Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Ο τρόπος με τον οποίο πραγματοποιούμε πληρωμές έχει ήδη αλλάξει και έτσι ο ψηφιακός μετασχηματισμός φέρνει και το ψηφιακό ευρώ. Το ψηφιακό ευρώ πρακτικά αναμένεται να «συμπληρώσει» τα μετρητά, δεν θα τα αντικαταστήσει και θα συνεχίσουν να υπάρχουν και τα άλλα ιδιωτικά ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής που χρησιμοποιούνται. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) δεν έχει αποφασίσει ακόμα κατά πόσον θα προχωρήσει στην έκδοση του ψηφιακού ευρώ, ωστόσο εκείνο που γνωρίζουμε είναι ότι έχει προχωρήσει σε προπαρασκευαστική φάση, η οποία ξεκίνησε την 1η Νοεμβρίου 2023. Το ψηφιακό ευρώ θα είναι μια λύση πληρωμών, ένα αποδεκτό ψηφιακό μέσο πληρωμής που οι καταναλωτές θα το χρησιμοποιούν δωρεάν σε καταστήματα, για ηλεκτρονικές πληρωμές, ή πληρωμές πρόσωπο με πρόσωπο.
Η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου προχώρησε σε δημοσιογραφική διάσκεψη για το ψηφιακό ευρώ, με στόχο να γίνει κατανοητό στο ευρύ κοινό. Στον χαιρετισμό του, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας κ. Χριστόδουλος Πατσαλίδης επεσήμανε πως το Ευρωσύστημα εξετάζει το ενδεχόμενο έκδοσης ψηφιακού ευρώ, όπως πράττουν σχεδόν όλες οι κεντρικές τράπεζες ανά το παγκόσμιο. Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας τόνισε ότι ενώ το Ευρωσύστημα προετοιμάζεται για το μέλλον του ευρώ, η ευημερία των πολιτών παραμένει ο απώτερος σκοπός. Το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ και πρόεδρος του «High-Level Task Force on the Digital Euro», κ. Πιέρο Τσιπολόνε, σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του τόνισε ότι «το Ευρωσύστημα διεξάγει εργασίες για το ψηφιακό ευρώ, το οποίο θα προσφέρει στους καταναλωτές μία επιπρόσθετη επιλογή πληρωμής, η οποία θα συμπληρώνει τα μετρητά». Στην παρουσίαση που προχώρησε, ο αναπληρωτής ανώτερος διευθυντής της Διεύθυνσης Τραπεζικών Εργασιών της ΚΤΚ, κ. Στέλιος Γιωργάκης, υπέδειξε μέσω παραδειγμάτων ότι το ψηφιακό ευρώ αποτελεί βασικό πυλώνα στο ταξίδι προς πραγματικά ευρωπαϊκές, καινοτόμες, άμεσες και απρόσκοπτες λιανικές πληρωμές.
Η ΕΚΤ διεξάγει προπαρασκευαστικές εργασίες ώστε να είναι σε θέση να εκδώσει το ψηφιακό ευρώ, εάν και όποτε κριθεί αυτό αναγκαίο και νοουμένου ότι θα έχει ήδη οριστικοποιηθεί το πακέτο των νομοθετικών πράξεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο αφενός θα θεσπίσει και θα ρυθμίζει το ψηφιακό ευρώ εάν αυτό εκδοθεί, και αφετέρου θα διατηρήσει τη φυσική μορφή των τραπεζογραμματίων και των κερμάτων σε ευρώ.
