Τι σημαίνει να είσαι γυναίκα σήμερα; Είναι μια ερώτηση που όσο και αν φαίνεται απλή εμπεριέχει πολλαπλές εκφάνσεις ταυτότητας, επιλογών και ευθύνης. Για μένα, το να είμαι γυναίκα δεν αποτελεί προνόμιο ούτε μειονέκτημα. Είναι απλώς μια πτυχή του ποια είμαι, όπως ακριβώς το φύλο αποτελεί μία μόνο πτυχή κάθε ανθρώπου. Δεν πιστεύω στον διαχωρισμό βάσει φύλου. Πιστεύω στους ανθρώπους. Στις ικανότητές τους, στις επιλογές που κάνουν, στις συγκυρίες που τους παρουσιάζονται και, κυρίως, στο πώς επιλέγουν να σταθούν απέναντι στις προκλήσεις της ζωής.
Η ισότητα δεν είναι κάτι που πρέπει να διεκδικήσουμε μόνο με πολιτικές ή ποσοστώσεις. Είναι πρώτα και πάνω απ’ όλα μια προσωπική στάση. Αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας ως ίσο με τους άλλους όταν έχουμε εσωτερική αυτοπεποίθηση, αυτοεκτίμηση και συνείδηση της αξίας μας. Μόνο τότε μπορούμε να απαιτήσουμε να μας δουν και οι άλλοι έτσι. Δεν θεωρώ πως το φύλο από μόνο του αδικεί. Αυτό που κάνει τη διαφορά είναι ο τρόπος που επιλέγουμε να πορευτούμε, οι άνθρωποι που μας πλαισιώνουν, και το πώς εμείς οι ίδιοι ορίζουμε τα όριά μας και τα θέλω μας.
Φυσικά δεν παραγνωρίζω τις δυσκολίες που υπάρχουν. Οι γυναίκες, λόγω της φύσης τους και συχνά εξαιτίας του ρόλου της μητρότητας, επωμίζονται επιπλέον ευθύνες· στον χρόνο, στην ενέργεια, στη φροντίδα. Όμως αυτός δεν είναι κανόνας. Ζούμε σε μια εποχή που ολοένα και περισσότεροι άντρες αναλαμβάνουν ενεργό ρόλο στο σπίτι και στα παιδιά, με αποτέλεσμα η ισορροπία να επαναπροσδιορίζεται. Σε αυτό το επίπεδο πράγματι βλέπουμε πρόοδο και αλλαγή κουλτούρας.
«Η ισότητα δεν είναι υπόθεση των γυναικών απέναντι στους άντρες· είναι συλλογική υπόθεση και μας αφορά όλους, άντρες και γυναίκες».
Κουλτούρα, νοοτροπία και στερεότυπα
Η Κύπρος έχει κάνει βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Η συζήτηση γύρω από την ισότητα των φύλων είναι πιο ζωντανή από ποτέ και εφαρμόζονται όλο και περισσότερες στοχευμένες πολιτικές. Έχουν σημειωθεί σημαντικές πρόοδοι, ιδιαίτερα στον τομέα της υγείας, όπου η χώρα παρουσιάζει υψηλές επιδόσεις. Ωστόσο, στον τομέα της εξουσίας και της συμμετοχής στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων τα περιθώρια βελτίωσης παραμένουν σημαντικά. Η εκπροσώπηση των γυναικών σε ηγετικές θέσεις τόσο στον πολιτικό όσο και στον οικονομικό τομέα εξακολουθεί να είναι περιορισμένη, κάτι που αναδεικνύει την ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση της παρουσίας τους εκεί όπου λαμβάνονται οι αποφάσεις.
Είναι κρίσιμο, ωστόσο, να αναγνωρίσουμε ότι η ισότητα δεν κατακτάται μόνο μέσω θεσμικών πλαισίων και νομοθετικών ρυθμίσεων. Προϋποθέτει αλλαγή κουλτούρας, νοοτροπίας και απαλλαγή από βαθιά ριζωμένα στερεότυπα. Η ισότητα δεν είναι υπόθεση των γυναικών απέναντι στους άντρες· είναι συλλογική υπόθεση και μας αφορά όλους, άντρες και γυναίκες. Είναι θέμα δικαιοσύνης, πολιτισμού αλλά πάνω απ’ όλα συνειδητής επιλογής. Επιλέγουμε να δούμε τον εαυτό μας ως ισότιμο. Επιλέγουμε να αντιμετωπίζουμε τους άλλους με σεβασμό και αξιοπρέπεια. Η πραγματική ισότητα πιστεύω ότι ξεκινά από μέσα μας.
*Η κα Νικολέττα Χαραλάμπους είναι Managing & Creative Director της Orb Communications.
