ΚΥΠΕ
Ένα ευρύ φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας της Κύπρου τέθηκε από τη Δευτέρα, σε λειτουργία μετά την μερική άρση των περιοριστικών μέτρων που τέθηκαν σε ισχύ για καταπολέμηση της εξάπλωσης της επιδημίας του κορωνοϊού στην Κύπρο.
Στην πρώτη αυτή φάση η βιομηχανία και ο μεταποιητικός τομέας λειτουργούν πλήρως, ενώ η επαναλειτουργία των υπόλοιπων οικονομικών δραστηριοτήτων, όπως του λιανικού εμπορίου, γίνεται βάσει κατευθυντήριων γραμμών ή πρωτοκόλλων.
Συγκεκριμένα και με βάση το διάταγμα του Υπουργού Υγείας που εκδόθηκε στις 30 Απριλίου, στην πρώτη φάση χαλάρωσης των μέτρων από 4 Μαΐου ως 20 Μαΐου επαναλειτουργούν ο κατασκευαστικός τομέας και όλες οι παρεμφερείς οικονομικές δραστηριότητες.
Επαναλειτουργούν επίσης όλα τα καταστήματα λιανικού εμπορίου, εκτός από εκείνα που στεγάζονται εντός εμπορικών κέντρων/πολυκαταστημάτων.
Επαναλειτουργούν ακόμα οι λαϊκές αγορές, ενώ επιτρέπεται η πλανοδιοπώληση.
Στα δημόσια και ιδιωτικά νοσηλευτήρια επιτρέπεται η διεξαγωγή προγραμματισμένων εγχειρήσεων, βάσει οροφών που καθορίζονται από το Υπουργείο Υγείας, ενώ συνεχίζει η απαγόρευση στα επισκεπτήρια. Επίσης επαναλειτουργούν τα οδοντιατρικά Κέντρα/Ιατρεία που παρέμεναν κλειστά μετά από το Διάταγμα της 23ης Απριλίου.
Στον τομέα της ναυτιλίας επιτρέπεται η στάθμευση κρουαζιερόπλοιων για ανεφοδιασμό (χωρίς αποβίβαση επιβατών ή αντικατάσταση πληρωμάτων). Επιτρέπεται επίσης η αντικατάσταση πληρωμάτων για εμπορικά σκάφη και η μετακίνηση ιδιωτικών σκαφών σε αδειοδοτημένους χώρους, για σκοπούς ελλιμενισμού, συντήρησης και επισκευών
Η χρήση ανοιχτών ή υπαίθριων αθλητικών εγκαταστάσεων επιτρέπεται μόνο για αθλητές και αθλήτριες υψηλών επιδόσεων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο της Κυπριακής Ολυμπιακής Επιτροπής, χωρίς τη χρήση αποδυτηρίων, γυμναστηρίων ή άλλων κλειστών συναφών υποδομών. Οι προπονήσεις για ομαδικά αθλήματα μόνο σε ανοικτούς χώρους, χωρίς τη χρήση αποδυτηρίων, γυμναστηρίων ή άλλων κλειστών συναφών υποδομών επιτρέπεται από 18 Μαΐου.
Επίσης επιτρέπεται η επαναλειτουργία τουριστικών και ταξιδιωτικών γραφείων, τα οποία ωστόσο έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν να παραμένουν κλειστά και να επωφελούνται του σχεδίου της Κυβέρνησης για πλήρη αναστολή εργασιών, αφού ακόμα δεν έχουν ανοίξει τα αεροδρόμια.
Επιτρέπεται επίσης η πλήρης λειτουργία πλυντηρίων αυτοκινήτων.
Έγινε ακόμα αναθεώρηση οδηγιών για δημόσιες μεταφορές, οι οποίες λειτουργούν με πληρότητα μέχρι 50%.
Μουδιασμένη η αγορά, ανάγκη διευκρινίσεων για πολυκαταστήματα
Σύμφωνα με τον Γενικό Διευθυντή της ΟΕΒ, Μιχάλη Αντωνίου, ο οποίος επιθεώρησε το πρωί τη λειτουργία καταστημάτων στις οδούς Λήδρας και Ονασαγόρου, τα μισά περίπου καταστήματα επαναλειτούργησαν, στον συγκεκριμένο δρόμο, με μουδιασμένη την εμπορική κίνηση.
