Kathimerini.gr
Ενώ το χρηματιστήριο της Μόσχας παραμένει κλειστό για τρίτη συναπτή ημέρα και το ρούβλι υποχωρεί εντός και εκτός Ρωσίας οδεύοντας και πάλι προς το ιστορικό χαμηλό της Δευτέρας, η ΕΚΤ επιβεβαίωσε χθες την πρώτη πτώχευση θυγατρικής τράπεζας στην Ευρώπη, συνεπακόλουθο των κυρώσεων και των μαζικών αναλήψεων που αυτές προκάλεσαν. Πρόκειται για τη Sberbank Europe που έχει έδρα στην Αυστρία και κατέρρευσε έπειτα από μαζικές αναλήψεις μετρητών. Το ενιαίο συμβούλιο εκκαθάρισης τραπεζών (SRB) ανακοίνωσε χθες πως τα περιουσιακά στοιχεία της τράπεζας θα ρευστοποιηθούν βάσει της εκεί υφιστάμενης νομοθεσίας, ενώ οι μετοχές των θυγατρικών της σε Κροατία και Σλοβενία θα μεταφερθούν σε άλλες εταιρείες στις χώρες αυτές.
Μολονότι η Sberbank Europe αντιπροσωπεύει ένα πολύ μικρό μερίδιο των δραστηριοτήτων της μητρικής της, της Sberbank Russia, η κατάρρευσή της αποτελεί πλήγμα για τη Ρωσία που βρίσκεται πλέον σε συμπληγάδες, καθώς δέχεται σφυροκόπημα από κυρώσεις και εγκαταλείπεται από επιχειρήσεις. Στην Κροατία τα περιουσιακά στοιχεία της θυγατρικής της Sberbank θα μεταφερθούν στη μοναδική κρατική τράπεζα της χώρας, την Hrvatska Postanska Banka, και αντίστοιχα στη Σλοβενία η Nova Ljubljanska Banka. Επιχειρώντας να καθησυχάσει την πελατεία των δύο θυγατρικών, το SRB ανακοίνωσε χθες πως «οι θυγατρικές στις δύο χώρες άνοιξαν και λειτουργούν κανονικά χωρίς κανένα πρόβλημα για τις καταθέσεις των πελατών τους». Από ρωσικής πλευράς, η μητρική Sberbank Russia ανέφερε στην ιστοσελίδα της ότι αποφάσισε να αποχωρήσει από την ευρωπαϊκή αγορά επειδή αντιμετώπισε μαζικές αναλήψεις καταθέσεων. Τονίζει μάλιστα πως η μητρική τράπεζα δεν μπορούσε να χορηγήσει την απαιτούμενη ρευστότητα στις θυγατρικές εξαιτίας σχετικής απαγόρευσης από την κεντρική τράπεζα της Ρωσίας, αλλά τα περιουσιακά στοιχεία της θυγατρικής ήταν επαρκή για να καταβάλει τα απαιτούμενα σε όλους τους καταθέτες.
Στο μεταξύ, στην αγορά συναλλάγματος της Μόσχας το ρούβλι υποχώρησε χθες κατά 4% με την ισοτιμία του να διαμορφώνεται στα 105,20 ρούβλια προς ένα δολάριο και στα 117,90 ρούβλια προς ένα ευρώ. Υποχώρησε παράλληλα και στις αγορές εκτός Ρωσίας με την ισοτιμία του να διαμορφώνεται στα 112 ρούβλια προς ένα δολάριο στην ηλεκτρονική πλατφόρμα συναλλαγών EBS. Παρέμεινε, ωστόσο, σε επίπεδα υψηλότερα από το ιστορικό ρεκόρ που σημείωσε τη Δευτέρα υποχωρώντας στα 120 ρούβλια προς ένα δολάριο. Το ρωσικό νόμισμα υποχωρεί σχεδόν αδιάκοπα από τις 24 Φεβρουαρίου και τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και κάποια στιγμή έχασε το 1/3 της αξίας του στην αγορά της Μόσχας. Για να ανακόψει την πτώση του και να στηρίξει την παραπαίουσα ρωσική οικονομία, η κεντρική τράπεζα υπερδιπλασίασε τα επιτόκια από το 9,5% στο 20% και επέβαλε στις εξαγωγικές επιχειρήσεις να μετατρέψουν σε ρούβλια το 80% των συναλλαγματικών τους διαθεσίμων, ενώ επέβαλε ελέγχους στις κινήσεις κεφαλαίου απαγορεύοντας στους ξένους να εκποιήσουν μετοχές, τίτλους και μερίδιά τους σε ρωσικές επιχειρήσεις.
Παράλληλα, πληθαίνουν οι εκτιμήσεις για τον κίνδυνο στάσης πληρωμών στο χρέος της Ρωσίας εξαιτίας των κυρώσεων. Μετά το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF), η αμερικανική επενδυτική JP Morgan προειδοποίησε χθες ότι οι κυρώσεις αυξάνουν την πιθανότητα να μην αποπληρώσει η Ρωσία το χρέος της σε δολάρια και γενικότερα όσα ομόλογα έχει εκδώσει σε διεθνείς αγορές. Όπως τόνισε σε σημείωμά της προς την πελατεία της, «οι κυρώσεις των ΗΠΑ και τα αντίποινα της Ρωσίας που περιορίζει τις πληρωμές σε ξένους, καθώς και η αποκοπή των τραπεζών της από τις διεθνείς αλυσίδες πληρωμών, δυσχεραίνουν εξαιρετικά την αποπληρωμή ομολόγων της στο εξωτερικό». Σημειωτέον ότι η Ρωσία πρέπει να καταβάλει εντός του μηνός πληρωμές χρέους ύψους 700 εκατ. δολαρίων, οι περισσότερες από τις οποίες προβλέπουν περίοδο χάριτος 30 ημερών.
Σε ό,τι αφορά, πάντως, την εταιρεία εκμετάλλευσης του αγωγού ρωσικού φυσικού αερίου Nord Stream 2 έσπευσε χθες να διαψεύσει δημοσιεύματα του διεθνούς Τύπου που μιλούν για πτώχευσή της μετά την επιβολή των αμερικανικών κυρώσεων. Σε σχετική ανακοίνωσή της η Nord Stream 2, που έχει έδρα στην Ελβετία, τόνισε χθες πως «ενημέρωσε απλώς τις τοπικές αρχές ότι πρέπει να τερματίσει τις συμβάσεις με τους υπαλλήλους της μετά την επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ». Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, είχε προηγηθεί δήλωση στελέχους της εταιρείας στο κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο SRF. Επρόκειτο συγκεκριμένα για τη Σίλβια Τάλμαν Γκουτ, οικονομική διευθύντρια αρμόδια για το καντόνι του Ζουγκ, η οποία το απόγευμα της Τρίτης ανέφερε στο δίκτυο SRF πως η εταιρεία είχε ενημερώσει τις τοπικές αρχές ότι δεν ήταν πλέον σε θέση να συνεχίσει τις δραστηριότητές της μετά την απόφαση της Γερμανίας να «παγώσει» την πιστοποίηση του επίμαχου αγωγού.
