ΠΗΓΗ: Reuters
Φρανσέσκο Γκερέρα / Reuters Breakingviews
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), Τζερόμ Πάουελ, βρίσκεται σε μια σχετικά δύσκολη θέση, διότι πιθανώς να αναλάβει το καθήκον να πείσει τους παγκόσμιους ηγέτες, τα στελέχη και τους επενδυτές να σταματήσουν να κοιτάζουν προς τα κάτω αναφορικά με τα επιτόκια. Αφού το κόστος δανεισμού ξεπέρασε το 5%, ο πληθωρισμός υποχωρεί ξανά προς τον στόχο του 2% της Fed. Αυτή η νομισματική συμπίεση αγνοεί τις προβλέψεις για ύφεση, ο Πάουελ μπορεί να πανηγυρίσει για τη νίκη του και την προετοιμασία μιας σπάνιας «ήπιας προσγείωσης».
Οι χρηματιστές αναμένουν ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα θα περιστείλει φέτος τα επιτόκια σχεδόν στο 4,5%. Η ίδια η Fed προβλέπει αύξηση 1,4% του ΑΕΠ το 2024 και 1,8% το 2025, με τον πληθωρισμό να συγκλίνει στο 2%. Σε κάθε συναρπαστικό αφήγημα, εντούτοις, απροσδόκητα γεγονότα δημιουργούν εντάσεις. Σε αυτή την περίπτωση, ο κίνδυνος είναι η οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ να ξεπεράσει τις προσδοκίες, αναζωπυρώνοντας τον πληθωρισμό και αυξάνοντας τις πιθανότητες τα επιτόκια να παραμείνουν υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ή ακόμη και να αυξηθούν ξανά. Προς το παρόν οι πιθανότητες αυτού του σεναρίου είναι μικρές. Ωστόσο, η εντυπωσιακή ανθεκτικότητα της οικονομίας σημαίνει επίσης ότι δεν είναι τόσο εύκολο να αποκλειστεί μια ευρεία ανάκαμψη των τιμών, όπως συνέβη προ ολίγων μηνών.
Η Λόρι Λόγκαν, η οποία ηγείται της Ομοσπονδιακής Τράπεζας του Ντάλας, προειδοποίησε ότι «δεν πρέπει να αποκλείσουμε την πιθανότητα κι άλλης αύξησης των επιτοκίων». Μυστηριώδη στοιχεία, επίσης, συνήθως παρεισφρέουν ακόμη και στην καλύτερη πλοκή και η τωρινή περίσταση δεν αποτελεί εξαίρεση. Ο κατεξοχήν γρίφος αφορά την εξακολουθούσα μείωση του πληθωρισμού, ακόμη και όταν η οικονομία ευδοκιμεί. Το τελευταίο τρίμηνο του 2023 η παραγωγή των ΗΠΑ σε ετήσια βάση αυξήθηκε 3,3%, πολύ δυναμικότερα από την πρόβλεψη 1,8% που η Fed θεωρεί μη πληθωριστική. Ωστόσο, η ετήσια αύξηση του δείκτη τιμών προσωπικών καταναλωτικών δαπανών, το προτιμώμενο μέτρο πληθωρισμού της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, υποχώρησε στο 2,6% τον Δεκέμβριο, από 6,8% τον Ιούνιο του 2022.
Ενας λόγος μπορεί να είναι η ασυνήθιστη δυναμική προσφοράς και ζήτησης λόγω πανδημίας. Οσο η προσφορά αγαθών και υπηρεσιών υπερβαίνει τη ζήτηση, η οικονομία αναπτύσσεται άνευ ανόδου του πληθωρισμού. Ωστόσο, η ανεργία στο 3,7% τελεί σε επίπεδα ναδίρ, ενώ αναλογούν περισσότερες από 1,4 ακάλυπτες θέσεις για κάθε άτομο που αναζητεί απασχόληση. Με ετήσιο ρυθμό αύξησης 4,5%, οι αμοιβές στις ΗΠΑ ανέρχονται ταχύτερα από το 3% έως 3,5%, που οι πιο πολλοί οικονομολόγοι θεωρούν ότι συνάδει με 2% πληθωρισμό. Οι βελτιωμένοι μισθοί ενισχύουν τη ζήτηση, τέλος, εξουδετερώνοντας τις επιπτώσεις του υψηλότερου κόστους δανεισμού.