Όσον αφορά την τήρηση των πρωτοκόλλων και μέτρων ασφαλείας, ο κ. Αντωνίου εξέφρασε ικανοποίηση αφού οι εργαζόμενοι στα καταστήματα ήταν όλοι εφοδιασμένοι με μάσκες, αντισηπτικά, γάντια, ενώ τηρούνταν και οι απαραίτητες αποστάσεις. Σε καταστήματα όπου υπήρχε αυξημένη κίνηση, συγκεκριμένο άτομο, όπως είπε, μεριμνούσε να μετρά τα πρόσωπα που ήταν εντός. Είπε επίσης ότι οι περισσότεροι από τους πελάτες φορούσαν επίσης μάσκες εντός των καταστημάτων.
Ανέφερε ακόμα ήταν υπάρχει αισιοδοξία ανάμεσα στους καταστηματάρχες.
«Είναι το σώμα μιας βάναυσα κακοποιημένης οικονομίας, το οποίο σιγά-σιγά προσπαθεί να συνέλθει από το κτύπημα το οποίο δέχτηκε. Όμως θα τα καταφέρουμε, δεν έχω καμιά αμφιβολία», ανέφερε.
Εξέφρασε επίσης αισιοδοξία για την επαναλειτουργία και των υπόλοιπων καταστημάτων τις επόμενες μέρες, ενώ σημείωσε ότι καταστήματα που ανοίξουν σε διεθνείς αλυσίδες δεν ρισκάρουν να ανοίξουν αν δεν βεβαιωθούν ότι υπάρχει πλήρης τήρηση των σχετικών πρωτοκόλλων.
Παράλληλα ανέφερε ότι θα πρέπει να διευκρινιστεί πιο συγκεκριμένα τι ορίζεται ως πολυκατάστημα, του οποίου η λειτουργία δεν επιτρέπεται. Ο ίδιος είπε, έστειλε συγκεκριμένη επιστολή προς το Υπουργείου Οικονομικών για τον σκοπό αυτό και αναμένει απάντηση. Θεωρεί επίσης ότι θα πρέπει να διευκρινιστεί το θέμα αυτό γραπτώς παρά τις όποιες δηλώσεις έγιναν από αρμόδιους σε ΜΜΕ.
Μιλώντας στο ΚΥΠΕ, ο Γενικός Γραμματέας του ΚΕΒΕ Μάριος Τσιακκής κάλεσε τον κόσμο και τους ιδιοκτήτες καταστημάτων να πειθαρχήσουν με τα μέτρα ασφάλειας και υγείας στην εργασίας, ώστε να μην υπάρξει υποτροπή και αναγκαστούν να ξανακλείσουν.
Κάλεσε επίσης επιχειρηματίες και κοινό να καταλάβουν ότι η επαναλειτουργία θα είναι σταδιακή και θα πρέπει να τηρούνται τα μέτρα προστασίας, ενώ κάλεσε το κοινό να δείχνει υπομονή και κατανόηση. Σίγουρα, όπως είπε, το ξεκίνημα θα είναι αργό, ωστόσο το πιο σημαντικό να περάσει αυτή η πρώτη περίοδος χαλάρωσης χωρίς πολλά κρούσματα.
Ο κ. Τσιακκής ανέφερε ότι με βάση την πληροφόρηση του ΚΕΒΕ υπήρξε το πρωί συνωστισμός σε τράπεζες και κυβερνητικές υπηρεσίες και κάλεσε τον κόσμο να επανέλθει του σταδιακά, και να προγραμματίσει τις εργασίες του για τις επόμενες πέντε με δέκα μέρες.
