Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Ο οίκος αξιολόγησης DBRS Morningstar επιβεβαίωσε τις μακροπρόθεσμες αξιολογήσεις ξένου και εγχώριου νομίσματος της Κύπρου σε BBB και κράτησε την τάση σε σταθερή. Ταυτόχρονα, ο οίκος επιβεβαίωσε τις βραχυπρόθεσμες αξιολογήσεις ξένου και εγχώριου νομίσματος σε R-2 (υψηλό), κρατώντας επί της ουσίας όλο το outlook σταθερό.
Με την αξιολόγηση του καναδικού οίκου DBRS ολοκληρώνεται ο γύρος αξιολογήσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας για το 2022.
Σύμφωνα με τον Οίκο, η σταθερή προοπτική εξισορροπεί την πρόσφατη ευνοϊκή δημοσιονομική δυναμική έναντι σημαντικών καθοδικών κινδύνων για τις δημοσιονομικές και οικονομικές προοπτικές, καθώς επίσης σημειώνει πως, τα δημοσιονομικά ισοζύγια έχουν ανακάμψει έντονα τα τελευταία δύο χρόνια. Στο ριπόρτ που συνοδεύει την αξιολόγηση της ΚΔ, τονίζεται ότι, το έλλειμμα του προϋπολογισμού της γενικής κυβέρνησης μειώθηκε στο 1,7% του ΑΕΠ το 2021 από 5,8% το 2020, λόγω της ισχυρής ανάκαμψης της οικονομικής ανάπτυξης από το σοκ του COVID-19, που οδήγησε σε σημαντική αύξηση των φορολογικών εσόδων και ότι τα δημοσιονομικά αποτελέσματα συνέχισαν να βελτιώνονται τους τελευταίους μήνες παρά το πρόσφατο ενεργειακό σοκ. Σημειώνει ότι, κατά τους πρώτους επτά μήνες του 2022, η γενική κυβέρνηση κατέγραψε πλεόνασμα 0,6% του ΑΕΠ σε σύγκριση με έλλειμμα 3,2% του ΑΕΠ κατά την ίδια χρονική περίοδο του 2021, καθώς η ακόμα ισχυρή οικονομική δραστηριότητα και οι υψηλές πληθωριστικές πιέσεις οδήγησαν σε σημαντική αύξηση ονομαστικά φορολογικά έσοδα. Επιπλέον, αναφέρει, τα δημοσιονομικά ισοζύγια επωφελήθηκαν από την έντονη μείωση των μέτρων στήριξης για τον COVID-19 και το μόνο μέτριο μέχρι στιγμής δημοσιονομικό κόστος των μέτρων στήριξης της ενέργειας.
Μελλοντικοί κίνδυνοι
Στο μέλλον, κατά τον Οίκο, οι σημαντικότεροι αρνητικοί κίνδυνοι είναι η περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης στην Ουκρανία και οι υψηλές τιμές ενέργειας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, οι οποίες ενδέχεται να αποδυναμώσουν την οικονομική δραστηριότητα και να απαιτήσουν σημαντική αύξηση των μέτρων δημόσιας στήριξης. Ο Οίκος υπογραμμίζει ότι, δημοσιονομικές πιέσεις ενδέχεται να προκύψουν και από το Εθνικό Σύστημα Υγείας και τη σχεδιαζόμενη επέκταση της δημόσιας εταιρείας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων ΚΕΔΙΠΕΣ. Ωστόσο, συμπληρώνει ότι, η δυναμική του δημόσιου χρέους επωφελείται επί του παρόντος από την υψηλή αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ και τα βελτιωμένα δημοσιονομικά ισοζύγια. Ο DBRS υποδεικνύει ότι, το κυβερνητικό πρόγραμμα σταθερότητας του Απριλίου 2022 προβλέπει μείωση του δείκτη χρέους της γενικής κυβέρνησης προς το ΑΕΠ σε ένα αν και ακόμη υψηλό 93,9% του ΑΕΠ στο τέλος του 2022 από 103,9% του ΑΕΠ στο τέλος του 2021. «Εκτός από ένα πιθανό αναπτυξιακό σοκ, κίνδυνοι για τη δυναμική του χρέους, ωστόσο, ενδέχεται να προκύψουν από μια πιθανή υλοποίηση ενδεχόμενων υποχρεώσεων που σχετίζονται με το ακόμη υψηλό κληροδοτημένο απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων στο τραπεζικό σύστημα», σχολιάζει.
Όπως αναφέρει ο Οίκος, οι αξιολογήσεις του στο «BBB» υποστηρίζονται από ένα σταθερό πολιτικό περιβάλλον, τις υγιείς δημοσιονομικές και οικονομικές πολιτικές της κυβέρνησης τα τελευταία χρόνια και το ευνοϊκό προφίλ του δημόσιου χρέους. Επιπλέον, αν και οι δείκτες διακυβέρνησης έχουν αποδυναμωθεί τα τελευταία χρόνια, ο DBRS Morningstar συνεχίζει να θεωρεί την ένταξη της χώρας στην ΕΕ ως σημαντική βάση για τη θεσμική ποιότητα.
Ψηλό δημόσιο χρέος
«Από την άλλη πλευρά, η Κύπρος αντιμετωπίζει επίσης σημαντικές προκλήσεις λόγω της υψηλής ακόμη επιβάρυνσης του δημόσιου χρέους και του συγκριτικά χαμηλού επιπέδου παραγωγικότητας της εργασίας της οικονομίας. Επιπλέον, οι αξιολογήσεις της Κύπρου συνεχίζουν να περιορίζονται από το μικρό μέγεθος της οικονομίας της που βασίζεται στις υπηρεσίες, γεγονός που την καθιστά ευάλωτη σε εξωτερικούς κραδασμούς», καταλήγει.
