Του Απόστολου Τομαρά
Η ομιλία της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός και τα όσα είπε για τα ενεργειακά της Γηραιάς Ηπείρου ουσιαστικά αποτελούν το πρώτο βήμα για το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η ανατολική Μεσόγειος και τα κοιτάσματά της, στις προσπάθειες απεξάρτησης από τους Ρωσικούς υδρογονάνθρακες. Η ομιλία της κας φον ντερ Λάιεν αποκτά ιδιαίτερη σημασία και για την Κύπρο, μιας και η πρόεδρος της Κομισιόν δεν περιορίστηκε σε γενικόλογες αναφορές. Σημειώνοντας πως η Ρωσία εργαλειοποιεί τα ενεργειακά αποθέματά της, η πρόεδρος της Κομισιόν παρουσίασε τους πυλώνες της στροφής που παρατηρείται στον ενεργειακό εφοδιασμό της Ευρώπης. «Αυτήν τη στιγμή που μιλάμε, η Ευρώπη συνάπτει νέες συμφωνίες με αξιόπιστους προμηθευτές σε όλον τον κόσμο. Τον Μάρτιο συμφώνησα με τον Πρόεδρο Μπάιντεν να αυξήσουμε σημαντικά τις παραδόσεις LNG από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη. Περισσότερο LNG και φυσικό αέριο μέσω αγωγών θα προέλθει επίσης από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Σύντομα θα τεθούν σε λειτουργία νέοι τερματικοί σταθμοί LNG σε Ελλάδα, Κύπρο και Πολωνία, όπως και νέες διασυνδέσεις».
LNG από Κύπρο
Οι αναφορές της προέδρου της Κομισιόν ουσιαστικά παραπέμπουν στη δημιουργία υποδομών υγροποίησης ΦΑ, οι οποίες θα τροφοδοτούνται από τα κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου. Η αναφορά στην Κύπρο, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν λεπτομέρειες, ουσιαστικά παραπέμπει είτε στη δημιουργία χερσαίων εγκαταστάσεων στο Βασιλικό ή σε μια ενδιάμεση επιλογή πλωτών εγκαταστάσεων υγροποίησης ΦΑ. Επί του προκειμένου στο τραπέζι υπάρχει πρόταση από την εταιρεία Energean για ένα πλωτό σταθμό υγροποίησης φυσικού αερίου (FLNG) στην Κύπρο. Η σχετική πρόταση είχε γίνει από τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας Μαθιό Ρήγα στην τελευταία τριμερή σύνοδο Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ. Ο πλωτός σταθμός, σε πρώτη φάση, θα επεξεργάζεται ΦΑ από τα κοιτάσματα που διαχειρίζεται η εταιρεία στην ισραηλινή ΑΟΖ. Το LNG στη συνέχεια θα διοχετεύεται στις ευρωπαϊκές αγορές μέσω των εγκαταστάσεων FSRU της Αλεξανδρούπολης αλλά και της Ρεβυθούσας. Επίσης ο πλωτός σταθμός θα είναι σε θέση να καλύψει και τις ανάγκες της εσωτερικής αγοράς της Κύπρου για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Η Λευκωσία
Οι αναφορές της προέδρου της Κομισιόν προκάλεσαν ικανοποίηση στη Λευκωσία τόσο για το γενικότερο ενδιαφέρον της Ε.Ε. για τους υδρογονάνθρακες της ανατολικής Μεσογείου όσο και για την προοπτική η Κύπρος να καταστεί ένας σημαντικός κρίκος της ενεργειακής εφοδιαστικής αλυσίδας της Ευρώπης. Η προοπτική χερσαίων υποδομών επί κυπριακού εδάφους, πηγές από τις Βρυξέλλες υποστήριζαν πως η αναφορά της προέδρου της Κομισιόν αφορούσε το Βασιλικό, πέρα από τις επιλογές στην εμπορική εκμετάλλευση και των κυπριακών κοιτασμάτων αναμφίβολα ανακατεύει την ενεργειακή τράπουλα της περιοχής η οποία σε συνδυασμό με τα δυο αιγυπτιακά τερματικά (Ίνκουτ και Νταμιέτα) μπορεί να καταστεί εκ των βασικών προμηθευτών ενέργειας της Ευρώπης.
Επενδύσεις
Οι ανακοινώσεις της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο Νταβός δεν πρέπει να θεωρούνται άσχετες με τους σχεδιασμούς που γίνονται από πλευράς Ε.Ε. για επενδύσεις ύψους 300 δισ. ευρώ μέχρι το 2030 για απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα μέχρι το 2027. Και εδώ οι ανακοινώσεις έγιναν από την πρόεδρο της Κομισιόν η οποία εκτίμησε πως πρέπει να γίνουν επενδύσεις 210 δισ. προκειμένου να τερματισθεί η εξάρτηση από τους ρωσικούς ενεργειακούς πόρους. Με βάση τα όσα είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η μερίδα του λέοντος 86 δισ. ευρώ θα διατεθεί για ΑΠΕ, 56 δισ. ευρώ για εξοικονόμηση ενέργειας και αντλίες θερμότητας, 29 δισ. ευρώ για ηλεκτρικά δίκτυα και 27 δισ. ευρώ για υποδομές υδρογόνου. Στους σχεδιασμούς περιλαμβάνονται και 12 υποδομές ΦΑ και LNG με επενδύσεις 10 δισ. ευρώ.
Τρυπάνι στο τεμάχιο 6 από ΕΝΙ-TOTAL
Μετά από δυο χρόνια απραξίας η κοινοπραξία ENI – TOTAL επέστρεψε εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Η κοινοπραξία Γάλλων και Ιταλών η οποία είχε αναστείλει κάθε δραστηριότητα εντός της ΑΟΖ τον Απρίλιο του 2020, λόγω πανδημίας επέστρεψε και ξεκίνησε εργασίες. Όπως ανακοινώθηκε επίσημα, η κοινοπραξία ξεκίνησε εργασίες στο τεμάχιο 6 στο οποίο έχει εντοπιστεί κοίτασμα σε εμπορεύσιμη κατάσταση. Συγκεκριμένα «Το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας ανακοινώνει ότι, με την έλευση του πλοίου-γεωτρύπανου «Tungsten Explorer», έχουν ξεκινήσει οι εργασίες της γεώτρησης «Cronos-1» στο Τεμάχιο 6 της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας, από την κοινοπραξία Εni Cyprus Limited και TotalEnergies EP Cyprus B.V., η οποία κατέχει Άδεια Έρευνας Υδρογονανθράκων για το εν λόγω Τεμάχιο. Τις εργασίες της γεώτρησης θα παρακολουθεί επί συνεχούς βάσης το προσωπικό της Υπηρεσίας Υδρογονανθράκων, του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας».