Παράλληλα απηύθυνε δραματική έκκληση για ψήφιση του κυβερνητικού νομοσχεδίου για την παραχώρηση κρατικών εγγυήσεων για νέο δανεισμό από τις τράπεζες, αναφέροντας ότι αυτό θα πρέπει να γίνει από τη Βουλή μέσα σε αυτή την εβδομάδα. Κάποιες επιχειρήσεις σημείωσε που είχαν μεγάλη μείωση στον κύκλο εργασιών τους πιθανόν να μην μπορέσουν να επαναλειτουργήσουν. Θα πρέπει όπως είπε να δοθεί άμεσα ρευστότητα στις συνεπείς επιχειρήσεις, πολύ περισσότερο τώρα που ανοίγει η οικονομία.
Παράλληλα χαιρέτισε την διεύρυνση του σχεδίου για μερική αναστολή των εργασιών από το Υπουργείου Εργασίας, ώστε να συμπεριλάβει επιχειρήσεις εμπορίας και πώλησης τροφίμων, οι εργασίες των οποίων επηρεάζονται αρνητικά από το κλείσιμο ξενοδοχείων και εστιατορίων.
Ποιές επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές
Κατά την πρώτη φάση άρσης των περιοριστικών μέτρων, συνεχίζεται η αναστολή λειτουργίας για ξενοδοχεία και τουριστικά καταλύματα, με εξαίρεση όσων οι ιδιοκτήτες έχουν συνάψει συμφωνίες για προσωρινή φιλοξενία προσώπων τα οποία θα παραμείνουν για 14 ημέρες από την άφιξη τους σε χώρους υποχρεωτικής απομόνωσης, προσωρινή φιλοξενία ξένων περιηγητών και διπλωματικών αποστολών κρατών ή/και διεθνών Οργανισμών οι οποίοι δεν κατέστη δυνατόν να επιστρέψουν στις χώρες μόνιμης διαμονής τους, φιλοξενία αιτητών ασύλου/ ατόμων που ζητούν καθεστώς διεθνούς προστασίας ή άλλων ευάλωτων ομάδων πληθυσμού, προσωρινή φιλοξενία επαγγελματιών υγείας και άλλου προσωπικού, το οποίο εργάζεται στον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας, για σκοπούς αντιμετώπισης του κορωνοϊού.
Συνεχίζεται η αναστολή της λειτουργίας για εμπορικά κέντρα και πολυκαταστήματα, καφετέριες, καφενεία, μπαρ και όλες οι επιχειρήσεις εστίασης με εξαίρεση τις υπηρεσίες που αφορούν κατ’ οίκον διανομή και υπηρεσίες ταχείας εξυπηρέτησης από το παράθυρο, κέντρα διασκέδασης. Κλειστοί παραμένουν κινηματογράφοι, θέατρα και αίθουσες θεαμάτων, βιβλιοθήκες, μουσεία, αρχαιολογικοί και ιστορικοί χώροι.
Επίσης κλειστά παραμένουν πρακτορεία τυχερών παιγνίων και καζίνο, αθλητικές εγκαταστάσεις, αθλητικοί όμιλοι, πολιτιστικοί όμιλοι και σωματεία, θεματικά πάρκα (λούνα παρκ κλπ),κομμωτήρια, κουρεία και κέντρα αισθητικής-μασάζ, και πάροχοι υπηρεσιών εδάφους σε τρίτους ή αυτοεξυπηρετούμενους, εξαιρουμένων αυτών που εξυπηρετούν τις πτήσεις που επιτρέπονται, δυνάμει των περί Πολιτικής Αεροπορίας Διαταγμάτων.
Όλες οι επιχειρήσεις που έχουν αναστείλει τις εργασίες τους διατηρούν τη δυνατότητα να εκτελούν διοικητικές ή άλλες εργασίες κεκλεισμένων των θυρών που δεν άπτονται της εξυπηρέτησης κοινού, με την τήρηση όλων των κανόνων υγιεινής.
Μέτρα ασφαλείας
Σύμφωνα με το διάταγμα, όλες οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, η λειτουργία των οποίων δεν έχει ανασταλεί, πρέπει να τηρούν μέτρα ασφάλειας και υγείας, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες που έχουν εκδοθεί από τα Υπουργεία Υγείας και Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Ακόμα όλες οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, είτε αυτές οι οποίες παραμένουν σε λειτουργία είτε αυτές των οποίων έχει ανασταλεί η λειτουργία τους, δύνανται να παρέχουν υπηρεσίες ηλεκτρονικού ή τηλεφωνικού εμπορίου με παράδοση κατ’ οίκον.