Σύμφωνα με την παρουσίαση της Κεντρικής Τράπεζας για το ψηφιακό ευρώ που ετοίμασε ο κ. Γιωργάκης, τα μετρητά θα εξακολουθήσουν να είναι διαθέσιμα στη Ζώνη του Ευρώ, όπως και τα άλλα ιδιωτικά ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής που χρησιμοποιούνται σήμερα. Είπε πως, το ψηφιακό ευρώ θα διευκολύνει τη ζωή των ανθρώπων παρέχοντας κάτι το οποίο δεν υπάρχει σήμερα, δηλαδή ένα ψηφιακό μέσο πληρωμής που είναι καθολικά αποδεκτό σε ολόκληρη τη Ζώνη του Ευρώ. Όπως τα μετρητά, εξήγησε ότι, το ψηφιακό ευρώ θα είναι μηδενικού κινδύνου, ευρέως προσβάσιμο, εύχρηστο, δωρεάν για βασική χρήση (όπως σήμερα το Ευρωσύστημα επωμίζεται τα δικά του κόστη για την έκδοση τραπεζογραμματίων και κερμάτων), με διαθεσιμότητα ακόμα και εκτός σύνδεσης με το Διαδίκτυο, προστατεύοντας στο μέγιστο βαθμό την ιδιωτική ζωή και τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών. Η επιλογή για το πώς θα πληρώνουμε με το νόμισμά του ο κάθε πολίτης θα είναι δική του. Όπως είπε, στόχος του Ευρωσυστήματος είναι η ομαλή, αδιάκοπη και απρόσκοπτη διαδικασία πληρωμής, συνεπώς θα υπάρχει η δυνατότητα χρήσης του ψη φιακού ευρώ σε περιπτώσεις όπου η συνδεσιμότητα με το Διαδίκτυο είναι περιορισμένη ή ακόμα και ανύπαρκτη.
Πώς θα λειτουργεί
Όπως βρίσκουμε στον ιστότοπο της ΕΚΤ σε σχετικό πεδίο με ερωταπαντήσεις, το ψηφιακό ευρώ θα επιτρέπει τη διενέργεια ασφαλών άμεσων πληρωμών σε φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα και μεταξύ ιδιωτών, ανεξάρτητα από τη χώρα της Ζώνης του Ευρώ στην οποία βρίσκονται, ή από τον πάροχουπηρεσιών πληρωμών που χρησιμοποιούν. Η ΕΚΤ διερευνά επί του παρόντος πώς θα μπορούσε αυτό να λειτουργήσει στην πράξη. Ως πρώτο βήμα, -όταν εκδοθεί- θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα πορτοφόλι ψηφιακού ευρώ μέσω της τράπεζας που χρησιμοποιεί ο πολίτης, ή του ταχυδρομείου. Μόλις δημιουργηθεί το πορτοφόλι του, θα μπορεί να μεταφέρει σε αυτό χρήματα από έναν συνδεδεμένο τραπεζικό λογαριασμό, ή να καταθέτει μετρητά. Τότε θα μπορεί να ξεκινήσει να κάνει τις πληρωμές του χρησιμοποιώντας το ψηφιακό ευρώ στο πορτοφόλι του.
Κάθε φορά που λαμβάνει ο κάθε χρήστης-πολίτης χρήματα σε ψηφιακό ευρώ, θα μπορεί να τα κρατήσει σε αυτό το πορτοφόλι, μέχρι ενός καθορισμένου ορίου, ή να τα μεταφέρει στον τραπεζικό λογαριασμό του. Αυτό θα μπορεί να το κάνει ο ίδιος, ή να καθορίζεται να γίνεται αυτοματοποιημένα. Οι πληρωμές με ψηφιακό ευρώ θα είναι πάντοτε ασφαλείς και άμεσες -είτε γίνονται σε φυσικά ή ηλεκτρονικά καταστήματα είτε μεταξύ ανθρώπων. Το ψηφιακό ευρώ θα μπορεί να προσφέρει τόσο λειτουργίες σε απευθείας σύνδεση (online), όσο και λειτουργίες εκτός σύνδεσης (offline), δηλαδή θα μπορεί ο πολίτης να το χρησιμοποιεί ακόμη και όταν η σύνδεσή του στο Διαδίκτυο δεν είναι καλή, ή όταν είναι εκτός δικτύου. Επιπλέον, τα προσωπικά στοιχεία συναλλαγής που θα αφορούν πληρωμές με ψηφιακό ευρώ εκτός σύνδεσης θα είναι γνωστά μόνο στον πληρωτή και στον δικαιούχο της πληρωμής, παρέχοντας ένα επίπεδο προστασίας της ιδιωτικής ζωής, παρόμοιο με αυτό που παρέχουν τα μετρητά.
