέταση παραπόνων για παράνομες χρεώσεις ή/και καταχρηστικές ρήτρες ή παντός άλλου είδους παράνομων χρεώσεων. Ακόμα, να γίνει διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της διαμεσολαβητικής διαδικασίας του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου, ώστε να αξιοποιείται από μεγαλύτερο αριθμό συμπολιτών μας, για σκοπούς αναδιάρθρωσης των μη εξυπηρετούμενων, αλλά και εξυπηρετούμενων δανείων. Συγχρόνως, να γίνει εξωδικαστική επιβεβαίωση δανείου, σε συνδυασμό με την τροποποίηση που ψηφίστηκε την περασμένη βδομάδα στον περί Μεταβιβάσεων και Υποθηκεύσεων Ακινήτων Νόμο, η οποία υποχρεώνει τον πιστωτή να αποστέλλει με την επιστολή Θ, βεβαίωση του υπολοίπου του δανείου από ανεξάρτητο σύμβουλο, το κόστος της οποίας θα επωμίζεται ο πιστωτής. Τέλος, η ρύθμιση της δυνατότητας χρησιμοποίησης της απόφασης του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου σε δικαστική διαδικασία υπό μορφή μαρτυρίας, τόσο στο πλαίσιο του δικαστηρίου ειδικής δικαιοδοσίας όσο και οποιασδήποτε άλλης δικαιοδοσίας.