Όσες επιχειρήσεις η λειτουργία των οποίων δεν έχει ανασταλεί και δέχονται κοινό προς εξυπηρέτηση, μπορούν να επεκτείνουν το ωράριο λειτουργίας τους, έτσι ώστε να μην παρατηρείται συνωστισμός και συναθροίσεις πολλών προσώπων, νοουμένου ότι δεν παραβιάζονται τα δικαιώματα των εργαζομένων βάσει των σχετικών νομοθεσιών, καθώς και συλλογικών συμβάσεων.
Όλες οι επιχειρήσεις των οποίων η λειτουργία δεν έχει ανασταλεί και δέχονται κοινό προς εξυπηρέτηση, καθώς και τα γραφεία του δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου τομέα και των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης τα οποία εξυπηρετούν κοινό, οφείλουν να λαμβάνουν μέτρα για σηματοδότηση της απόστασης, τουλάχιστον δύο μέτρων, η οποία πρέπει να τηρείται από τους πολίτες κατά τη διάρκεια εξυπηρέτησής τους , τόσο εντός όσο και εκτός των υποστατικών και δεν επιτρέπεται η παρουσία στον ίδιο χώρο, δηλαδή στο χώρο εξυπηρέτησης, ανά πάσα στιγμή αριθμού ατόμων, συμπεριλαμβανομένων των εργαζομένων, πέραν του ενός ατόμου ανά 8 τ.μ. ωφέλιμου χώρου.
Επιπρόσθετα, οφείλουν να τηρούν τα μέτρα ασφάλειας και υγείας, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες που έχουν εκδοθεί από τα Υπουργεία Υγείας και Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Χρήση μάσκας
Καθίσταται υποχρεωτική η χρήση προστατευτικής μάσκας προσώπου από τους εργαζόμενους:
(α) Σε εσωτερικούς χώρους ιδιωτικών επιχειρήσεων που εξυπηρετούν κοινό,
(β) στα γραφεία του Δημόσιου και ευρύτερου Δημόσιου Τομέα καθώς και Αρχών Τοπικής
Αυτοδιοίκησης, που εξυπηρετούν κοινό,
(γ) στις επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου που δεν έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους,
(δ) στα μέσα μαζικής μεταφοράς, περιλαμβανομένων και των δημόσιων συγκοινωνιών,
(ε) στα εργοτάξια.
Οι εργοδότες οφείλουν να παρέχουν στους εργαζόμενούς τους προστατευτικές μάσκες προσώπου.
Οι ιδιοκτήτες ή/και διαχειριστές των υπεραγορών, αρτοποιείων, φρουταγορών, περιπτέρων, μίνι μάρκετς, κρεοπωλείων, ιχθυοπωλείων, παντοπωλείων, ζαχαροπλαστείων, καβών και όλες οι άλλες υπηρεσίες παρασκευής τροφίμων και ποτών, οφείλουν να παρέχουν προστατευτικές μάσκες προσώπου και γάντια στους εργαζόμενούς τους κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.
Επίσης, απαγορεύεται η διακίνηση των εργαζομένων και προμηθευτών εντός των υπό αναφορά επιχειρήσεων χωρίς τη χρήση προστατευτικών μασκών προσώπου και γαντιών.
Εάν σε οποιοδήποτε ιδιωτικό γραφείο και/ή επιχείρηση και/ή σε οποιαδήποτε υπηρεσία στο δημόσιο, και/ή ευρύτερο δημόσιο τομέα και/ή στις ανεξάρτητες υπηρεσίες και/ή στις αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, εντοπιστεί κρούσμα μόλυνσης από τον Κορωνοϊό, οφείλουν να αναστείλουν αμέσως τη λειτουργία τους και να προχωρήσουν σε απολύμανση του χώρου τους, πριν την επαναλειτουργία τους.
