ΚΥΠΕ
Υψηλά πρωτογενή και σημαντικά δημοσιονομικά πλεονάσματα, καθώς και υποχώρηση του δημοσίου χρέους κάτω από το όριο της Συνθήκης του Μάαστριχτ (60% του ΑΕΠ) διαβλέπει για την Κύπρο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ).
To ΔΝΤ δημοσιοποίησε σήμερα το Fiscal Monitor, ένα έγγραφο με εκτιμήσεις για τις δημοσιονομικές επιδόσεις των κρατών.
Για το δημοσιονομικό ισοζύγιο της Κύπρου, το ΔΝΤ εκτιμά ότι η Κύπρος θα καταγράφει πλεονάσματα σε όλο τον ορίζοντα των εκτιμήσεων μέχρι το 2028 με μέσο όρο σχεδόν 1,4%.
Πιο συγκεκριμένα, για φέτος το ΔΝΤ προβλέπει πλεόνασμα 1,9% του ΑΕΠ, 1,7% για το 2024 και 1,5% για το 2025. Για τα έτη 2026, 2027 και 2028 το πλεόνασμα εκτιμάται ότι θα κυμανθεί στο 1,3%, 1,0% και 0,9% αντίστοιχα.
Το ΔΝΤ καταγράφει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (εξαιρουμένων των δαπανών εξυπηρέτησης του χρέους) για την Κύπρο σε όλο τον ορίζοντα προβλέψεων. Φέτος, το πρωτογενές ισοζύγιο αναμένεται να διαμορφωθεί στο 3,2% του ΑΕΠ, το 2024 στο 3,0% για να υποχωρήσει στο 2,7% του ΑΕΠ το 2025. Για τα έτη 2026-2028, το ΔΝΤ εκτιμά ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα διαμορφωθεί στο 2,5%, 2,2% και 2,2% αντίστοιχα.
Όσον αφορά τα δημόσια έσοδα ως προς το ΑΕΠ, το ΔΝΤ εκτιμά ότι έπειτα από το 42% το 2022, θα διαμορφωθούν στο 40,5% φέτος, στο 40,3% το 2024 και στο 40% το 2025, ενώ για τα έτη 2026, 2027 και 2028 θα διαμορφωθούν στο 39,4%, στο 39,2% και 39,1% του ΑΕΠ αντίστοιχα.
Σύμφωνα με το Fiscal Monitor, οι κρατικές δαπάνες έπειτα από το 39,8% πέρσι, θα υποχωρήσουν στο 38,6% φέτος, θα αυξηθούν οριακά στο 38,7% το 2024 και θα μειωθούν στο 38,5% το 2025. Για την περίοδο 2026 με 2028 εκτιμάται ότι σταθεροποιηθούν στο 38,2%.
Δημόσιο χρέος: Υποχώρηση κάτω από το όριο του 60% το 2027
Όσον αφορά το ακαθάριστο δημόσιο χρέος, το ΔΝΤ εκτιμά ότι φέτος θα διαμορφωθεί στο 78,6% του ΑΕΠ, για να υποχωρήσει στο 70,9% το 2024 και στο 66,8% το 2025. Σύμφωνα με το Fiscal Monitor, το ακαθάριστο χρέος της Κύπρου θα υποχωρήσει στο 61,7% το 2026 και στη συνέχεια θα υποχωρήσει κάτω από το όριο του 60% και θα διαμορφωθεί στο 58,4% το 2027 και στο 55,1% το 2028. Σημειώνεται ότι ο φετινές εκτιμήσεις είναι πιο αισιόδοξες, από το περσινό Fiscal Outlook, προφανώς λόγω της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ λόγω υψηλού πληθωρισμού. Ενδεικτικά στο περσινό Fiscal Outlook εκτιμάτο ότι το χρέος της Κύπρου θα υποχωρούσε στο τέλος της περιόδου στο 66,2%.
Εξάλλου, οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες για το 2023 διατηρήθηκαν αμετάβλητες στο 8,1% του ΑΕΠ.
Τρομακτικές παραδοχές για την κλιματική αλλαγή
Το φετινό Fiscal Monitor φέρει τον τίτλο «κλιματικό σταυροδρόμι, οι δημοσιονομικές πολιτικές σε έναν κόσμο που ζεσταίνεται».
Ειδικότερα στο πρόλογο της έκθεσης, ο Βίτορ Γκασπάρ, Διευθυντής Δημοσιονομικών Υποθέσεων του ΔΝΤ, σημειώνει ότι είναι δύσκολο για όλες τις χώρες να ισοσκελίσουν τα ισοζύγια τους, λόγω της αυξανόμενης αξίωσης για δημόσιες δαπάνες, υψηλότερο χρέος, υψηλότερα επιτόκια και «πολιτικές κόκκινες γραμμές για τη φορολογία».
Πάντως το ΔΝΤ εξετάζει τις δημοσιονομικές επιπτώσεις της πράσινης μετάβασης, σημειώνοντας ότι η αύξηση του υφιστάμενου μείγματος πολιτικών αποφάσεων για τον στόχο των μηδενικών καθαρών εκπομπών (net zero), δηλαδή αυξημένες επιδοτήσεις και άλλες μορφές κρατικών δαπανών, θα οδηγήσει σε μια αύξηση του χρέους της τάξης των 40 με 50 ποσοστιαίων μονάδων ως προς το ΑΕΠ για ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα αναπτυγμένων αλλά και αναπτυσσόμενων οικονομιών μέχρι το 2050 και σημειώνει ότι η επιβολή φόρων στις εκπομπές ρύπων δεν είναι αρκετή.
Ο ιδιωτικός τομέας διαδραματίζει ένα κρίσιμο ρόλο σε μια επιτυχημένη πράσινη μετάβαση, αναφέρει ο κ. Γκασπάρ, σημειώνοντας πως οι κρατικές πολιτικές θα πρέπει να παρέχουν ένα πλαίσιο που να ευνοεί τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στις επενδύσεις και τη χρηματοδότηση της πράσινης μετάβασης.
Τέλος σημειώνεται ότι η δημόσια στήριξη θα είναι αναγκαία για να μετριάσει τις «αναπόφευκτα δαπανηρές προσαρμογές» που θα απαιτηθούν από τα ευάλωτα νοικοκυριά, τους εργαζόμενους, τις κοινότητες και τις επιχειρήσεις.
